'Nhiều người mang mầm mống bệnh đái tháo đường mà không biết'

Đái tháo đường (ĐTĐ) là nguyên nhân hàng đầu gây mù lòa, suy thận, gây cụt chi (chỉ sau tai nạn giao thông)… Đáng lo ngại, bệnh nhân thường trải qua thời kỳ tiền đái tháo đường mà không biết. Tiền đái tháo đường là "mầm mống", sẽ tiến triển thành đái tháo đường tuýp 2 trong 5-10 năm hoặc sớm hơn.

Thông tin trên được GS.TS Trần Hữu Dàng, Chủ tịch Hội Nội tiết - Đái tháo đường Việt Nam, cho biết tại buổi họp báo nâng cao nhận thức tiền đái tháo đường và ký kết biên bản ghi nhớ “Chương trình tầm soát tiền đái tháo đường vì phúc lợi bệnh nhân” sáng 23/11.

Đây là chương trình nhằm nâng cao kiến thức về chẩn đoán và điều trị tiền đái tháo đường cho cán bộ, nhân viên y tế, cũng như hiệu quả của việc tầm soát và điều trị tiền đái tháo đường trong cộng đồng.

Dự kiến, chương trình được thực hiện từ tháng 11 đến năm 2020 với 2.500 người có nguy cơ cao mắc tiền đái tháo đường tại 6 bệnh viện lớn trên cả nước (Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Đại học Y Dược, Bệnh viện Trung ương Huế, Bệnh viện Nội tiết Nghệ An, Bệnh viện Nội tiết Trung ương và Bệnh viện Tim Hà Nội).

GS.TS Trần Hữu Dàng, Chủ tịch Hội Nội tiết - Đái tháo đường Việt Nam.

Theo GS Dàng, tiền đái tháo đường là tình trạng cơ thể có nồng độ đường trong máu cao hơn bình thường nhưng chưa đủ cao để chẩn đoán là bệnh đái tháo đường. Chỉ số đường huyết người mắc tiền đái tháo đường được xác định ở mức 100-125 mg/dL so với mức <=90 mg/dL ở người bình thường. Tiền đái thái đường hiện là một trong những vấn đề thời sự nóng hổi trên thế giới hiện nay.

Theo số liệu của Liên đoàn Đái tháo đường thế giới (IDF), năm 2017, ước tính 1/14 dân số trưởng thành mắc, tương đương 352 triệu người. Riêng khu vực Đông Nam Á, số người mắc tiền đái tháo đường dự đoán tăng từ 29 triệu người (năm 2017) lên 50 triệu người (năm 2045).

Tại Việt Nam, theo điều tra dịch tễ năm 2012, tỷ lệ mắc tiền đái tháo đường thường cao hơn gấp đôi so với đái tháo đường (13,7% so với 5,4%). Mặt khác, theo kết quả điều tra năm 2015 của Bộ Y tế, 68,9% người tăng đường huyết chưa được phát hiện.

“Hiện, Việt Nam phải đối mặt gánh nặng bệnh tật ngày càng trầm trọng của bệnh đái tháo đường, trong khi tỷ lệ mắc trong cộng đồng gia tăng theo cấp số nhân sau từng thập kỷ. Bệnh nhân thường trải qua thời kỳ tiền đái tháo đường trước khi mắc căn bệnh này mà không biết. Thực tế, đa số chỉ phát hiện mình bị tiền đái tháo đường qua các đợt khám sức khỏe hoặc tình cờ khám, điều trị bệnh nào đó”, GS Dàng khuyến cáo.

Tiền đái tháo đường, nếu không điều trị kịp thời, sẽ dẫn đến tăng nguy cơ mắc đái tháo đường tuýp 2 và cuối cùng là các biến chứng nguy hiểm như giảm thị lực, mù lòa, bệnh tim mạch, đột quỵ, suy thận, đoạn chi...

11% người bị tiền đái tháo đường sẽ tiến triển thành đái tháo đường mỗi năm; 15-30% người tiền đái tháo đường sẽ mắc căn bệnh này trong vòng 5 năm và ước tính con số này lên đến 50% trong 10 năm.

GS Dàng cho hay tiền đái tháo đường có thể hồi phục, thông qua thực hiện các chương trình điều chỉnh lối sống dựa trên việc áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh và tăng mức độ hoạt động thể chất. Nói cách khác, người mắc tiền đái tháo đường vẫn có cơ hội làm chậm quá trình diễn tiến thành đái tháo đường, thậm chí là quay trở lại mức đường huyết bình thường.

Do đó, việc được tiếp cận chẩn đoán và điều trị ngay từ giai đoạn tiền đái tháo đường là vô cùng quan trọng và bức thiết trên cả phương diện giúp bệnh nhân giảm sự tổn hại cho sức khỏe lẫn chi phí chi trả cho các biến chứng, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Hà Quyên