NSND Như Quỳnh - bà Dần của 'Hương vị tình thân' là một trong những diễn viên Việt hoạt động nghệ thuật bền bỉ nhất và là nhan sắc hiếm lạ của điện ảnh Việt.
Bà Dần là một trong những nhân vật gây ấn tượng nhất trong phim "Hương vị tình thân". Nhân vật phụ này nhờ NSND Như Quỳnh mà trở nên rất sống động và chân thực: Một người mẹ, người bà yêu thương con cháu, tốt bụng thương người, sống tình cảm nhưng cũng là người phụ nữ khá ghê gớm, là bà mẹ chồng khó tính hay hoạnh họe con dâu. Đặc biệt, khán giả yêu phim Việt cũng ấn tượng với vẻ đẹp của NSND Như Quỳnh, một nhan sắc hiếm có của làng điện ảnh, đến nay ở tuổi U70 vẫn rất đẹp.
Nghệ sĩ Như Quỳnh sinh năm 1955 trong gia đình có truyền thống nghệ thuật. Cha mẹ bà là cặp nghệ sĩ cải lương nổi tiếng Tiêu Lang và Kim Xuân. Ông ngoại và cụ của bà cũng hoạt động trong lĩnh vực này. Là gái phố cổ, ngoài nhan sắc xinh đẹp, Như Quỳnh còn mang cốt cách thanh lịch nền nã của đất Tràng An.
Ít người biết rằng, trước khi nổi tiếng rất sớm trong lĩnh vực phim ảnh, nghệ sĩ Như Quỳnh là diễn viên cải lương. Bà từng học khoa Cải lương của Trường Trung cấp Nghệ thuật Hà Nội khóa đầu tiên. Sau khi tốt nghiệp vào năm 1972, bà về công tác tại đoàn cải lương Chuông Vàng.
Năm 1973, cô diễn viên trẻ Như Quỳnh có vai diễn điện ảnh đầu tiên trong phim "Bài ca ra trận", vai y tá Mai.
Năm sau (1974), khán giả lại được chiêm ngưỡng nhan sắc và tài diễn xuất của Như Quỳnh trong phim "Đến hẹn lại lên".
Cô Nết trong phim là liền chị xinh đẹp cuộc đời nhiều éo le, bị ép gả cho con trai nhà trọc phú, mẹ chết trong ngày cô cưới còn bạn trai bị bắt. Cuộc đời cô sang trang mới nhờ Cách mạng.
Phim "Đến hẹn lại lên" giành giải Bông Sen Vàng cho Phim truyện nhựa hay nhất tại Liên hoan phim Việt Nam 1975). Diễn viên Như Quỳnh giành giải Bông Sen Vàng cho Nữ diễn viên xuất sắc nhất. Phim cũng nhận giải về đạo diễn và quay phim. Phim cũng nhận Giải thưởng chính tại Liên hoan phim quốc tế Karlovy Vary năm 1976.Như Quỳnh đóng ai Ái trong phim "Ngày lễ thánh" của đạo diễn Bạch Diệp năm 1976.
Cuối năm 1976, nghệ sĩ Như Quỳnh được mời vào vai Diễm Hương trong phim "Mối tình đầu".
Là cô gái lớn lên ở phố cổ Hà Nội nên Như Quỳnh đối mặt với thách thức không nhỏ khi vào vai cô gái Sài Gòn sống ở chế độ cũ trước năm 1975. Và cô gái 21 tuổi đã thể hiện tài năng diễn xuất chuyên nghiệp của mình trong phim này.
Hai nghệ sĩ Như Quỳnh và Thế Anh trong phim "Mối tình đầu".
Từ năm 1980, nghệ sĩ Như Quỳnh chuyển hẳn sang làm diễn viên điện ảnh. Cùng năm đó, bà đóng 2 phim "Hy vọng cuối cùng" và "Hà Nội mùa chim làm tổ".
Nghệ sĩ Như Quỳnh ở tuổi ngoài 30. Mặc dù điện ảnh Việt Nam thời đó có nhiều nhan sắc nổi bật như Trà Giang, Thanh Tú, Thanh Quý, Phương Thanh, Minh Châu, Hoàng Cúc... nhưng Như Quỳnh vẫn nổi bật với đôi mắt một mí đặc biệt và nét dịu dàng, nền nã rất riêng, cũng không kém phần kiêu sa, đài các.
Trong thập kỷ 1980, bà tham gia nhiều phim như "Duyên nợ", "Đêm miền yên tĩnh", "Số đỏ", "Gánh hàng hoa"...
Vai bà trùm đáng sợ trong phim "Xích lô" của đạo diễn Việt kiều Trần Anh Hùng năm 1995 thể hiện khả năng diễn xuất đa dạng của nghệ sĩ Như Quỳnh. Bạn diễn của bà trong phim này là ngôi sao Hong Kong Lương Triều Vỹ.
Thành công của phim "Mùa hè chiều thẳng đứng" của đạo diễn Trần Anh Hùng năm 2000 cũng có phần đóng góp quan trọng của nghệ sĩ Như Quỳnh, bên cạnh các nghệ sĩ Lê Khanh (trái), Trần Nữ Yên Khê (phải). Sau đó ở tuổi U50, U60 rồi U70, nghệ sĩ Như Quỳnh vẫn liên tục xuất hiện trên màn ảnh, cả điện ảnh và truyền hình.Danh dách phim nổi tiếng bà tham gia có "Bến không chồng" của đạo diễn Lưu Trọng Ninh năm 2004, "Những cô gái chân dài" của đạo diễn Vũ Ngọc Đãng năm 2005, "Chuyện của Pao" của đạo diễn Ngô Quang Hải, "Áo lụa Hà Đông" năm 2007, "Sài Gòn Nhật thực", "Lời nguyền huyết ngải"... Bà được phong danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú năm 1988 và Nghệ sĩ Nhân dân năm 2007. Cuối năm 2007, bà giành giải Diễn viên nước ngoài xuất sắc do Đài truyền hình SBS Hàn Quốc trao tặng với vai bà mẹ trong bộ phim 64 tập "Cô dâu Vàng".
Về đời tư, NSND Như Quỳnh có cuộc hôn nhân hạnh phúc với nhiếp ảnh gia Nguyễn Hữu Bảo, con trai út của nhà buôn Tam Kỳ nổi tiếng trên phố Hàng Đào.
Điều đặc biệt trong chuyện hôn nhân của bà là hai chị em ruột cưới hai anh em ruột. Chị gái NSND Như Quỳnh kết hôn với đạo diễn Nguyễn Hữu Tuấn, anh ruột ông Bảo.