Nhiều đề xuất liên quan siêu thị, cửa hàng tiện ích quá vô lý

Hệ thống bán lẻ đang hoạt động khá cạnh tranh, hiệu quả

Bộ Công Thương đang lấy ý kiến về Dự thảo Thông tư quy định về phân loại và quản lý một số loại hình hạ tầng thương mại.

Góp ý cho dự thảo này, VCCI cho rằng, ngoài quy định cửa hàng tiện lợi có “đối tượng phục vụ chủ yếu là khách mua hàng trong phạm vi dưới 500m” là bất khả thi, gây phản ứng trái chiều trong dư luận, dự thảo có nhiều quy định bất hợp lý can thiệp vào quyền tự do kinh doanh của doanh nghiệp và làm gia tăng chi phí kinh doanh không cần thiết.

Chẳng hạn như dự thảo yêu cầu tất cả các siêu thị, siêu thị mini, trung tâm thương mại, cửa hàng outlet, trung tâm outlet đều phải có nơi trông giữ xe, chỗ để xe hoặc bãi đỗ xe cho khách hàng.

Theo VCCI, quy định này sẽ làm tăng chi phí kinh doanh cho doanh nghiệp và làm giảm sự linh hoạt của các mô hình kinh doanh.” Việc các cửa hàng có chỗ đỗ xe sẽ giúp tăng sự thuận tiện cho khách hàng, họ có thêm doanh thu và ngược lại, cửa hàng nào không có chỗ đỗ xe sẽ bị mất khách. Do đó, thị trường sẽ tự điều tiết việc này mà không cần có sự can thiệp của Nhà nước”- bản góp ý của VCCI nêu.

Dự thảo cũng đưa ra các yêu cầu như: siêu thị hạng I và II phải có dịch vụ ăn uống, giải trí; trung tâm thương mại phải có khu vực dành cho hoạt động vui chơi giải trí, cho thuê văn phòng, khu vực dành cho hoạt động tài chính, ngân hàng; phải có nơi bảo quản hành lý cá nhân; cửa hàng tiện lợi buộc phải chủ yếu bán theo phương thức tự phục vụ, thanh toán tập trung tại quầy thu ngân…

Các quy định này cũng can thiệp quá mức vào quyền tự do kinh doanh của doanh nghiệp. Doanh nghiệp và người tiêu dùng sẽ tự điều chỉnh theo diễn biến của thị trường mà không cần Nhà nước can thiệp.

Do đó, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo bỏ tất cả các yêu cầu nêu trên.

Ngoài ra, dự thảo đặt ra quy định như vị trí thuận lợi, kỹ thuật tiên tiến, hiện đại, kết cấu vững chắc… là thiếu tính minh bạch. Các quy định này có thể dẫn đến các cách hiểu khác nhau giữa cơ quan quản lý và doanh nghiệp, từ đó gây rủi ro rất lớn cho người kinh doanh khi cơ quan Nhà nước diễn giải tùy tiện để xử phạt hoặc đe dọa xử phạt doanh nghiệp nhằm vòi vĩnh chi phí không chính thức

Theo VCCI, chính sách chính của Thông tư này là yêu cầu các siêu thị, trung tâm thương mại, cửa hàng tiện lợi phải tự phân loại theo tiêu chí trong Thông tư và sẽ bị xử phạt nếu phân loại không chính xác.

Thông thường, đối với các loại sản phẩm, dịch vụ khác, việc phân loại, gọi tên các hình thức kinh doanh sẽ do doanh nghiệp tự xác định nhằm quảng bá và giúp người tiêu dùng nhận biết. Nhà nước chỉ nên can thiệp khi người bán lợi dụng sự nhập nhèm gọi tên để gây nhầm lẫn cho người mua, từ đó giúp bán được sản phẩm hoặc tăng giá của sản phẩm.

Ví dụ, pháp luật cần đặt tiêu chí phân loại và xử phạt rất nặng khi phân loại sai thực phẩm chức năng và thuốc. Điều này là cần thiết vì có trường hợp người bán thực phẩm chức năng cố tình nhập nhèm khiến người mua tưởng nhầm là thuốc.

Đối với các loại hạ tầng thương mại, trên thị trường hiện không thấy biểu hiện nào tương tự như vậy. Việc một cửa hàng tạp hóa nhỏ treo biển “siêu thị” cũng không vì thế mà giúp bán thêm được hàng hoặc bán giá cao hơn. Người tiêu dùng hoàn toàn không hề bị lừa hay hiểu nhầm trong trường hợp này. Do đó, việc Nhà nước yêu cầu phải gọi tên cho đúng theo VCCI là không cần thiết.

Theo một chuyên gia trong lĩnh vực này, dự thảo đặt ra nhiều điều kiện như “vẽ rắn thêm chân”, có nguy cơ làm phát sinh thêm nhiều thủ tục “hành” doanh nghiệp. “Lĩnh vực bán lẻ hiện tại khá cạnh tranh và đang vận hành theo thị trường, sự can thiệp quá mức có thể cản trở sự phát triển của ngành. Bộ Công Thương đã nói tham khảo kinh nghiệm từ nhiều nước, nhưng nội dung cần phù hợp, chọn lọc”- vị chuyên gia nói.

Hà Linh