Nhật Bản tìm cách hạ nhiệt căng thẳng với Trung Quốc

Theo Kyodo News, ông Masaaki Kanai, người đứng đầu Cục các vấn đề châu Á và châu Đại Dương của Bộ Ngoại giao Nhật Bản, đã đến Bắc Kinh và có cuộc trao đổi với người đồng cấp Trung Quốc Liu Jinsong hôm 18/11.

Thông qua các cuộc đàm phán, Kyodo News cho biết, Tokyo mong muốn xoa dịu các căng thẳng về ngoại giao song phương, vốn đã bắt đầu ảnh hưởng đến các lĩnh vực du lịch, giáo dục và giải trí giữa hai nước.

Động thái này được diễn ra chỉ vài ngày sau khi tân Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi công khai tuyên bố các biến cố ở Đài Loan (Trung Quốc) có thể trở thành tình huống “đe dọa sự tồn vong của Nhật Bản” và có thể kích hoạt phản ứng quân sự.

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bắt tay Thủ tướng Nhật Bản Sanae Takaichi tại cuộc gặp bên lề Hội nghị Cấp cao APEC ở Hàn Quốc hồi tháng 10 vừa qua. Ảnh: Reuters

Mặc dù phía bà Takachi khẳng định rằng những nhận xét này không mâu thuẫn với lập trường của các chính phủ trước đó, song phía Trung Quốc kiên định yêu cầu Thủ tướng Nhật Bản rút lại những nhận xét của mình. Phản hồi lại, Thủ tướng Takaichi và các quan chức cấp cao của Nhật Bản cho rằng động thái như vậy là không cần thiết.

Điều này đã đẩy quan hệ an ninh Trung – Nhật rơi vào trạng thái căng thẳng chưa từng thấy trong nhiều năm qua.

Ngày 14/11, Trung Quốc đã triệu đại sứ Nhật Bản để "giao thiệp nghiêm khắc" về "những bình luận sai lầm" từ Thủ tướng Takaichi. Nhật Bản cũng triệu đại sứ Trung Quốc để phản đối bình luận "vô cùng không phù hợp" của Tổng lãnh sự Trung Quốc tại Osaka Xue Jian được cho là về bà Takaichi.

Nghiêm trọng hơn, Bộ Ngoại giao Trung Quốc và các cơ quan đại diện Trung Quốc tại Nhật Bản vào cuối tuần qua đã đưa ra khuyến cáo, kêu gọi công dân nước này tạm thời tránh du lịch tới Nhật Bản do tình hình an ninh suy giảm và những phát ngôn gây căng thẳng chính trị.

Thông báo nêu rõ, những phát ngôn "khiêu khích" liên quan đến Đài Loan (Trung Quốc) từ các nhà lãnh đạo Nhật Bản đã làm xấu đi đáng kể bầu không khí giao lưu giữa hai nước, đồng thời tạo ra những mối đe dọa tiềm tàng đến tính mạng và tài sản của công dân Trung Quốc đang sinh sống và làm việc tại Nhật Bản.

Các nhà phân phối phim tại Trung Quốc cũng đã đình chỉ việc chiếu ít nhất hai bộ phim Nhật Bản tại nước này, bao gồm phim hoạt hình "Crayon Shin-chan the Movie: Super Hot! Scorching Kasukabe Dancers" và bộ phim "Cells at Work!". Đài truyền hình CCTV gọi đây là “quyết định thận trọng”, có tính đến tâm lý khán giả trong nước.

Về phía Nhật Bản, trong diễn biến mới nhất, Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Minoru Kihara ngày 18/11 cho biết Nhật Bản "sẵn sàng mở cửa cho mọi nỗ lực đối thoại" với Trung Quốc, sau khi Bộ Ngoại giao Trung Quốc xác nhận Thủ tướng nước này Lý Cường không có kế hoạch gặp Thủ tướng Nhật Bản Takaichi bên lề Hội nghị thượng đỉnh G20 ở Nam Phi cuối tuần này.

Giữa bầu không khí căng thẳng, Đại sứ quán Nhật Bản tại Bắc Kinh cùng ngày đã khuyến cáo các công dân Nhật Bản ở Trung Quốc nên thực hiện thêm các biện pháp phòng ngừa an toàn.

"Cảnh báo được đưa ra để nhắc lại sự cần thiết phải có các biện pháp phòng ngừa an toàn đầy đủ dựa trên báo cáo địa phương gần đây và những diễn biến khác trong quan hệ Nhật Bản-Trung Quốc", Đại sứ quán Nhật Bản nêu rõ.

Bảo Hân