Nhiều vướng mắc trong triển khai bệnh án điện tử

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Quý Tường, Chủ tịch Hội Tin học Y tế chia sẻ tại hội thảo.

Ngày 9/8, Hội Tin học Y tế, Cục Quản lý Khám, chữa bệnh Bộ Y tế và Bảo hiểm Xã hội Việt Nam đã tổ chức hội thảo “Chia sẻ kinh nghiệm triển khai bệnh án điện tử (EMR) và thanh toán không dùng tiền mặt ở các cơ sở khám, chữa bệnh (KCB)”, nhằm tìm kiếm giải pháp tối ưu thúc đẩy triển khai EMR. Hội thảo thu hút hơn 900 đại biểu đến từ nhiều cơ sở y tế trên cả nước.

Còn chậm trễ trong triển khai bệnh án điện tử

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Trần Quý Tường, Chủ tịch Hội Tin học Y tế khẳng định, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, triển khai EMR là xu hướng tất yếu của ngành y tế, là bước đột phá quan trọng trong chuyển đổi số của ngành Y tế. Vì thế, Bộ Y tế đã ban hành Thông tư 46/2018/TT-BYT quy định hồ sơ EMR.

Khi triển khai EMR, người bệnh không phải mang theo tất cả các loại giấy tờ khi đi KCB; quản lý thông tin sức khỏe liên tục, suốt đời của người dân, để chủ động hơn trong phòng và chữa bệnh. EMR cũng giúp giảm thời gian chờ đợi và thủ tục rườm rà cho bệnh nhân. Người bệnh không phải lo lắng nếu làm mất kết quả xét nghiệm, không phải hoang mang khi đọc chữ viết xấu của bác sĩ.

EMR cung cấp thông tin, dữ liệu lâm sàng nhanh chóng, kịp thời giữa các cơ sở KCB, khi thông tin về sức khỏe của người bệnh được thông suốt giữa các tuyến sẽ giúp việc chẩn đoán và phối hợp điều trị tốt hơn. Các bác sĩ có thể truy cập hồ sơ EMR từ bất kỳ nơi nào trên thế giới nếu có internet, tiết kiệm được chi phí duy trì các kho lưu trữ hồ sơ bệnh án giấy.

Việc triển khai EMR cùng với triển khai hồ sơ sức khỏe điện tử giúp cho ngành y tế có được dữ liệu về sức khỏe của người dân đầy đủ, chính xác, minh bạch, giúp cho việc quản lý chi phí KCB bảo hiểm y tế (BHYT) dễ dàng hơn, hạn chế lạm dụng thuốc và xét nghiệm.

Theo lộ trình của Thông tư số 46 đề ra thì đến hết năm 2023 phải có 135 bệnh viện hạng 1 triển khai EMR thành công và khuyến khích các cơ sở KCB khác triển khai EMR.

Nhưng theo Bộ Y tế, cả nước mới có 94 cơ sở khám chữa bệnh công bố đã triển khai EMR, không sử dụng bệnh án giấy, trong đó, có 32 bệnh viện hạng 1; 44 bệnh viện hạng 2; 4 phòng khám và 14 bệnh viện tư nhân. Như vậy, tỷ lệ thực hiện theo Thông tư số 46/2018/TT-BYT mới đạt 23,7% (32/135) chỉ tiêu đề ra.

Việc bỏ in phim, sử dụng hệ thống phần mềm lưu trữ và truyền tải hình ảnh y tế (PACS) rất có ích cho ngành y tế và góp phần bảo vệ môi trường nhưng chỉ có 22 bệnh viện trên toàn quốc triển khai và được thanh toán như in phim.

Hội thảo có sự tham gia của hơn 900 đại biểu.

Cơ sở y tế chia sẻ vướng mắc trong triển khai bệnh án điện tử

Theo Chủ tịch Hội Tin học Y tế, việc triển khai EMR còn nhiều vướng mắc chủ yếu do Giám đốc nhiều bệnh viện chưa quyết liệt; trở ngại do thay đổi thói quen làm việc truyền thống sang quy trình làm việc khoa học hơn. Triển khai EMR là vấn đề mới, chưa có kinh nghiệm. Hiện chưa có cơ chế tài chính cho ứng dụng công nghệ thông tin y tế nói chung và triển khai hồ sơ EMR nói riêng.

Tại hội thảo, các bệnh viện cũng chia sẻ những khó khăn gặp phải khi triển khai EMR. Theo Bệnh viện Đa khoa Cuộc sống Sơn La, các biểu mẫu có liên quan đến chữ ký của người bệnh vẫn phải ký tươi, như bảng kê thanh toán ra viện; bản cam kết của người bệnh; phiếu công khai thuốc, dịch vụ KCB; phiếu cam kết phẫu thuật.

Do cơ quan bảo hiểm không đồng ý cho sử dụng sinh trắc học vân tay, do đó, bệnh viện đang phải cho bệnh nhân/người nhà ký tươi trên bản giấy, sau đó số hóa thành bản điện tử đính kèm hồ sơ EMR và phải lưu trữ bản giấy theo quy định.

Các bệnh viện đã triển khai không in phim đều phản ánh việc vẫn chưa có quy định về thanh toán giá tiền phim cho các bệnh viện triển khai EMR, chỉ có các bệnh viện trong đề án được Bộ Y tế phê duyệt thí điểm mới được thanh toán theo mức giá quy định tại đề án. Các bệnh viện triển khai EMR khi thay đổi các biểu mẫu cần có thời gian, trong khi các bệnh viện chưa triển khai EMR thì chỉ cần bỏ các biểu cũ để in các bảng biểu mẫu mới.

Chia sẻ về khó khăn của đơn vị, đại diện Bệnh viện Hòa Bình cho biết, hiện bệnh viện chưa có sự kết nối, liên thông, chia sẻ giữa các thông tin, dữ liệu của ngành y tế, dẫn đến các cơ sở dữ liệu còn phân tán, thiếu kết nối chia sẻ.

Công tác bảo đảm an ninh, an toàn thông tin của của các hệ thống thông tin triển khai tại các đơn vị còn gặp nhiều khó khăn do chưa được quan tâm, do thiếu cán bộ chuyên trách có trình độ, năng lực và tính chuyên nghiệp. Thiếu kinh phí để đầu tư triển khai ứng dụng CNTT (kết cấu chi phí đầu tư công nghệ thông tin chưa được cơ cấu vào giá dịch vụ y tế).

Tại hội thảo, các đơn vị kiến nghị Bộ Y tế cần hoàn thiện cơ chế chính sách, đặc biệt là quy định về chi phí công nghệ thông tin, giá thành khi triển khai PACS để đẩy nhanh triển khai EMR trên cả nước; đề xuất xây dựng, hoàn thiện các tiêu chuẩn kỹ thuật của phần mềm EMR như: Cấu trúc EMR theo tiêu chuẩn HL7, xác lập mã định danh y tế (ID) để triển khai EMR thống nhất; các giải pháp ứng dụng chữ ký điện tử, chữ ký số trong EMR; Các giải pháp kỹ thuật và giải pháp xã hội để thực hiện thanh toán viện phí điện tử…

Ông Trần Quý Tường hy vọng, những thông tin được chia sẻ từ nhà quản lý, nhà sử dụng, nhà cung cấp dịch vụ và các chuyên gia công nghệ y tế tại hội thảo sẽ góp phần đẩy mạnh triển khai bệnh án điện tử trên toàn quốc theo đúng lộ trình của Thông tư 46/2018/TT-BYT.

TRẦN LAM