'Nhịp điệu vũ trụ' qua tranh của họa sĩ Trương Bé

Cuộc triển lãm mang tên Nhịp điệu vũ trụ với 50 bức tranh sơn mài và sơn dầu. Đó là các tác phẩm thể hiện cái nhìn của họa sĩ Trương Bé về sự chuyển động của vũ trụ bao la và huyền bí.

Họa sĩ Trương Bé bên cạnh bức tranh lớn nhất tại triển lãm Nhịp điệu vũ trụ. Ảnh: Lý Đợi

Nhịp điệu vũ trụ là cuộc triển lãm cá nhân lần thứ 3 của họa sĩ Trương Bé tại TP.HCM và có thể là triển lãm cuối cùng vì tuổi tác và sức khỏe.

Ít ai ngờ rằng người họa sĩ gần tròn 80 vẫn rất nhiệt tình trả lời phỏng vấn bằng giọng khỏe khoắn và ý tứ rành mạch đã xin phép bác sĩ rời bệnh viện vài ngày để có mặt tại triển lãm của mình.

50 tác phẩm thể hiện cái nhìn vừa thống nhất vừa độc lập của họa sĩ về vũ trụ với sự chuyển động của hàng vạn hạt bụi, vì tinh tú, các dãi ngân hà và sự liên kết giữa vũ trụ và con người trong sự luân chuyển không ngừng ấy.

Các bức tranh có khổ từ 50cm x 50cm đến 244cm x 625cm với các chủ đề: Tiếng vọng từ vũ trụ, Cột bụi vũ trụ, Càn khôn, Vòng luân chuyển, Những đường cong huyền bí, Sinh khởi, Ảo diệu…

Các tác phẩm trong triển lãm đem đến cho người thưởng lãm cảm giác mênh mông khoáng đạt và lãng mạn của vũ trụ bao la. Tất cả các yếu tố trong thế giới mênh mông ấy đôi khi là sự liên kết vô cùng chặt chẽ, đôi khi là tách rời ra thành từng cá thể độc lập.

Họa sĩ Huỳnh Văn Mười nhận xét về tranh của Trương Bé: “Đó là những tác phẩm trừu tượng phi hình thể với các nét chuyển động màu như hỗn loạn nhưng tất cả đều có sự sắp xếp bằng mảng màu đan xen nhau”.

Họa sĩ Trương Bé từ những năm 1980 đã tìm tòi con đường đi riêng của mình bằng phong cách hội họa trừu tượng thể hiện qua chất liệu sơn mài. Đó chính là điều thú vị trong tranh Trương Bé, hòa quyện ngôn ngữ hội họa phương Tây và chất liệu sơn mài truyền thống.

Ông là một trong những họa sĩ đầu tiên đưa sơn mài vào ngôn ngữ hội họa trừu tượng. Đặc biệt sau khi học ở Hungary về, ông càng kiên định với con đường này. Năm 1988, ông có triển lãm ở Hà Nội, có người khen người chê nhưng đa số đều đồng ý triển lãm mới mẻ, có sự tìm tòi, phát triển.

Bà Trần Thị Thu Hương, người đại diện nghệ thuật của họa sĩ Trương Bé trong những năm gần đây, chia sẻ về quyết định tài trợ cho cuộc triển lãm Nhịp điệu vũ trụ: “Ngoài việc thích tranh của họa sĩ Trương Bé, tôi còn rất yêu quý ông. Vì vậy, trong lúc ông đau ốm, tôi nghĩ mình nên làm gì đó cho ông. Khi tôi bàn với họa sĩ về cuộc triển lãm, ông rất vui và làm việc hăng say. Khi tôi về Huế thăm ông thì vô cùng xúc động khi thấy ông quấn băng trên đầu, máu tươm ra nhưng vẫn vẽ miệt mài”.

Với một họa sĩ trẻ, việc thực hiện một bức tranh khổ lớn 244cm x 625cm đã rất vất vả. Với một họa sĩ cao niên như Trương Bé, những năm gần đây trong trình trạng sức khỏe thất thường do tuổi tác, để cho ra các đời đứa con tinh thần trong những năm gần đây cho cuộc triển lãm lần này là một nỗ lực và say mê rất lớn của ông.

Họa sĩ Trương Bé sinh năm 1942 tại Quảng Trị, tốt nghiệp Đại học Mỹ Thuật Việt Nam năm 1974. Từ năm 1983-1986, ông học tại Học viện Mỹ Thuật Budapest (Hungary) và sau đó đã chọn phong cách tranh trừu tượng bằng chất liệu sơn mài. Bên cạnh đó, ông vẫn sáng tác tranh trừu tượng bằng chất liệu sơn dầu.

Tranh của ông được trưng bày tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam, Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM, Bảo tàng Mỹ thuật Huế, Bảo tàng Mỹ thuật Singapore.

Ông đã có nhiều cuộc triển lãm cá nhân tại Hà Nội, Huế, TP.HCM, Thái Lan, Nhật Bản, Singapore, Mỹ, Canada… và có tranh bán đấu giá tại nhà đấu giá quốc tế CHRISTIE’S.

Ông nguyên là hiệu trưởng trường Đại học Nghệ thuật Huế.

Một số tranh của họa sĩ Trương Bé tại triển lãm Nhịp điệu vũ trụ:

Lâm Hạnh - Ảnh: Lý Đợi