Nhiều vướng mắc trong xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai

CSDL đất đai tại khu vực Lâm Đồng cũ đã kết nối với dữ liệu quốc gia về dân cư

Trước khi sắp xếp đơn vị hành chính, 3 khu vực của tỉnh Lâm Đồng cũ gồm: Lâm Đồng, Bình Thuận và Đắk Nông triển khai dự án CSDL đất đai theo những hướng riêng. Lâm Đồng cũ đã hoàn thành CSDL địa chính ở 63/137 xã, phần còn lại vẫn đang đo đạc, đăng ký. Đắk Nông cũ vận hành ở 71/71 xã, nhưng chưa làm sạch dữ liệu. Bình Thuận cũ đã đo đạc ở 88/91 xã, song nhiều xã chưa đấu thầu thi công do vướng Luật Đất đai 2024.

Không chỉ chênh lệch tiến độ, mỗi tỉnh lại dùng một phần mềm khác nhau. Lâm Đồng cũ chọn VNPT-iLIS, trong khi Đắk Nông và Bình Thuận dùng VBDLIS. Một số hệ thống đã kết nối với thuế, thủ tục hành chính nhưng tỷ lệ đối soát với CSDL quốc gia về dân cư còn thấp, mới đạt 82% ở Lâm Đồng cũ.

Sau sắp xếp đơn vị hành chính, tỉnh Lâm Đồng có 124 đơn vị hành chính cấp xã. Văn phòng Đăng ký đất đai Lâm Đồng đã cấp tài khoản cho 124 xã, phường, đặc khu. Nhưng đến đầu tháng 8/2025, chỉ có dữ liệu từ Lâm Đồng cũ được kết nối liên thông. Việc hợp nhất 3 hệ thống vẫn đang triển khai, trong khi cán bộ phải làm việc trên 2 phần mềm khác nhau.

CSDL đất đai tại các khu vực trong tỉnh chưa đồng bộ do sử dụng nhiều hệ thống hạ tầng

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Lâm Đồng, khó khăn lớn nhất hiện nay là thay đổi quy định. Luật Đất đai 2024 cùng các văn bản hướng dẫn điều chỉnh quy trình đo đạc, cấp giấy chứng nhận, xây dựng CSDL. Nhiều dự án đang làm dang dở phải dừng lại để chờ quy định mới, gây lãng phí thời gian và nguồn lực.

Tài chính cũng là bài toán nan giải. Tổng kinh phí các dự án xây dựng CSDL đất đai 3 tỉnh cũ khoảng 2.800 tỷ đồng. Riêng Lâm Đồng cũ dự kiến 1.000 tỷ đồng, mới giải ngân được 365 tỷ đồng. Bình Thuận cũ còn thiếu hơn 690 tỷ đồng và Đắk Nông cũ chưa bố trí gần 390 tỷ đồng. Nguồn vốn eo hẹp khiến tiến độ kéo dài, chất lượng công trình chưa như mong đợi. Chất lượng dữ liệu cũng chưa bảo đảm. Nhiều bộ dữ liệu chưa được làm sạch, chuẩn hóa. Thông tin về giá đất, thống kê đất đai còn thiếu. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến công tác quản lý, gây khó khăn khi tra cứu, giải quyết hồ sơ cho người dân.

Để tháo gỡ, Sở Nông nghiệp và Môi trường Lâm Đồng đang gấp rút rà soát, đánh giá 2 phần mềm hiện tại để chọn một hệ thống thống nhất toàn tỉnh. Sở Nông nghiệp và Môi trường chỉ đạo Văn phòng Đăng ký đất đai hoàn thành việc di chuyển, hợp nhất dữ liệu về hệ thống thông tin chuyên ngành dùng chung do tỉnh quản lý.

Song song đó, tỉnh sẽ nâng cấp ứng dụng công khai thông tin, tích hợp dữ liệu vào hệ thống tra cứu giấy chứng nhận và quy hoạch sử dụng đất. Mô hình WebGIS giá đất từ TP Gia Nghĩa cũ cũng sẽ được mở rộng ra toàn tỉnh, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp trong việc tiếp cận thông tin.

Thời gian qua, UBND tỉnh đã chỉ đạo các sở, ngành bổ sung nguồn vốn, đồng thời đẩy mạnh xã hội hóa để có thêm kinh phí xây dựng dữ liệu số nói chung, CSDL đất đai nói riêng. Đào tạo cán bộ địa chính và công nghệ thông tin là yêu cầu cấp bách để vận hành hệ thống ổn định, lâu dài.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trọng Yên nhấn mạnh: Xây dựng CSDL đất đai không chỉ là nhiệm vụ kỹ thuật mà còn là bước nền trong quá trình chuyển đổi số của ngành nông nghiệp - môi trường. Khi hệ thống vận hành trơn tru, người dân sẽ tra cứu dễ dàng, thủ tục hành chính nhanh gọn, công tác quản lý minh bạch hơn. CSDL đất đai thống nhất, hiện đại cũng sẽ góp phần bảo vệ cán bộ, nâng cao năng lực phục vụ người dân.

Lê Phước .