Nhiều nơi ở Mỹ thiếu Tamiflu do ca mắc bệnh hô hấp tăng cao

Tình trạng thiếu thốn các loại thuốc chính được sử dụng để điều trị các bệnh thông thường ở trẻ em. Ảnh: CNN.

Cụ thể, tình trạng thiếu thuốc này đã được Renae Kraft, một dược sĩ thời vụ ở thành phố Oklahoma cho biết: “Ngay bây giờ, chúng tôi đang thiếu thuốc kháng sinh và thuốc kháng virus trầm trọng. Chúng tôi không có Tamiflu cho trẻ em và cho cả người lớn”.

Kraft thường làm việc ở các vùng nông thôn của bang, công việc của cô là hỗ trợ các hiệu thuốc khi cần. Tại Holdenville, nơi cô làm việc, có hai hiệu thuốc khá lớn là Pruett's và Walmart. Kraft đã ước tính đã có khoảng 20 người đến Pruett's để mua thuốc Tamiflu vào ngày 21/11 nhưng đều không thể mua được. Đó là lý do cô ấy bảo họ đến tiệm thuốc thứ hai là Walmart, nơi vẫn còn một số ít thuốc Tamiflu.

Trên mạng xã hội, các gia đình cho biết họ đã tìm kiếm Tamiflu và các loại thuốc kháng sinh như Amoxicillin và Augmentin trong nhiều giờ liền nhưng không được. Hiện tại, Hiệp hội Dược sĩ Hệ thống Y tế Mỹ cũng đưa ra cảnh báo cho tình trạng thiếu thốn trầm trọng các loại thuốc. Trong đó phải kể đến là thuốc Albuterol - một loại thuốc giúp giãn phế quản, thường được chỉ định để điều trị và ngăn ngừa co thắt phế quản ở những người bị bệnh tắc nghẽn đường hô hấp.

Tình trạng thiếu thuốc khiến rất nhiều các cơ quan y tế, các y, bác sĩ trong ngành lo ngại. Tiến sĩ Stacene Maroushek, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm nhi khoa tại Trung tâm chăm sóc sức khỏe Hennepin ở Minnesota, cho biết trong 25 năm hoạt động trong ngành, bà chưa từng thấy trường hợp nào như thế này. Rất nhiều gia đình không được nghỉ ngơi, họ mắc hết bệnh này đến bệnh khác. Và bây giờ tác dụng phụ của nhiễm trùng tai và viêm phổi đang dẫn đến tình trạng thiếu Amoxicillin.

Virus đường hô hấp tấn công mạnh mẽ

Giám đốc cấp cao Michael Ganio chuyên về thực hành dược phẩm và chất lượng tại Hiệp hội Dược sĩ Hệ thống Y tế Mỹ đã đưa ra nguyên nhân nhất định. Ông cho rằng nguyên nhân của sự thiếu hụt này dường như không phải là vấn đề sản xuất mà do nhu cầu tăng sử dụng các loại thuốc tăng trước thời hạn và cao hơn mức bình thường.

Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC) hơn một nửa số bang của Mỹ ghi nhận virus lây lan ở mức “cao” hoặc “rất cao”. Phần lớn nguyên nhân dịch cúm đã tấn công sớm và nghiêm trọng trong năm nay. Virus hợp bào hô hấp, hay RSV, cũng đóng vai trò. Cũng vào tuần trước, Mỹ đã ghi nhận một trong số 5 xét nghiệm RSV cho kết quả dương tính, tỷ lệ này cao hơn nhiều so với bất kỳ thời điểm nào trong hai năm qua.

Nhiều hiệu thuốc ở Mỹ không còn Tamiflu để bán cho người dân. Ảnh: AP.

Cứ 100.000 người thì có khoảng 8 ca nhập viện do cúm trong mùa này. Lẽ ra, tỷ lệ này chỉ có vào tháng 12 hoặc tháng 1. Tỷ lệ nhập viện tính đến thời điểm này được đánh giá là cao kỷ lục trong hơn một thập kỷ vừa qua.

Theo GoodRx.com, sự gia tăng việc dùng thuốc Tamiflu nhằm kháng virus đang ở mức cao nhất trong 10 năm qua. Người dân ở Mỹ có khả năng dùng Tamiflu vào thời điểm này trong mùa cúm cao gấp 6 lần so với mùa đông năm 2019-2020.

Hai loại thuốc kháng sinh Amoxicillin và Augmentin có thành phần hoạt chất là kết hợp của Amoxicillin và Clavulanate, được sử dụng điều trị nhiều bệnh nhiễm trùng do các loại vi khuẩn khác nhau gây ra. Mặc dù sự kết hợp thuốc này không hề rõ ràng nhưng vẫn được nhiều người sử dụng.

CDC đã đưa ra thông tin đây là sự kết hợp thuốc cho nhiều bệnh thông thường ở trẻ em như nhiễm trùng tai, xoang và họng. Một số bệnh do virus, chẳng hạn cúm, có thể khiến cơ thể dễ bị nhiễm trùng thứ phát do vi khuẩn và có thể cần điều trị bằng thuốc kháng sinh. Nhưng những loại kháng sinh này không phù hợp với tình trạng bệnh mà trẻ gặp phải. Thuốc kháng sinh tiêu diệt vi khuẩn, nhưng chúng không có tác dụng gì trong việc chống lại các bệnh do virus.

“Bất cứ khi nào virus đường hô hấp bùng phát, mọi người bắt đầu kê đơn thuốc kháng sinh, thậm chí là không phù hợp, chính điều đó đã đẩy nhu cầu lên cao”, tiến sĩ Amesh Adalja, một học giả cấp cao tại Trung tâm An ninh Y tế Johns Hopkins, nói. Bên cạnh đó, ông chia sẻ thêm một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng thiếu hụt thuốc là các nhà sản xuất Amoxicillin không lường trước được.

Các công ty xử lý tình trạng thiếu hụt

Các công ty dược phẩm sản xuất thuốc generic thường không giữ hàng tồn kho của những loại thuốc đó. Thay vào đó, họ sản xuất thuốc theo đơn đặt hàng từ đầu năm. Một số nhà sản xuất cho biết lúc đặt hàng người ta không hề lường trước được mức độ nặng nề của các bệnh về đường hô hấp năm nay.

Đáp lại, họ đang tăng cường sản xuất, nhưng sẽ mất một thời gian để có thêm sản phẩm trong kho. Nhà sản xuất thuốc Teva cho biết họ dự đoán một số Amoxicillin đang được đặt hàng trở lại sẽ có trong kho bắt đầu từ đầu tháng 12 và tiếp tục đến cuối tháng 2.

Sandoz, công ty sản xuất Amoxicillin, cho biết sự thiếu hụt bắt nguồn từ nhiều yếu tố. Họ nói: “Những tác động mà đại dịch gây ra, cùng với đó là sự thay đổi nhu cầu, hạn chế về năng lực sản xuất, khan hiếm nguyên liệu thô và cuộc khủng hoảng năng lượng hiện nay khiến chúng ta đang phải đối mặt với một tình huống khó khăn đặc biệt”.

Hikma, một nhà sản xuất Amoxicillin khác, cho biết họ có đủ nguồn cung để đáp ứng các đơn đặt hàng và đang quản lý nguồn cung của mình để đảm bảo tất cả đơn đặt hàng đều được đáp ứng. Họ đã nhận thấy được tầm quan trọng của loại thuốc này và đang tìm cách tăng sản lượng.

Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ đã có những hoạt động giúp giảm tình trạng thiếu hụt thuốc, đưa ra hướng dẫn cho các dược sĩ cách pha chế Amoxicillin dạng lỏng cho trẻ em từ dạng các thuốc viên.

Lời khuyên dành cho cha mẹ

Dược sĩ Brigid Groves, Giám đốc cấp cao về thực hành và các vấn đề chuyên môn tại Hiệp hội Dược sĩ Mỹ, đã chia sẻ dù tình trạng thiếu hụt thuốc đang ngày càng trở nên nghiêm trọng khiến nhiều người lo lắng, họ vẫn cần phải có nhận thức nhất định về chúng và phải bình tĩnh để xử lý.

Trong trường hợp gia đình có người bị bệnh, điều quan trọng nhất cần làm là đưa họ đi xét nghiệm. Hiện nay, hầu hết phòng khám đều có thể thực hiện các xét nghiệm nhanh để giúp xác định xem các triệu chứng của bạn là do bệnh do virus hay do vi khuẩn.

Groves nói: “Chúng tôi không muốn điều trị cho ai đó mắc Covid-19 bằng thuốc kháng sinh, vì nó sẽ không hiệu quả. Và sau đó, chúng tôi cũng có cơ hội tạo ra nhiều chất có sức đề kháng tốt hơn trong các loại thuốc kháng vi khuẩn hiện tại”.

Một nghiên cứu gần đây của Pew Charitable Trusts đã kết luận rằng khoảng 30% đơn thuốc kháng sinh ngoại trú cho trẻ em là không phù hợp, vì thuốc được dùng để điều trị các bệnh do virus hoặc do thuốc được khuyến cáo không được sử dụng. Ngoài ra, nghiên cứu cũng cho thấy thuốc kháng sinh làm tăng nguy cơ mắc tình trạng nhiễm khuẩn gây ra các bệnh liên quan đến đường ruột với mức độ nghiêm trọng từ tiêu chảy nhẹ đến viêm ruột (bệnh viêm đại tràng giả mạc), thậm chí gây tử vong.

“Điều quan trọng hơn hết là gia đình hoặc bản thân người chăm sóc phải đánh giá đúng tình trạng bệnh của họ, đảm bảo dù họ đang được điều trị bệnh lý gì cũng được tiếp nhận liệu trình phù hợp với tình trạng bệnh. Đó có thể là bệnh do virus gây ra hoặc nhiễm trùng do vi khuẩn, hoặc tình trạng cần dùng thuốc như Albuterol để được chăm sóc hỗ trợ. Đảm bảo rằng thuốc được sử dụng phù hợp cho trẻ khi bị thở khò khè hoặc khó thở”, dược sĩ Groves chia sẻ.

Groves cũng cho biết các bậc cha mẹ nên biết rằng có thể mất một số thời gian tìm kiếm để mua thuốc Tamiflu hoặc Amoxicillin cho trẻ theo toa. Họ có thể phải lái xe xa hơn hoặc đến một cửa hàng mà họ không quen thuộc.

Thu Hương