Nhật xem Trung Quốc là mối nguy lớn hơn Triều Tiên

Nhật Bản lo ngại trước việc Trung Quốc liên tục tăng chi tiêu quốc phòng, không ngừng cải thiện năng lực trong các lĩnh vực an ninh mới như không gian mạng, mở rộng hoạt động quân sự trên vùng biển/không phận khu vực lẫn quốc tế - Ảnh: Reuters

Ngay phần đầu tiên nhận định môi trường an ninh xung quanh Nhật Bản, mục đánh giá Trung Quốc tiếp nối ngay sau mục nói về Mỹ. Đây là lần đầu tiên Trung Quốc được đặt ở vị trí thứ hai - đẩy tình hình bán đảo Triều Tiên (trong đó có đoạn đề cập Triều Tiên) xuống vị trí thứ ba, theo sau đó là Nga.

Sách trắng Quốc phòng Nhật 2019 lưu ý đến việc Trung Quốc liên tục tăng chi tiêu quốc phòng, không ngừng cải thiện năng lực trong các lĩnh vực an ninh mới như không gian mạng, mở rộng hoạt động quân sự trên vùng biển/không phận khu vực lẫn quốc tế.

“Cộng đồng khu vực cùng quốc tế - kể cả Nhật - rất lo ngại trước những diễn biến này”, Sách trắng viết. Văn kiện còn nhấn mạnh hoạt động tuần tra tại khu vực gần lãnh thổ Nhật của tàu Trung Quốc là vấn đề an ninh quốc gia.

Về Triều Tiên, chính quyền Tokyo vẫn duy trì quan điểm xem hoạt động quân sự của phía Bình Nhưỡng là mối đe dọa nghiêm trọng và tức thời.

Sách trắng nhận định năng lực tên lửa cùng hạt nhân Triều Tiên không có thay đổi gì đáng kể. Nhật nghi ngờ nước này có vẻ như đã đạt khả năng thu nhỏ đầu đạn hạt nhân vừa với tên lửa đạn đạo.

Cũng theo Sách trắng, Nhật theo dõi sát sao việc Nga tăng cường sức mạnh quân sự và hiện diện trên quần đảo Kurils (Nhật gọi là Lãnh thổ phương Bắc - khu vực hai nước còn tranh chấp).

Sách trắng còn nhắc đến vụ chiến đấu cơ Nga xâm phạm vùng trời gần quần đảo Dokdo (phía Nhật gọi là Takeshima) vào tháng 7. Chính quyền Tokyo thời điểm đó có gửi công hàm phản đối đến Hàn Quốc - quốc gia bắn cảnh cáo máy bay Nga - với lý do Dokdo/Takeshima là lãnh thổ Nhật.

Một điểm đáng chú ý nữa là ở phần bàn luận chuyện hợp tác an ninh với các quốc gia khác, Hàn Quốc xếp sau Úc, Ấn Độ cùng Hiệp hội các nước Đông Nam Á (ASEAN). Trong Sách trắng Quốc phòng 2018, Hàn Quốc đứng thứ hai chỉ sau Úc.

Theo Sách trắng Quốc phòng 2019, một số hành động tiêu cực từ Hàn Quốc làm ảnh hưởng hợp tác quốc phòng giữa hai nước.

Quan hệ Nhật - Hàn thời gian qua xấu đi vì vấn đề lao động thời chiến. Căng thẳng ngoại giao nay lan sang cả kinh tế, quân sự lẫn vấn đề lãnh thổ.

Ngay sau khi Sách trắng Quốc phòng Nhật được công bố, Bộ Ngoại giao Hàn Quốc đã lập tức lên tiếng phản đối việc chính quyền Tokyo trong Sách trắng tuyên bố Dokdo/Takeshima là lãnh thổ Nhật.

Cẩm Bình (theo Reuters, Nippon, Kyodo News, Yonhap News)