Nhân viên từ chối khi công ty đi team building đúng dịp 30/4-1/5
Thái Thanh (25 tuổi, quận 7, TP.HCM) từng trông mong chuyến team building ở Thái Lan của công ty, cho đến khi biết thời gian tổ chức trùng vào dịp nghỉ lễ.
Năm nay, công ty của Thái Thanh tổ chức cho các nhân viên đi du lịch ở Phuket. Chuyến đi 4 ngày 3 đêm sẽ diễn ra vào trùng kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5. Đây cũng là năm đầu tiên công ty có kế hoạch đưa nhân viên đi du lịch nước ngoài.
Nhận thông báo này, cô gái sinh năm 1998 hoàn toàn bất ngờ vì đây vốn là dịp nghỉ lễ theo quy định. Thái Thanh có dự định về thăm gia đình ở tỉnh Gia Lai, cách TP.HCM gần 500 km. Kể từ sau Tết Nguyên đán, cô chưa về với cha mẹ.
“Mọi người không còn hào hứng đi team building. Phần lớn chúng tôi đã có dự định riêng cho kỳ nghỉ 5 ngày này”, cô chia sẻ, cho biết thêm nhiều nhân viên khác đã lên tiếng phản đối quyết định này của ban lãnh đạo.
Công ty của Thái Thanh không phải trường hợp duy nhất. Nhân kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5 và giỗ Tổ Hùng Vương năm nay, một số công ty tổ chức chuyến team building cho nhân viên nhằm tranh thủ chuỗi ngày nghỉ kéo dài.
Tuy nhiên, nhiều nhân sự không thoải mái với việc phải sử dụng kỳ nghỉ cho hoạt động tập thể, vốn nằm trong số những quyền lợi của nhân viên.
Không còn hào hứng
Từ đầu tháng 3, công ty của Thái Thanh đã tạo bình chọn, cho phép các nhân viên quyết định địa điểm tổ chức chuyến team building dự kiến sẽ diễn ra vào giữa năm. Các lựa chọn gồm Thái Lan, Philippines và Malaysia.
“Chuyến đi trở thành chủ đề bàn tán sôi nổi trên văn phòng suốt nhiều tuần liền sau đó. Ai cũng háo hức vì trước đây chúng tôi chỉ loanh quanh các điểm đến trong nước”, Thái Thanh cho biết.
Nhưng bản kế hoạch chi tiết được bộ phận nhân sự công bố vào đầu tháng 4 khiến mọi người ngỡ ngàng. Chuyến du lịch Phuket sẽ diễn ra 4 ngày 3 đêm, bắt đầu từ ngày 29/4 và kết thúc vào ngày 2/5.
Thái Thanh cùng một số đồng nghiệp lên tiếng phản đối, cho rằng việc tổ chức team building trùng kỳ nghỉ lễ dài 5 ngày là “bất công” và “không thấu đáo”.
Phía công ty không phản hồi, song cũng không thay đổi quyết định. Nhân sự chỉ đưa ra thời hạn đăng ký, cho biết nhân viên sẽ mất quyền lợi nếu không tham gia.
“Tôi khá tiếc vì bỏ lỡ chuyến xuất ngoại này. Nhưng tôi muốn dành kỳ nghỉ dài ngày hiếm hoi để về thăm gia đình”, Thái Thanh, nằm trong số những người từ chối tham gia chuyến team building, chia sẻ.
Tương tự, Minh Khôi (26 tuổi, quận 3, TP.HCM) cũng bất bình khi công ty tổ chức team building trùng dịp lễ 30/4-1/5. Anh đã chuẩn bị xong xuôi cho chuyến du lịch Mông Cổ cùng nhóm bạn thân vào thời gian này.
Minh Khôi lên kế hoạch từ cuối tháng 1, ngay sau khi có thông tin chính thức về thời gian nghỉ lễ 30/4-1/5. Nhờ được nghỉ liên tục 5 ngày, anh sẽ chỉ cần xin nghỉ phép thêm 2 ngày nữa, tránh ảnh hưởng đến công việc.
Tuy nhiên, đến cuối tháng 3, khi mọi công đoạn chuẩn bị cho chuyến đi Mông Cổ đã hoàn tất, công ty anh thông báo về kế hoạch team building.
“Nhằm khích lệ tinh thần làm việc, tạo điều kiện cho cán bộ nhân viên được nghỉ ngơi, công ty quyết định tổ chức chuyến du lịch trong thời gian từ ngày 29/4 đến ngày 1/5”, trích nội dung email được gửi tới toàn bộ nhân sự.
Thời gian chuyến đi cũng dài hơn các năm trước, từ 2 ngày 1 đêm lên 3 ngày 2 đêm. Theo bộ phận nhân sự, lý do diễn ra vào dịp lễ là để tận dụng thời gian nghỉ của tất cả nhân viên, tránh ảnh hưởng đến tiến độ các dự án đang cần hoàn thành.
Thiệt nhiều hơn lợi
Trao đổi với Zing, Nguyễn Quyết, Giám đốc công ty du lịch AHA Travel_Event, cho biết những năm gần đây, các chương trình team building của doanh nghiệp không còn tập trung vào mùa hè, mà dàn trải ra cả năm. Tuy nhiên, số lượng công ty quyết định tổ chức du lịch tập thể trùng với kỳ nghỉ lễ, chẳng hạn dịp 30/4-1/5, khá nhiều.
Theo anh Quyết, lý do lớn nhất khiến doanh nghiệp chọn phương án tổ chức team building vào dịp lễ, Tết là nhằm tận dụng thời gian nghỉ dài ngày của tất cả người lao động.
Nhờ đó, toàn thể công ty có thể cùng nhau du lịch mà không gây ảnh hưởng tiến độ công việc chung, hoặc phía công ty cảm thấy khó sắp xếp, lựa chọn thời điểm khác trong năm.
Bên cạnh đó, thời tiết đầu hè chưa quá nắng nóng, khá phù hợp cho những hoạt động tập thể ngoài trời.
Tuy nhiên, chi phí tổ chức team building trùng dịp lễ 30/4-1/5 sẽ cao hơn 20-30% so với dịp thấp điểm, bao gồm tiền vé máy bay, tàu xe, chi phí ăn uống, thuê khách sạn…
“Hơn nữa, các cơ sở kinh doanh dịch vụ trong dịp lễ thường rơi vào cảnh quá tải, khó đảm bảo chất lượng phục vụ, dẫn đến trải nghiệm không mấy vui vẻ cho cuộc team building”, anh nói.
Trần Ngọc Thảo, nhà sáng lập cộng đồng HR Talks, Giám đốc tuyển dụng tại một tập đoàn ở Hà Nội, cũng chỉ ra những điểm bất cập khi công ty chọn thời điểm nghỉ lễ để tổ chức team building.
Ngoài lý do gây tốn kém hơn cho doanh nghiệp mà không đảm bảo chất lượng dịch vụ, việc tổ chức team building vào dịp lễ có thể gây tâm lý ức chế cho người lao động và cả gia đình họ.
“Ai cũng muốn tận dụng kỳ nghỉ dài ngày để ở bên gia đình, nhất là những người lao động xa quê ít có dịp về thăm nhà hoặc dành thời gian cho bản thân”, chị nói.
Chị Thảo cho rằng tham gia team building tương đương với việc đi làm toàn thời gian. Do đó, công ty nên trả lương cho nhân viên đúng theo quy định.
Theo quy định của Nhà nước, người lao động được hưởng nguyên lương vào những ngày nghỉ lễ. Trong trường hợp người lao động làm việc vào ngày nghỉ lễ, Tết, họ có thể hưởng thêm mức lương bằng 300% lương/ngày.
Như vậy, cộng thêm chế độ hưởng nguyên lương, người lao động hưởng tổng cộng 400% lương/ngày nếu đi làm những ngày được quy định là lễ, Tết.
Bên cạnh đó, chị Thảo cho rằng sẽ rất vô lý nếu nhân sự sẽ bị khiển trách, thậm chí sa thải chỉ vì không tham gia team building của công ty.
Trong số các trường hợp xử lý kỷ luật sa thải theo quy định của Bộ luật Lao động 2019, không có quy định nào liên quan đến việc sa thải người lao động với lý do "từ chối tham gia du lịch công ty". Do đó, người lao động hoàn toàn có thể nhờ sự can thiệp của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền nếu bị người sử dụng lao động áp dụng sai hình thức sa thải.
“Mặt khác, các nhân viên có thể làm đơn kiến nghị tập thể và yêu cầu lùi ngày tổ chức chuyến du lịch tập thể, nhằm đảm bảo tất cả đều được hưởng quyền lợi tham gia team building”, chị Thảo nói thêm.
Tính đến thời điểm hiện tại, Minh Khôi cho biết khoảng 30% nhân sự công ty đã từ chối tham gia, anh là một trong số đó. Ngay khi nhận email từ phòng HR, anh đã gửi phản hồi thông báo về sự vắng mặt của mình trong chuyến đi sắp tới của công ty.
“Tôi không có lựa chọn nào khác. Sếp có trách thiếu tinh thần tập thể thì cũng chịu”, anh nói.