Nhiều hạn chế, thiếu sót tại Dự án thu gom và xử lý nước thải TP Bà Rịa

Thanh tra TP HCM vừa ban hành kết luận thanh tra các công trình, dự án có khó khăn, vướng mắc trên địa bàn thành phố, trong đó có Dự án thu gom và xử lý nước thải TP Bà Rịa (gọi tắt là Dự án).

Thanh tra TP HCM xác định quá trình triển khai thực hiện Dự án, các đơn vị liên quan đã có những hạn chế, thiếu sót.

Nguy cơ gây thất thoát, lãng phí

Theo đó, Công ty TNHH Thoát nước và phát triển đô thị (nay là Công ty Cổ phần Khoa học công nghệ Việt Nam - Busadco) không làm việc với các cơ quan có thẩm quyền để xác định rõ trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ về thuế (mà chỉ căn cứ vào Hiệp định thư) khi ký hợp đồng với nhà thầu nước ngoài.

Công ty này cũng thiếu trách nhiệm trong việc hướng dẫn, đôn đốc các nhà thầu nước ngoài (trong đó, Công ty Alpha Umwelttechnik AG đã giải thể, thanh lý, xóa đăng ký không thể thu hồi số tiền thuế) thực hiện nộp thuế hoặc miễn, giảm thuế dẫn đến phát sinh tiền chậm nộp. Tổng số tiền chưa nộp cho Cơ quan thuế về thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN), thuế giá trị gia tăng (GTGT) và tiền chậm nộp thuế là hơn 15,9 tỉ đồng, thiệt hại cho ngân sách Nhà nước.

Nhiều hạn chế, thiếu sót tại Dự án thu gom và xử lý nước thải TP Bà Rịa. Ảnh: PHÚC LƯU

Ban Quản lý dự án Chuyên ngành Dân dụng và Công nghiệp tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu (nay là Ban Quản lý dự án Chuyên ngành Giao thông và Dân dụng Bà Rịa - Vũng Tàu) thực hiện chưa tốt công tác quản lý hợp đồng, để cho các nhà thầu chậm tiến độ, kéo dài thời gian thực hiện hợp đồng các gói thầu.

Các nhà thầu thi công gói số 3A, 3B và số 4 chậm so với tiến độ hợp đồng, hiện nay đang thi công dang dở, công trình xuống cấp, không được bảo dưỡng, có khả năng không đảm bảo chất lượng công trình khi thi công lại.

Liên quan đến Dự án này, Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũ (nay đã sáp nhập thành Sở Tài chính TP HCM) cũng có những thiếu sót. Đến nay, các tồn tại, hạn chế chưa được xử lý có khả năng thất thoát, lãng phí.

Cụ thể, chưa có biện pháp thu hồi khoản tiền tạm ứng 1.273.781,8 CHF (tương đương 30,8 tỉ đồng) đã giải ngân cho Công ty Alpha Umwelttechnik AG, dẫn đến nguy cơ gây thất thoát, lãng phí khi không thể thu hồi được khoản tiền tạm ứng này.

Chưa phối hợp với các cơ quan liên quan đề xuất cơ sở pháp lý xử lý số tiền thuế TNDN, thuế GTGT và tiền chậm nộp thuế của các nhà thầu nước ngoài là hơn 15,9 tỉ đồng.

Chậm rà soát các kiến nghị của chủ đầu tư liên quan đến việc điều chỉnh dự án, tăng tổng mức đầu tư. Cạnh đó, chưa xem xét, cân đối, bố trí nguồn vốn ngân sách tỉnh để tiếp tục thực hiện dự án khi chấm dứt vốn ODA Thụy Sĩ.

Trong khi đó, Sở Xây dựng tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũ (nay đã sáp nhập thành Sở Xây dựng TP HCM) đã thẩm định, tham mưu UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu phê duyệt thiết kế bản vẽ thi công chưa phù hợp với điều kiện thực tế. Việc này dẫn đến khi triển khai thi công phải điều chỉnh thiết kế nhiều tuyến ống tại Gói thầu số 3A, 3B.

3 lần điều chỉnh tiến độ,vẫn chưa hoàn thành

Theo Thanh tra TP HCM, đến nay Dự án đã chậm tiến độ hơn 4 năm kể từ ngày hết thời gian thực hiện. Mặc dù Dự án đã được Chính phủ chấp thuận điều chỉnh tiến độ 3 lần nhưng đến nay đã hơn 20 năm kể từ ngày Chính phủ phê duyệt, Dự án vẫn chưa hoàn thành.

Nhiều nguyên nhân khách quan, chủ quan dẫn đến chậm tiến độ như vướng mắc, khó khăn trong công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng; hạ tầng kỹ thuật của TP Bà Rịa có nhiều thay đổi trong quá trình phát triển đô thị, thay đổi chủ đầu tư, dự án sử dụng vốn ODA nên phải thực hiện tiếp tục lấy ý kiến của nhà tài trợ trong nhiều khâu thực hiện và việc điều chỉnh dự án thuộc thẩm quyền của Thủ tướng Chính phủ.

Hạn chế chủ quan do công tác quản lý, phối hợp thực hiện của các cơ quan tham mưu trực thuộc UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu chưa tốt; khả năng quản lý dự án, nắm bắt các quy định quốc tế, trình tự, thủ tục đối với các dự án có sử dụng vốn ODA của chủ đầu tư cũng như các sở ngành còn hạn chế.

Thanh tra TP HCM kết luận trách nhiệm thuộc về Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Xây dựng tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũ, Ban Quản lý dự án Chuyên ngành Giao thông và Dân dụng tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, Công ty Busadco, các đơn vị có liên quan và các tổ chức, cá nhân tham mưu thuộc đơn vị từng thời kỳ có liên quan.

Thiện An