Nhìn lại thị trường chứng khoán Việt Nam năm 2024

Thị trường chứng khoán Việt Nam năm 2025 được kỳ vọng sẽ duy trì tăng trưởng nhưng có nhiều biến động. Ảnh: LÊ VŨ

Bối cảnh thế giới còn nhiều bất trắc

Năm 2024 chứng kiến những biến động mạnh mẽ về bối cảnh kinh tế và địa chính trị toàn cầu. Tăng trưởng kinh tế có cải thiện, nhưng sự phân hóa giữa các khu vực ngày càng rõ rệt. Trong khi các nền kinh tế phát triển thu hút dòng vốn mạnh mẽ, các nền kinh tế đang phát triển phải đối mặt với sự phục hồi chậm chạp và dòng vốn tháo chạy.

Xu hướng nới lỏng chính sách tiền tệ tại nhiều quốc gia đã được thúc đẩy nhanh chóng, nhưng hiệu quả chưa đạt kỳ vọng do lạm phát vẫn bị chi phối bởi nhiều yếu tố phức tạp. Các cuộc xung đột quân sự kéo dài, như Nga - Ukraine và tình hình căng thẳng tại Trung Đông, tiếp tục gây gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, ảnh hưởng đến giá cả và tăng trưởng kinh tế.

Mặc dù vậy, Ngân hàng Thế giới dự báo kinh tế toàn cầu năm 2024 sẽ tăng trưởng 2,6%, ngang với năm 2023, nhờ sự phục hồi của các nền kinh tế lớn như Mỹ và Liên minh châu Âu (EU). Điều này tạo nền tảng ổn định cho thị trường chứng khoán (TTCK) toàn cầu, trong đó có Việt Nam.

TTCK Việt Nam duy trì đà tăng trưởng bất chấp thách thức

Mặc dù chịu tác động lớn từ bối cảnh toàn cầu, TTCK Việt Nam vẫn ghi nhận mức tăng trưởng đáng khích lệ, khoảng 12%, với thanh khoản cải thiện 23% so với năm 2023. Đây là một kết quả tích cực trong bối cảnh kinh tế và địa chính trị thế giới diễn biến phức tạp.

Trong nửa đầu năm, tỷ giá đô la Mỹ/tiền đồng tăng mạnh khoảng 5%, buộc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) phải can thiệp quyết liệt. Tuy các biện pháp này giúp ổn định tỷ giá, nhưng cũng tạo áp lực tâm lý lên thị trường, đặc biệt với nhà đầu tư nước ngoài. Kết quả là khối ngoại đã thực hiện bán ròng mạnh mẽ, với giá trị hơn 91.000 tỉ đồng, mức cao nhất trong lịch sử thị trường.

Giai đoạn cuối năm, cuộc bầu cử tổng thống Mỹ tạo ra thêm bất ổn khi ông Donald Trump tái đắc cử và đưa ra nhiều chính sách phi truyền thống. Những thay đổi này gây áp lực lên lộ trình giảm lãi suất của các ngân hàng trung ương trên toàn cầu, ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động thương mại quốc tế. Việt Nam có mối quan hệ kinh tế chặt chẽ với Mỹ, cũng chịu tác động đáng kể, khiến nhà đầu tư trong nước thận trọng hơn trong các quyết định.

Xu hướng tăng trưởng chính của TTCK Việt Nam trong năm 2024 chủ yếu tập trung vào quí 1. Phần còn lại của năm chứng kiến thị trường đi ngang với biên độ dao động khoảng 100 điểm, trong đó ngưỡng kháng cự ở mức 1.300 điểm và ngưỡng hỗ trợ ở mức 1.200 điểm. Điều này phản ánh sự ổn định tương đối của thị trường trong một năm đầy thách thức.

Những dấu ấn nổi bật trong chính sách điều hành năm 2024

Năm 2024 đánh dấu nhiều thay đổi quan trọng trong chính sách tiền tệ và quản lý TTCK, góp phần định hình và nâng cao chất lượng của thị trường tài chính Việt Nam. Một số điểm nổi bật bao gồm:

- Ban hành Thông tư 68/2024/TT-BTC quy định về việc ký quỹ trước của nhà đầu tư tổ chức nước ngoài khi giao dịch và yêu cầu công bố thông tin trên TTCK. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc tháo gỡ các vướng mắc, giúp TTCK Việt Nam đáp ứng các tiêu chí nâng hạng theo tiêu chuẩn của FTSE Russell, qua đó thu hút thêm sự quan tâm của các nhà đầu tư quốc tế.

- Luật Chứng khoán (sửa đổi) được thông qua tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV với hình thức rút gọn. Luật Chứng khoán mới đã cập nhật các quy định quan trọng như cơ chế thanh toán bù trừ trung tâm (CCP), quy trình phát hành chứng khoán và các biện pháp tăng cường bảo vệ nhà đầu tư. Những điều chỉnh này không chỉ nâng cao hiệu quả vận hành thị trường mà còn củng cố lòng tin của các nhà đầu tư.

- Sự phục hồi tích cực của thị trường trái phiếu doanh nghiệp, thể hiện qua hoạt động phát hành trái phiếu trong 11 tháng đầu năm 2024 đạt 374.830 tỉ đồng, tăng 51,4% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, trái phiếu phát hành riêng lẻ đạt 342.716 tỉ đồng (tăng 55,4%) và trái phiếu phát hành ra công chúng đạt 32.114 tỉ đồng (tăng 18,6%). Những con số này cho thấy niềm tin của doanh nghiệp và nhà đầu tư đối với thị trường tài chính đang dần được khôi phục.

Triển vọng TTCK Việt Nam năm 2025

Năm 2024 khép lại với những cải cách chính sách quan trọng, góp phần minh bạch hóa và chuyên nghiệp hóa TTCK Việt Nam. Những thay đổi này tạo cơ sở vững chắc để TTCK Việt Nam bước vào năm 2025 với nhiều kỳ vọng tích cực.

Khả năng nâng hạng thị trường theo tiêu chuẩn quốc tế hứa hẹn thu hút dòng vốn lớn từ các nhà đầu tư nước ngoài, trong bối cảnh kinh tế Việt Nam được dự báo tiếp tục tăng trưởng cao. Tuy nhiên, các thách thức như trong thời kỳ Trump 2.0, bất ổn kinh tế toàn cầu, lạm phát và xung đột địa chính trị kéo dài vẫn là rủi ro tiềm tàng, đòi hỏi chính sách điều hành linh hoạt và hiệu quả từ các cơ quan quản lý.

TTCK Việt Nam năm 2025 được kỳ vọng sẽ duy trì tăng trưởng nhưng có nhiều biến động. Nhà đầu tư cần thận trọng, theo sát diễn biến toàn cầu và tận dụng những cơ hội từ các biến động bất thường. Đây sẽ là năm mà sự cân bằng giữa kỳ vọng và ứng phó với rủi ro là yếu tố quyết định thành công.

Trịnh Duy Viết