Nhìn thẳng để sửa bất cập về xăng dầu

Cơ quan quản lý nhà nước cần nhìn thẳng vào những bất cập trong điều hành, quản lý xăng dầu để tháo gỡ ngay. Chỉ có như vậy thị trường này mới hết “nóng, lạnh” bất thường như thời gian qua. Từ đầu năm đến nay, trước diễn biến khó lường của thị trường xăng dầu, Nhà nước đã nỗ lực giảm thuế, điều tiết quỹ bình ổn một cách linh hoạt để ổn định giá mặt hàng chiến lược này. Qua đó, tránh ảnh hưởng quá lớn đến người dân và nền kinh tế.

Nhưng ở phía nguồn cung lại đang có những bất ổnkéo dài. Bằng chứng là nhiều cửa hàng xăng dầu đóng cửa, nghỉ bánlàm ảnh hưởng đến người dân cũng như sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.

Sự bất ổn này nằm ở cơ chế điều hành giá chưa hợp lý. Chẳng hạn nhà bán lẻ xăng dầu chỉ được ký hợp đồng với một đầu mối duy nhất, nếu đầu mối này không cung cấp đủ hàng thì cây xăng cũng không thể nhập hàng từ các đầu mối khác. Điều này dẫn đến triệt tiêu tính cạnh tranh trên thị trường.

Đặc biệt, nhiều công ty xăng dầu cầm cự không nổi vì cơ quan nhà nước áp công thức tính chi phí không sát với diễn biến thực tế,cùng với đó là thời gian điều chỉnh giá xăng dầu chưa phù hợp với giá thị trường thế giới. Hệ quả là nhà kinh doanh xăng dầu lỗ và xuất hiện tình trạng găm hàng, tạo khan hiếm giả.

Đáng chú ý, nhiều cây xăng hiện chỉ được chiết khấu… 0 đồng, thậm chí âm. Trong khi đó, họ phải trả đủ thứ chi phí vận chuyển, lương cho nhân viên… khiến càng bán càng lỗ. Tình trạng này đặt các cây xăng rơi vào tình cảnh tiến thoái lưỡng nan: Càng bán càng lỗ, còn đóng cửa thì bị chế tài từ cơ quan nhà nước, chẳng hạn như tước giấy phép kinh doanh.

BộCông Thương đã nhìn thấy vấn đề này nên từ đầu năm đến nay đã nhiều lần đề nghị Bộ Tài chính xem xét, tính toán lại các mức chi phí trong cơ cấu tính giá cả cơ sở mặt hàng xăng dầu do đã áp dụng từ năm 2014. Rất tiếc đến nay kiến nghị này vẫn chưa được giải quyết.

Đã đến lúc cơ quan nhà nước không thể chần chừ, chậm trễ. Cần nhanh chóng điều chỉnh các quy định bất hợp lý để tháo gỡ những khó khăn và giảm thiểu thiệt hại cho các nhà kinh doanh xăng dầu. Từ đó nhằm tính đúng, tính đủ, hài hòa lợi ích giữa các chủ thể tham gia thị trường xăng dầu và hướng đến một thị trường xăng dầu bền vững.

PHƯƠNG MINH