Nhiều điểm tác động đến thương nhân trong dự thảo Nghị định mới về kinh doanh xăng dầu

Nhiều tầng nấc trung gian làm tăng thêm chi phí

Đề cập đến dự thảo nghị định thay thế các nghị định về kinh doanh xăng dầu, bà Nguyễn Thúy Hiền - Phó Vụ trưởng vụ thị trường trong nước Bộ Công thương cho hay, với khoảng 300 thương nhân phân phối xăng dầu trên cả nước thì thị trường xăng dầu phát triển và cạnh tranh hơn. Tuy nhiên qua thanh tra, kiểm tra, điều tra của cơ quan chức năng cho thấy nhiều bất cập, cần tháo gỡ.

Nhiều điểm tác động đến thương nhân trong dự thảo Nghị định mới về kinh doanh xăng dầu. Ảnh: Hải Anh

Thứ nhất, việc cho phép thương nhân phân phối xăng dầu được mua xăng dầu của nhau tạo ra nhiều tầng nấc trung gian trong khâu phân phối (thị trường thứ cấp) làm tăng thêm chi phí trong khâu này là một trong những nguyên nhân dẫn tới chiết khấu tại khâu bán lẻ ở mức thấp, không khuyến khích doanh nghiệp bán xăng dầu ra thị trường.

Thứ hai là việc mua bán xăng dầu giữa các thương nhân phân phối xăng dầu với nhau trên thực tế khiến cho cùng một lượng xăng dầu đưa ra tiêu thụ trên thị trường, nhưng đều nằm trong số liệu báo cáo tiêu thụ xăng dầu của nhiều thương nhân phân phối xăng dầu, tạo nên con số tiêu thụ "ảo" trên thị trường, gây khó khăn cho cơ quan quản lý nhà nước trong việc kiểm soát nguồn cung, điều tiết thị trường.

Thứ ba, việc thương nhân phân phối xăng dầu mua bán xăng dầu lẫn nhau như hiện nay, trên thực tế còn phục vụ mục đích kinh doanh tài chính của doanh nghiệp, tạo doanh thu cho thương nhân phân phối xăng dầu để chứng minh tài chính khi vay vốn ngân hàng, không đảm bảo đúng mục tiêu kinh doanh xăng dầu phục vụ cho nhu cầu tiêu dùng của người dân.

Loại bỏ tiêu cực, thương nhân phân phối không được mua bán xăng dầu với nhau

Một điểm quan trọng tại dự thảo nghị định mới được quan tâm đó là quyền mua bán xăng dầu giữa các thương nhân phân phối xăng dầu.

Liên quan đến quy định này, bà Nguyễn Thúy Hiền lý giải, tại sao phải quy định rõ ràng trong việc mua bán của đơn vị phân phối.

Loại bỏ tiêu cực, thương nhân phân phối không được mua bán xăng dầu với nhau. Ảnh: Hải Anh

Theo đó, để loại bỏ tiêu cực, dự thảo nghị định về kinh doanh xăng dầu đã xây dựng hệ thống phân phối xăng dầu với 3 cấp (phân khúc): Thương nhân đầu mối kinh doanh xuất nhập khẩu xăng dầu - Thương nhân phân phối xăng dầu - Thương nhân bán lẻ xăng dầu, đồng thời, dự thảo quy định cụ thể về điều kiện, quyền và nghĩa vụ của thương nhân ở từng phân khúc. Mặt hàng xăng dầu là mặt hàng kinh doanh có điều kiện, khi tham gia thị trường các doanh nghiệp cần phải đáp ứng các điều kiện, thực hiện quyền và nghĩa vụ ở từng phân khúc mà doanh nghiệp tham gia.

Dự thảo nghị định thiết kế theo hướng bỏ quy định mua bán xăng dầu giữa các thương nhân phân phối xăng dầu với nhau, loại bỏ số liệu “ảo” về lượng xăng dầu tiêu thụ trên thị trường.

Quy định này sẽ mang lại hai lợi ích thiết thực. Theo đó, sẽ giúp cho thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu tính toán chính xác được lượng xăng dầu tiêu thụ trong nước để mua từ các nhà sản xuất trong nước, nước ngoài phục vụ cho tiêu thụ trong nước.

Ngoài ra, cơ quan quản lý nhà nước xác định được chính xác nhu cầu tiêu thụ trong nước để thực hiện phân giao tổng nguồn hàng năm cho các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu thực hiện nhằm bảo đảm nguồn cung phục vụ tiêu thụ trong nước./.

Nguyễn Vân