Nhiều thách thức trong đào tạo nguồn nhân lực AI

Trí tuệ nhân tạo AI đang trở thành lực đẩy quan trọng cho tăng trưởng kinh tế toàn cầu. Tại Việt Nam, AI không chỉ là xu hướng công nghệ mà còn là một chiến lược được Chính phủ ưu tiên phát triển, hướng tới mục tiêu đưa đất nước trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo của khu vực. Mặc dù thời gian gần đây, nhiều trường đại học đã đẩy mạnh công tác tuyển sinh nguồn nhân lực AI tuy nhiên thực tế, lộ trình đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao này vẫn còn nhiều thách thức.

Năm 2019, lần đầu tiên Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM mở ngành robot và trí tuệ nhân tạo với 20 chỉ tiêu đào tạo miễn phí. Năm nay, chỉ tiêu tuyển sinh dự kiến sẽ tăng lên 120. Dù nhu cầu nhân lực AI đang rất lớn nhưng việc tuyển sinh và đảm bảo chất lượng đào tạo vẫn là bài toán với nhiều thách thức của nhà trường.

PGS.TS Trương Nguyễn Luân Vũ - Trưởng khoa Cơ khí Chế tạo máy, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật TP.HCM chia sẻ: "Chúng tôi luôn phải cử các giảng viên đi qua Nhật Bản, Hàn Quốc, Hoa Kỳ… để huấn luyện thêm. Tìm ra được những người đào tạo phù hợp cũng là cả một vấn đề. Robot và AI là ngành rất hot những không phải ai cũng học được ngành này nếu không có đam mê và tài năng về toán học, về STEM".

Tại TP.HCM - địa phương có nhiều trường đại học trên cả nước, số trường có chương trình đào tạo ngành AI hiện vẫn còn rất khiêm tốn với chỉ tiêu đào tạo chưa đến 1.000 sinh viên nỗi năm. Theo dự báo của NVIDIA Việt Nam, trong ba năm tới, Việt Nam sẽ cần tới hàng trăm nghìn kỹ sư AI để đáp ứng tốc độ phát triển của ngành. Trung tâm Thông tin và Dịch vụ việc làm TITC cũng ghi nhận nhu cầu nhân lực AI đang tăng từ 10 - 15% mỗi năm. Tuy nhiên, nguồn nhân lực chất lượng cao vẫn đang thiếu hụt nghiêm trọng.

PGS.TS Nguyễn Phi Lê - Điều hành Viện Nghiên cứu và Ứng dụng Trí tuệ Nhân tạo, Đại học Bách khoa Hà Nội cho hay: "Nếu mà nói về nghiên cứu AI thì có thể chia thành hai lĩnh vực lớn, gồm AI cơ bản - những công nghệ lõi của AI và ứng dụng AI trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Cả hai lĩnh vực đó đều thiếu nhóm nghiên cứu mạnh và chuyên sâu. Cái đầu tiên mà chúng ta cần nghĩ đến là tài chính. Thứ hai là đào tạo, có thể đào tạo trong nước hoặc liên kết với các viện, các trường đại học ở nước ngoài. Thứ ba, phải có quy trình để tuyển chọn người tài tham gia vào chương trình đào tạo đó".

Google ước tính, AI có thể đóng góp gần 12% GDP Việt Nam vào năm 2030 nếu được ứng dụng hiệu quả. Để khai thác hiệu quả tiềm năng này, cần bắt đầu từ hạt nhân quan trọng nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao. Theo các chuyên gia, xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo cùng với cơ chế, chính sách phù hợp là chìa khóa thu hút người học và chuyên gia Việt Nam tại nước ngoài tham gia vào quá trình đào tạo, phát triển nhân lực AI cho tương lai.

Hồng Liên