Nhiều người ở TP.HCM mắc bệnh hô hấp, bác sĩ chỉ ra 'thủ phạm'

Trẻ có thể gặp biến chứng viêm phổi khi mắc bệnh hô hấp. Ảnh: Tiểu Huệ.

Những ngày cuối tháng 10, khoa Nhi Tổng hợp, Bệnh viện Nhân dân Gia Định (TP.HCM), luôn trong tình trạng đông đúc. Hành lang bệnh viện chật kín người chờ khám, số trẻ mắc các bệnh liên quan đến đường hô hấp đang tăng nhanh chóng, gấp nhiều lần so với thời điểm giữa năm.

Theo thống kê, trước đây, mỗi ngày khoa tiếp nhận trung bình 70-80 lượt khám ngoại trú và khoảng 10 ca nhập viện. Tuy nhiên, từ đầu tháng 9 đến nay, số bệnh nhi nhập viện đã tăng gần gấp ba lần, lên tới 30 ca/ngày. Số lượt khám cũng tăng gấp đôi, đạt 160-170 lượt/ngày.

Phần lớn trẻ đến khám với các triệu chứng điển hình như ho, sổ mũi, sốt. Một số ca do phụ huynh chủ quan không đưa con đi khám sớm, khiến bệnh tiến triển nặng, dẫn đến viêm phổi, suy hô hấp, phải thở oxy.

Điều gì khiến bệnh hô hấp gia tăng?

Theo bác sĩ chuyên khoa I Phạm Thị Hoàng Oanh, Phó khoa điều hành khoa Nhi Tổng hợp, Bệnh viện Nhân dân Gia Định, nguyên nhân khiến bệnh hô hấp gia tăng có thể chia thành hai nhóm chính, trong đó yếu tố đầu tiên là thời tiết.

"TP.HCM đang chịu ảnh hưởng của các đợt áp thấp nhiệt đới, khiến khí hậu thay đổi thất thường, lúc nóng bức, lúc lại lạnh, cơ thể trẻ nhỏ không kịp thích nghi. Sự thay đổi đột ngột này làm khô niêm mạc mũi họng, tạo điều kiện cho virus và vi khuẩn xâm nhập", bác sĩ Oanh giải thích.

Bên cạnh đó, mùa mưa - nắng xen kẽ khiến độ ẩm không khí cao, góp phần giúp virus đường hô hấp phát triển mạnh. Nhiều gia đình lại có thói quen đóng kín cửa, bật điều hòa, khiến không gian bí, mầm bệnh khó bị tiêu diệt.

Thời tiết mưa nắng thất thường khiến bệnh hô hấp gia tăng. Ảnh: Duy Hiệu.

Nhóm nguyên nhân thứ hai được bác sĩ Oanh nhấn mạnh là sự chủ quan trong tiêm chủng và lây nhiễm chéo. Trẻ nhỏ thường bị lây từ người lớn, trong khi trẻ lớn lại không được tiêm nhắc lại các mũi vaccine định kỳ như cúm hay phế cầu.

"Khi một thành viên trong nhà mắc bệnh, khả năng lây lan cho người khác là rất cao, đặc biệt trong môi trường kín gió hoặc phòng máy lạnh", bác sĩ Oanh cho biết.

Ngoài ra, nhiều phụ huynh chưa chú trọng vệ sinh cá nhân và khử khuẩn đồ dùng sinh hoạt. Trẻ thường xuyên đến trường, tiếp xúc gần gũi bạn bè trong lớp học hoặc nhà trẻ, dễ lây nhiễm chéo nếu có ca bệnh.

Để tăng cường phòng ngừa, Bệnh viện Nhân dân Gia Định đã triển khai tiêm vaccine RSV ABRYSVO, giúp bảo vệ trẻ em và người cao tuổi trước virus hợp bào hô hấp, một trong những tác nhân hàng đầu gây viêm phổi, viêm tiểu phế quản.

Nhóm dễ diễn tiến nặng khi mắc bệnh hô hấp

Không chỉ ở Bệnh viện Nhân dân Gia Định, tình trạng bệnh hô hấp tăng nhanh cũng diễn ra tại các bệnh viện nhi khác.

Tại khoa Hô hấp 1, Bệnh viện Nhi đồng 2, hơn 180 bệnh nhi đang được điều trị nội trú, trong đó có 20 giường cấp cứu luôn kín chỗ. Nhiều trẻ phải thở ôxy hoặc dùng máy hỗ trợ áp lực dương liên tục.

Các bệnh phổ biến gồm viêm phổi, viêm phế quản, viêm tiểu phế quản và hen suyễn. Theo bác sĩ tại khoa, đa số trẻ nhập viện là dưới 5 tuổi, do sức đề kháng yếu và hệ miễn dịch chưa hoàn thiện.

Thời điểm giao mùa với độ ẩm cao khiến virus phát triển mạnh. Đây cũng là đầu năm học, trẻ tập trung đông trong lớp, tiếp xúc gần gũi, nên bệnh hô hấp lây lan rất nhanh.

Không chỉ trẻ em, nhiều người lớn cũng mắc bệnh lý hô hấp. Ảnh: Freepik.

Tại Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (TP.HCM), trong hai tuần qua, số lượt khám và nhập viện nội trú cũng tăng mạnh. Trẻ mắc bệnh hô hấp cấp tính chiếm tỷ lệ cao nhất, chủ yếu do virus, một phần nhỏ do bội nhiễm vi khuẩn.

Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Minh Tiến, Phó giám đốc bệnh viện, cho biết từ tháng 9 đến tháng 12 là thời điểm bệnh hô hấp bước vào mùa cao điểm. Thời tiết nắng mưa thất thường, độ ẩm cao là môi trường lý tưởng cho virus phát triển.

Theo bác sĩ Tiến, trẻ đến khám thường có biểu hiện sốt, ho khan hoặc ho có đờm, sổ mũi, khò khè, ăn uống kém, ói sau khi ăn, mệt mỏi, khó ngủ trong cơn sốt. Với nhóm trẻ lớn hơn, triệu chứng rõ hơn như đau nhức toàn thân, chán ăn, khiến nhiều em phải nghỉ học.

"Không ít gia đình ghi nhận cả trẻ lẫn người chăm sóc đều mắc bệnh cùng lúc, cho thấy mức độ lây nhiễm trong hộ gia đình rất cao", bác sĩ Tiến nói.

Bên cạnh đó, bác sĩ chuyên khoa II Phan Vĩnh Thọ, Trưởng khoa Nhiễm D, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM, cho rằng không chỉ trẻ em mà người lớn tuổi, người mắc bệnh mạn tính như tiểu đường, tim mạch, bệnh phổi tắc nghẽn... cũng là nhóm nguy cơ cao.

"Các bệnh nhân nằm liệt, sau tai biến hoặc bệnh nền nặng có thể không có triệu chứng điển hình như ho, sốt. Họ chỉ biểu hiện mệt mỏi, lơ mơ nhẹ, nên người nhà dễ bỏ qua", bác sĩ Thọ nói.

Trước tình hình số ca mắc tăng cao, Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP.HCM (HCDC) khuyến cáo người dân cần chủ động phòng bệnh bằng các biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả.

Người dân nên giữ ấm cơ thể, đặc biệt là vùng cổ, ngực và bàn chân khi thời tiết chuyển lạnh; rửa tay thường xuyênbằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn, nhất là sau khi ho, hắt hơi hoặc chạm vào các bề mặt công cộng. Khi ra ngoài, cần che miệng khi ho, đeo khẩu trang ở nơi đông người để hạn chế lây lan.

Nguyễn Thuận