Nhiều mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam bị đưa vào diện cảnh báo phòng vệ thương mại

Trong nhóm gỗ và sản phẩm gỗ, có 5 mặt hàng được cảnh báo rủi ro. Bốn mặt hàng xuất khẩu sang Hoa Kỳ gồm gỗ dán từ nguyên liệu gỗ cứng, ghế sofa khung gỗ, đồ nội thất phòng ngủ, gỗ thanh và viền dải gỗ tạo dáng liên tục; cùng với đó là ghế bọc đệm xuất khẩu sang Canada.

Nguyên nhân xuất phát từ việc Hoa Kỳ đã áp dụng thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp đối với gỗ dán từ Trung Quốc, trong khi xuất khẩu từ Việt Nam sang Hoa Kỳ lại tăng mạnh.

6 tháng đầu năm 2025, kim ngạch gỗ dán đạt 280 triệu USD, tăng 38,5% so với cùng kỳ 2024 và chiếm 33,4% tổng nhập khẩu của Hoa Kỳ. Ghế sofa khung gỗ đạt 1,7 tỷ USD, tăng 18,1%, chiếm 51,9% tổng nhập khẩu. Đồ nội thất phòng ngủ còn chiếm tới 55,7% thị phần của Hoa Kỳ.

Cục Phòng vệ thương mại cảnh báo, với mức tăng trưởng cao và thị phần lớn, Hoa Kỳ hoàn toàn có thể khởi xướng điều tra phòng vệ thương mại hoặc lẩn tránh thuế đối với các mặt hàng gỗ xuất khẩu của Việt Nam.

Danh sách cảnh báo cũng ghi nhận nhiều mặt hàng thép có nguy cơ cao. Tại EU, các sản phẩm như thép dẹt cán nguội, thép cán phẳng mạ hoặc tráng thiếc, bu lông - đinh vít bằng sắt hoặc thép, thép phủ vật liệu hữu cơ đều có khả năng bị điều tra do EU đã áp thuế chống bán phá giá đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc và Nga, trong khi kim ngạch từ Việt Nam đang tăng lên.

Tại Úc, thép hình cán nóng và thép kết cấu rỗng cũng được đưa vào diện cảnh báo do chiếm tỷ trọng lớn trong tổng nhập khẩu. Ngoài ra, cáp thép dự ứng lực xuất khẩu sang Mexico và Hoa Kỳ, mặt bích bằng thép không gỉ sang Hoa Kỳ, thép không gỉ cán nguội sang Thái Lan cũng có nguy cơ trở thành đối tượng bị điều tra.

Nhóm vật liệu xây dựng cũng không nằm ngoài danh sách. Kính nổi xuất khẩu sang Ấn Độ được cảnh báo khi kim ngạch tăng đột biến trong thời gian ngắn. Sợi polyester có độ bền cao xuất khẩu sang EU cũng được nêu tên do tăng trưởng mạnh ba năm gần đây và chiếm tỷ trọng lớn trong nhập khẩu. Cục Phòng vệ thương mại khuyến nghị doanh nghiệp tránh sử dụng nguyên liệu từ Trung Quốc để hạn chế nguy cơ bị cáo buộc lẩn tránh.

Tại Indonesia, thủy tinh nghiền của Việt Nam được cảnh báo rủi ro vì chiếm tỷ trọng lớn và tăng nhanh trong nhập khẩu. Doanh nghiệp được khuyến nghị chủ động rà soát chuỗi cung ứng và theo dõi sát chính sách thương mại của nước sở tại để bảo vệ thị phần.

Một số sản phẩm công nghiệp tiêu dùng cũng đối diện rủi ro. Máy giặt dân dụng cỡ lớn xuất khẩu sang Hoa Kỳ đang tăng mạnh sau khi biện pháp tự vệ hết hiệu lực. Việt Nam hiện là nhà cung cấp lớn thứ tư tại Hoa Kỳ, sau Thái Lan, Trung Quốc và Hàn Quốc. Nếu kim ngạch tiếp tục tăng, khả năng bị điều tra phòng vệ thương mại là cao.

Lốp xe tải và xe khách cũng được cảnh báo, do Hoa Kỳ đã áp thuế chống bán phá giá đối với sản phẩm từ Trung Quốc và Thái Lan. Trước đó, lốp xe con và xe tải hạng nhẹ của Việt Nam từng bị điều tra và áp dụng biện pháp phòng vệ từ năm 2021. Với kim ngạch đáng kể và xu hướng tăng, rủi ro đối với lốp xe Việt Nam là hiện hữu.

Xe đạp điện cũng trong diện cảnh báo khi Việt Nam hiện là nhà cung cấp lớn thứ ba tại Hoa Kỳ, chiếm 14,1% tổng nhập khẩu. Với đà tăng trưởng mạnh, mặt hàng này có thể bị điều tra lẩn tránh thuế hoặc gian lận xuất xứ. Doanh nghiệp được khuyến nghị hạn chế sử dụng nguyên liệu chính từ Trung Quốc để giảm thiểu rủi ro.

Tại EU, các sản phẩm như lốp xe tải và xe khách, xe nâng tay, tháp điện gió bằng thép cũng có khả năng bị đưa vào diện điều tra phòng vệ thương mại.

Theo Cục Phòng vệ thương mại, sự tăng trưởng nhanh và chiếm thị phần lớn tại các thị trường trọng điểm đồng nghĩa với rủi ro cao hơn về phòng vệ thương mại.

Doanh nghiệp xuất khẩu được khuyến nghị chủ động đa dạng hóa thị trường, kiểm soát nguồn gốc nguyên liệu, tuân thủ quy tắc xuất xứ và theo dõi chặt chẽ chính sách thương mại quốc tế để hạn chế rủi ro pháp lý, đồng thời duy trì bền vững thị phần xuất khẩu.

TH