Nhiều mô hình chăn nuôi tuần hoàn ở Nghệ An giúp tăng thu nhập, giảm ô nhiễm

Trang trại chăn nuôi lợn của gia đình anh Võ Văn Dũng, xã Nhân Hòa (tỉnh Nghệ An) được xây dựng trên khu đất rộng khoảng 2 ha, có 4 khu nhà xây tường gạch lợp tôn, mỗi khu nhà rộng khoảng 1800m2, bên trong chăn nuôi khoảng 1500 con/lứa. Đây là mô hình chăn nuôi gia súc, tuần hoàn khép kín, tạo được hiệu quả kinh tế cao.

Mô hình được đầu tư đầy đủ trang thiết bị máy móc, chăn nuôi theo quy trình công nghệ an toàn sinh học, tuần hoàn khép kín áp dụng công nghệ cao, tự động hóa nhiều khâu, như: Hệ thống chuồng trại máy móc làm mát, thức ăn, nước uống tự động,… Nước thải chăn nuôi được xử lý qua hầm biogas, rồi chảy ra ao bèo, dùng để tưới cho vườn chè của gia đình và hàng xóm.

Anh Võ Văn Dũng đầu tư thêm hệ thống máy móc ép phân đóng thành túi. Ảnh: Trần Tình

Trong quá trình chăn nuôi, nhận thấy lượng chất thải từ chăn nuôi lợn, mùi hôi thối có thể gây ô nhiễm môi trường, từ năm 2023, gia đình anh Dũng đã tìm hiểu và tiến hành nuôi giun (trùn) quế, nhằm giúp phân giải các chất thải hữu cơ từ chăn nuôi, an toàn với môi trường. Ngoài ra, anh còn đầu tư thêm hệ thống máy móc ép phân đóng thành túi để bán cho người dân.

Nhờ thực hiện quy trình tuần hoàn, khép kín trong quá trình sản xuất nên gia đình anh Dũng không những tận dụng tối đa các loại phụ phẩm trong sản xuất, tiết kiệm chi phí sản xuất, nâng cao giá trị thu nhập mà toàn bộ chất thải trong quá trình sản xuất được tận dụng triệt để, không thải ra môi trường, vừa tạo công ăn việc làm ổn định cho 4-5 công nhân ăn ở tại gia đình với mức thu nhập 5- 7 triệu đồng/người/tháng.

Tại xã Bích Hào (tỉnh Nghệ An), anh Dương Văn Tú lại chọn một lối rẽ khác, anh liên kết với một trại lợn để nuôi giun quế. Sau khi tìm hiểu thực tế ở địa phương, anh Tú nhận thấy, trên địa bàn có rất nhiều trang trại chăn nuôi quy mô, lượng chất thải từ vật nuôi khá lớn song chưa có trại nào xử lý triệt để nguồn phân theo hướng mang lại lợi ích kinh tế. Theo đó, anh Tú đã liên kết với một trại lợn quy mô lớn trên 5.000 con ở địa bàn xã Bích Hào để nuôi giun quế. Phía trại lợn sẽ cung cấp nguồn chất thải, hạ tầng (đất, chuồng trại...) còn anh Tú bỏ công, kỹ thuật, lợi nhuận chia đều.

“Thực tế, trung bình mỗi năm, lượng phân bón mà đàn lợn này thải ra khoảng 600 tấn. Chất thải được trang trại xử lý bằng bể lọc, hầm biogas, thông qua một hồ điều hòa; tuy nhiên, mùi hôi thối vẫn chưa được hạn chế triệt để nên ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường và người dân sống xung quanh. Bên cạnh đó, hệ thống xử lý này thường quá tải, chi phí vận hành tốn kém. Trước thực trạng đó, năm 2020, trang trại đưa vào vận hành hệ thống xử lý phân thải của lợn bằng cách nuôi giun quế”, anh Dương Văn Tú cho biết.

Trên diện tích 2.000m2, trang trại đã đầu tư xây dựng bể lắng, dãy chuồng nuôi giun… Toàn bộ chất thải của lợn hàng ngày được hòa nước, làm thức ăn cho giun. Sản phẩm giun và phân giun được trang trại sử dụng làm thức ăn chăn nuôi lợn, gà, cá và chế biến thành dịch giun quế (dùng trộn thức ăn cho chăn nuôi, dùng làm phân bón lá phun cho cây trồng). Đồng thời, bán cho các trang trại nuôi lươn và cây ăn quả trên địa bàn.

Theo số liệu thống kê của Sở Nông nghiệp & Môi trường Nghệ An, hiện toàn tỉnh có 987 trang trại chăn nuôi (theo quy mô của Luật Chăn nuôi), bao gồm 37 trang trại quy mô lớn, 340 trang trại quy mô vừa, 610 trang trại quy mô nhỏ. Những năm qua, các nhà đầu tư đã mạnh dạn áp dụng công nghệ tiên tiến vào lĩnh vực chọn tạo giống, sản xuất thức ăn, tự động hóa dây chuyền, xử lý ô nhiễm, quản lý giống. Tất cả các công đoạn được triển khai bài bản, chặt chẽ.

Điều này góp phần nâng tầm ngành chăn nuôi của địa phương từng bước chuyển dịch theo hướng chuỗi giá trị bền vững theo hướng tuần hoàn khép kín. Các trang trại này hiện đang cho thu nhập bình quân từ vài trăm triệu đến hàng tỷ đồng/năm. Ngoài đem lại giá trị thu nhập cho chủ trang trại, mô hình trang trại tuần hoàn còn góp phần tạo ra hệ sinh thái khép kín, là hướng đi đúng trong bối cảnh giá vật tư nông nghiệp, thức ăn chăn nuôi tăng cao, giúp người sản xuất giảm chi phí đầu vào, nâng cao hiệu quả kinh tế. Đồng thời, góp phần giảm ô nhiễm môi trường, tạo ra các sản phẩm an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng.

Trần Tình