Nhiều triển vọng trồng rau màu vụ đông phục vụ chế biến, xuất khẩu
Trong sản xuất vụ đông năm nay, để tăng năng suất, chất lượng sản phẩm và thu nhập, ngành Nông nghiệp và PTNT tỉnh, các địa phương tích cực tuyên truyền, hỗ trợ nông dân giống, vốn, tập huấn kỹ thuật nhằm mở rộng các loại cây có giá trị hàng hóa phục vụ chế biến, xuất khẩu.
Nông dân huyện Tiên Lữ chăm sóc dưa chuột vụ đông
Đến ngày 14/12, nông dân trên địa bàn huyện Kim Động gieo trồng được hơn 700ha rau màu vụ đông, là một trong số ít địa phương của tỉnh hoàn thành vượt kế hoạch.
Cùng với mở rộng diện tích trồng rau màu phục vụ thị trường tiêu dùng, các loại cây trồng phục vụ chế biến và xuất khẩu cũng được mở rộng diện tích. Các loại cây trồng có giá trị hàng hóa phục vụ chế biến, xuất khẩu như dưa chuột bao tử, măng tây, ngô ngọt được mở rộng tăng từ 10 đến 15% diện tích so với vụ trước. Nhiều xã như Toàn Thắng, Hiệp Cường, Chính Nghĩa… đã chủ động liên hệ với một số đơn vị trong và ngoài tỉnh ký hợp đồng tiêu thụ nông sản đến từng hộ dân. Theo tính toán và kinh nghiệm của các hộ ở xã Toàn Thắng, trồng dưa bao tử tuy mất nhiều thời gian nhưng cho thu nhập cao. Với năng suất 1 sào dưa bình quân đạt từ 1,2 đến 1,5 tấn, trừ chi phí, người trồng có lãi 3 - 5 triệu đồng/sào.
Với người dân xã Yên Phú (Yên Mỹ), hai loại cây rau màu xuất khẩu là dưa chuột bao tử và cải sa-lát đã trở nên quen thuộc với đồng đất nơi đây. Cây dưa chuột xuất khẩu bình quân cho thu nhập 5 - 7 triệu đồng/sào và trồng được cả hai vụ trong năm. Cây cải sa-lát cho thu nhập 3 - 5 triệu đồng/sào nhưng thời gian thu hoạch sớm, công chăm sóc, chi phí ít. Bà Trần Thị Hợi, nông dân trong xã cho biết: Trước đây, ở các chân ruộng màu chủ yếu trồng ngô, khoai lang hiệu quả kinh tế thấp nhưng từ khi có chủ trương đưa cây rau màu phục vụ chế biến, xuất khẩu vào trồng nên hiệu quả kinh tế cao hơn.
Hiện nay, trên địa bàn huyện Yên Mỹ không chỉ có nông dân xã Yên Phú trồng cây rau màu xuất khẩu mà ở nhiều địa phương khác như Yên Hòa, Đồng Than, Hoàn Long, Trung Hưng..., cây rau màu xuất khẩu cũng được đưa vào trồng trên diện rộng. Cây cà rốt có đầu ra, giá ổn định nên được nhiều địa phương đưa vào trồng. Các loại cây khác như hành, tỏi, ớt... vẫn giữ diện tích ổn định. Thực hiện chuyển dịch cơ cấu cây trồng, trong những năm qua, huyện Yên Mỹ đã đưa nhiều loại cây trồng mới vào thâm canh nhưng đến nay cây rau màu chế biến, xuất khẩu vẫn đạt hiệu quả cao hơn. Các loại cây này đa phần đều dễ trồng, không tốn nhiều công chăm sóc, giá bán ổn định. Vụ đông năm nay, ngoài việc trồng ổn định một số loại cây như hành, tỏi, đỗ tương thì nét nổi bật là huyện tập trung mở rộng diện tích một số cây trồng có giá trị kinh tế cao, thị trường tiêu thụ ổn định, đặc biệt là với các loại cây rau màu xuất khẩu.
Ước tính hằng năm, hàng nghìn ha rau màu trên địa bàn tỉnh được các công ty, đơn vị thu mua theo hợp đồng với nông dân, tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất phát triển. Tuy nhiên, việc mở rộng sản xuất cây vụ đông phục vụ chế biến, xuất khẩu gặp không ít khó khăn. Hợp đồng ký kết giữa một số doanh nghiệp với nông dân chưa chặt chẽ dẫn đến tình trạng phá vỡ hợp đồng. Khi giá thị trường lên cao, nông dân bán sản phẩm ra ngoài, ngược lại, khi giá xuống thấp lại “ép” doanh nghiệp phải thu mua. Phần lớn sản phẩm tiêu thụ qua nhiều khâu trung gian nên giá thu mua thấp. Trong khi đó, chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm một số loại nông sản chưa bảo đảm. Nhiều hộ nông dân sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân bón, thuốc kích thích sinh trưởng tùy tiện nên sản phẩm không đạt tiêu chuẩn xuất khẩu, chế biến. Một khó khăn khác là cây trồng chưa được quy hoạch thành vùng nguyên liệu tập trung, áp dụng tiến bộ kỹ thuật còn hạn chế nên năng suất, chất lượng chưa đáp ứng được yêu cầu. Hầu hết các nhà máy, cơ sở chế biến nông sản trên địa bàn tỉnh chưa phát huy tối đa công suất. Bình quân các doanh nghiệp chỉ hoạt động từ 40 đến 45% công suất, vào vụ đông là thời điểm nhiều nguyên liệu chế biến nhưng công suất cũng chỉ đạt 60 - 65%.
Với những chuyển biến tích cực từ trồng, thu mua, chế biến sản phẩm cây rau màu phục vụ vụ đông, đặc biệt là các sản phẩm từ cây rau màu chế biến, xuất khẩu đang mở ra nhiều triển vọng cho nông dân trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, để tăng diện tích, năng suất, sản lượng và giá trị thu nhập trên một đơn vị canh tác, ngành chuyên môn và các địa phương cần đẩy mạnh thực hiện chủ trương của tỉnh về thu hút doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, có giải pháp tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp liên doanh, liên kết thu mua và chế biến nông sản, tạo vòng khép kín giữa vùng nguyên liệu và cơ sở chế biến. Ngành chức năng tăng cường hỗ trợ các dịch vụ, tạo điều kiện thuận lợi trong việc thu nhận thông tin về thị trường rau, quả cung cấp cho người sản xuất; đẩy mạnh hoạt động nghiên cứu và chuyển giao kỹ thuật trồng, chăm sóc và chế biến rau, quả cho người sản xuất cũng như các tác nhân trung gian. Các địa phương khuyến khích nông dân áp dụng giống mới, kỹ thuật tiên tiến trong sản xuất và chế biến rau, quả, đầu tư xây dựng mô hình trồng rau an toàn, hướng dẫn nông dân chăm sóc, bón phân, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật theo quy định, bảo đảm thời gian cách ly và vệ sinh an toàn thực phẩm, có chính sách hỗ trợ đầu tư đổi mới dây chuyền công nghệ chế biến rau, quả.
