Nhân rộng mô hình nuôi tôm sú 2 giai đoạn

Hiệu quả vượt trội so với cách nuôi truyền thống

Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Phan Văn Phương cho biết, cùng với tôm thẻ chân trắng, tôm sú được xem là một trong những sản phẩm thủy sản chủ lực, có giá trị thương hiệu cao. Tuy nhiên, có một thực tế là trong khi tôm thẻ chân trắng đã và đang có khá nhiều mô hình nuôi công nghệ cao, thì với tôm sú, phần lớn người dân vẫn thả nuôi theo phương thức truyền thống, mật độ nuôi thấp, kỹ thuật và quy trình nuôi chưa được chuẩn hóa, hiệu quả kinh tế chưa cao.

Đặc biệt, trong những năm gần đây, tình hình dịch bệnh trên tôm nuôi nước lợ nói chung, tôm sú nói riêng diễn biến phức tạp; giá cả thị trường thiếu ổn định, sản phẩm chủ yếu tiêu thụ qua thương lái, thiếu liên kết bền vững trong chuỗi giá trị. Trước thực tế đó, từ năm 2024, Trung tâm Khuyến nông tỉnh bắt đầu triển khai mô hình nuôi tôm sú 2 giai đoạn gắn với chuỗi liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm và đã đạt được những kết quả tích cực. Năm 2025, mô hình tiếp tục được thực hiện tại thôn Phan Hiền, xã Vĩnh Thủy trên diện tích 2ha với 4 hộ tham gia, tương đương quy mô 0,5ha/hộ.

Cán bộ khuyến nông kiểm tra tốc độ sinh trưởng của tôm sú tại mô hình của anh Trần Văn Chung - Ảnh: L.A

Anh Trần Văn Chung, một trong những hộ thực hiện mô hình cho biết anh được Trung tâm Khuyến nông tỉnh hỗ trợ 50% kinh phí con giống, thức ăn và chế phẩm vi sinh, khoáng, vitamin C, bộ test môi trường. Đồng thời, anh được cán bộ kỹ thuật hướng dẫn cách chuẩn bị ao chứa, ao ương giai đoạn 1, ao nuôi thương phẩm giai đoạn 2; cách xử lý nước, gây màu nước cho ao ương và ao nuôi.

Tôm giống thả nuôi được lấy từ cơ sở sản xuất giống uy tín, có nguồn gốc rõ ràng, khỏe mạnh và có đầy đủ giấy tờ kiểm dịch theo quy định. Số lượng giống thả nuôi là 12,5 vạn con, tương đương mật độ 25 con/m2. Giai đoạn 1, tôm giống được thả vào ao ương trong thời gian 22 ngày, khi tôm đạt kích cỡ khoảng 2.000-2.100 con/kg thì được đưa sang ao nuôi thương phẩm (giai đoạn 2). Định kỳ sử dụng men vi sinh, chế phẩm sinh học, vitamin, khoáng chất để ổn định môi trường nước và tăng cường sức khỏe cho tôm nuôi.

Kết quả sau 4 tháng nuôi, tôm đạt kích cỡ 30 con/kg, sản lượng thu hoạch hơn 2,5 tấn. Với giá bán trung bình từ 260.000 đồng/kg, trừ chi phí, anh thu lãi gần 300 triệu đồng.

Theo anh Chung, ưu điểm của mô hình nuôi này là tách biệt quá trình ương và nuôi thương phẩm, qua đó dễ kiểm soát được dịch bệnh, tăng tỉ lệ sống, rút ngắn thời gian nuôi ở ao nuôi thương phẩm. Anh Chung giải thích, giai đoạn 1 nuôi trong ao có diện tích nhỏ sẽ dễ quản lý các yếu tố về môi trường, giúp nâng cao tỉ lệ sống cũng như hạn chế được nguy cơ xảy ra dịch bệnh. Mặt khác, các dịch bệnh trên tôm nuôi như đốm trắng, hoại tử gan tụy thường xảy ra ở giai đoạn tôm nuôi dưới 1 tháng tuổi, nên nếu chẳng may có dịch bệnh xảy ra thì cũng hạn chế thiệt hại chi phí trong thời gian đầu. Khi chuyển sang giai đoạn 2, tôm giống đã đạt kích cỡ lớn giúp rút ngắn thời gian nuôi, hạn chế rủi ro trong quá trình nuôi.

“Để bảo đảm sức khỏe cho tôm nuôi, hằng ngày, tôi còn nấu nước từ lá cây rau mương để trộn vào thức ăn, giúp phòng bệnh đường ruột cho tôm”, anh Chung cho biết.

Tiềm năng để nhân rộng

Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Phan Văn Phương thông tin, trong thời điểm thực hiện mô hình, thời tiết trên địa bàn tỉnh diễn biến khá phức tạp, đặc biệt là các cơn bão gây mưa lớn diện rộng và làm độ mặn trong các ao nuôi tôm biến động đột ngột, ảnh hưởng đến sinh trưởng của tôm nuôi. Tuy nhiên, nhờ chủ động xử lý, tôm vẫn ổn định. Cụ thể, sau 4 tháng nuôi, kích cỡ tôm của cả 4 hộ tham gia thực hiện mô hình đều đạt từ 30-31 con/kg. Sản lượng thu hoạch từ 2,4-2,6 tấn/hộ. Tùy theo giá bán, sau khi trừ chi phí, mô hình cho lợi nhuận từ 225-300 triệu đồng/hộ.

“Đây là mức lợi nhuận tương đối cao trong nuôi tôm sú, nhất là so với các hộ nuôi theo phương thức truyền thống, thả giống trực tiếp vào ao nuôi thương phẩm”, ông Phương khẳng định.

Tôm nuôi trong mô hình đạt kích cỡ đồng đều - Ảnh: L.A

Theo ông Phương, thực tế triển khai cho thấy, mô hình phù hợp với điều kiện tự nhiên, trình độ kỹ thuật và cơ sở hạ tầng của người dân địa phương, đặc biệt là những vùng nuôi có hệ thống ao nuôi, ao lắng, ao ương được quy hoạch. Các chỉ tiêu kỹ thuật và hiệu quả kinh tế của mô hình đều vượt trội so với phương thức nuôi truyền thống, góp phần giảm rủi ro, tăng năng suất và lợi nhuận cho người nuôi tôm. Thông qua mô hình còn giúp người nuôi tôm nâng cao nhận thức về nuôi tôm an toàn sinh học, nuôi có trách nhiệm với môi trường, hướng đến phát triển bền vững.

Trên cơ sở định hướng phát triển thủy sản bền vững của tỉnh, thời gian tới, đơn vị sẽ tiếp tục triển khai mô hình nuôi này ra các địa phương phù hợp; tăng cường công tác tuyên truyền, đào tạo để các hộ nuôi tôm nước lợ nói chung, tôm sú nói riêng nắm vững quy trình ương-nuôi, quản lý môi trường, sử dụng vi sinh và phòng bệnh hiệu quả. Đồng thời kêu gọi, hỗ trợ phát triển liên kết chuỗi giá trị giữa hộ nuôi-hợp tác xã-đơn vị thu mua-doanh nghiệp chế biến nhằm bảo đảm đầu ra và ổn định giá cả. Qua đó, góp phần nâng cao thu nhập, tạo việc làm và phát triển kinh tế nông thôn ven biển một cách bền vững.

Lê An