Nhật Bản thoát nguy cơ suy thoái

Ngân hàng trung ương Nhật Bản (BOJ) được kỳ vọng sớm bình thường hóa lãi suất đầu năm nay. Ảnh: Lam Yik/Bloomberg.

Theo The Japan Times, Nhật Bản đã tránh được suy thoái khi số liệu điều chỉnh cho thấy nền kinh tế này tăng trưởng trong quý IV năm ngoái, thay vì giảm như ước tính sơ bộ trước đó.

Cụ thể, GDP quý IV/2023 của Nhật Bản đã tăng 0,4% so với cùng kỳ năm ngoái và 0,1% so với quý trước đó. Tháng trước, ước tính sơ bộ cho thấy cả hai số liệu này đều giảm, đẩy Nhật Bản vào suy thoái khi có hai quý liên tiếp tăng trưởng âm.

Kết quả đi ngược lại dự báo đang hỗ trợ cho kịch bản Ngân hàng trung ương Nhật Bản (BOJ) sẽ chấm dứt chính sách lãi suất âm trong tháng này hoặc tháng tới.

Dù vậy, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) của nước này vẫn giảm, với mức -0,3% trong quý cuối năm 2023, nhiều hơn ước tính tháng trước. Số liệu này đã đi xuống 3 quý liên tiếp.

Theo CNBC, lạm phát cao đang ghìm nhu cầu nội địa và tiêu dùng cá nhân tại Nhật Bản, khiến tăng trưởng của quốc gia này bị đe dọa. Chi tiêu của các hộ gia đình Nhật Bản đã giảm 6,3% trong tháng 1 so với cùng kỳ năm ngoái. Đây là mức giảm mạnh nhất 2 năm.

Tuy nhiên, tăng trưởng được bù đắp khi đầu tư của doanh nghiệp trong quý IV/2023 được điều chỉnh từ giảm 0,1% thành tăng 2%.

Số liệu mới cũng củng cố quan điểm của BOJ rằng nền kinh tế đang phục hồi, nhờ doanh nghiệp sẵn sàng tăng đầu tư. Cộng với các tín hiệu tích cực về tăng trưởng lương năm nay, phần lớn nhà kinh tế của Nhật Bản đang đặt kỳ vọng lớn vào việc BOJ bỏ lãi suất âm trong cuộc họp diễn ra vào tháng 3 hoặc 4 tới đây.

Nếu việc chính sách tiền tệ được xoay trục sẽ là lần đầu tiên cơ quan này nâng lãi suất kể từ năm 2007. Dự kiến BOJ sẽ có cuộc họp chính sách vào ngày 18-19/3.

Đồng yen ít thay đổi sau dữ liệu công bố này, trong khi các hợp đồng hoán đổi qua đêm tại Nhật Bản lại đang biến động mạnh. Điều này cho thấy kỳ vọng của thị trường về lãi suất đảo chiều, khả năng BOJ sẽ tăng lãi suất vào tháng 3 đang rất khả quan.

Hiện trọng tâm đang dồn vào các cuộc đàm phán về lương hàng năm giữa các công ty và liên đoàn lao động, sẽ lên đến đỉnh điểm với kết quả công bố từ Tổng Công đoàn Nhật Bản (Rengo) vào thứ Sáu (15/3), cũng là ngày làm việc cuối cùng trước khi BOJ bắt đầu cuộc họp chính sách kéo dài hai ngày.

Tổng Công đoàn Nhật Bản đã yêu cầu mức tăng lương trung bình lớn nhất kể từ năm 1993, ở mức 5,85% so với yêu cầu tăng 4,49% một năm trước.

Thống đốc BOJ Kazuo Ueda đã nhiều lần nhấn mạnh tầm quan trọng của các cuộc đàm phán tiền lương như một chất xúc tác cho chu kỳ tiền lương-giá cả hàng hóa ổn định; báo hiệu mục tiêu về giá đã đạt được để cho phép hệ thống các ngân hàng bình thường hóa chính sách.

Thủ tướng Fumio Kishida được cho là vẫn đang theo dõi xu hướng tiêu dùng và tiền lương như một chìa khóa để đánh giá liệu cuối cùng đất nước đã vượt qua được tình trạng giảm phát hay chưa. Thủ tướng hiện có kế hoạch gặp gỡ các lãnh đạo doanh nghiệp và lãnh đạo công đoàn trong tuần này để có động thái cuối cùng.

Hồng Nhung