Nhờ đâu toàn bộ hành khách sống sót dù máy bay Mỹ bị lật ngửa?

Hiện trường vụ tai nạn máy bay Delta Flight 4819 hôm 17/2. Ảnh: Reuters.

Chuyến bay Delta Flight 4819 từ thành phố Minneapolis, bang Minnesota (Mỹ) tới Toronto (Canada) đã gặp sự cố nghiêm trọng tại sân bay quốc tế Toronto Pearson vào chiều 17/2 (giờ địa phương). Chiếc máy bay của hãng hàng không Delta Air Lines bị lật ngửa và bốc cháy, một cánh bị tách rời.

Những nhân chứng đã lo sợ tới kịch bản tồi tệ nhất, theo CNN. Tuy nhiên, cả 80 người trên máy bay đều may mắn sống sót sau vụ tai nạn.

“Thật phi thường, máy bay lật ngửa và mọi người đều được giải cứu”, Michael McCormick - Phó giáo sư tại Đại học Hàng không Embry-Riddle, người theo dõi những cải tiến về an toàn hàng không suốt nhiều thập niên qua - chia sẻ.

“Suy nghĩ tiếp theo lóe lên trong đầu tôi liên quan tới thiết kế và kỹ thuật (của máy bay). Nhiều năm nghiên cứu hàng không dân dụng đã cho phép chuyện này xuất hiện”, ông nói.

Khoảnh khắc máy bay chở 80 người bốc cháy, lật ngửa ở Canada Hôm 17/2, máy bay CRJ900 tiếp cận đường băng tại sân bay Toronto Pearson ở Canada thì bất ngờ nghiêng sang phải, bốc cháy dữ dội rồi lật ngửa.

Vị trí bình nhiên liệu

Nhìn từ quá khứ, những thảm họa hàng không để lại một bài học đắt giá cho các chuyên gia: Bình nhiên liệu cần lưu trữ chủ yếu trong cánh máy bay, thay vì ngay bên dưới hành khách. “Trong những ngày đầu của ngành hàng không, bụng máy bay là nơi cất giữ bình nhiên liệu”, ông McCormick cho biết.

Vì vậy, khi máy bay Bombardier CRJ900 của Delta Flight 4819 hạ cánh khẩn cấp và trượt trên đường băng, cánh phải chứa đầy nhiên liệu đã đứt rời, bốc cháy dữ dội. Phương tiện tiếp tục trượt và lật ngửa.

Chuyến bay Delta Flight 4819 gặp sự cố khi hạ cánh, một cánh bị gãy và phần thân lộn ngược. Ảnh: Reuters.

Joe Jacobsen - kỹ sư hàng không vũ trụ từng làm việc cho Boeing và Cục Hàng không Liên bang Mỹ - nhận định trong sự cố này, việc cánh máy bay bị gãy đã ngăn chặn đám cháy lan vào khoang hành khách.

“Mọi bộ phận có thể bị tách rời. Nhưng nếu là do yêu cầu trong thiết kế, cần tìm hiểu xem nó bị gãy thế nào và có gãy đúng theo thiết kế không”, ông Jacobsen nói, nhấn mạnh cánh máy bay có thể bị gãy do lỗi bảo trì hoặc thiết kế nên các điều tra viên sẽ xem xét những trường hợp này.

Trong khi đó, theo ông McCormick, khi cánh máy bay tách rời hoàn toàn do va chạm, việc loại bỏ nhiên liệu phát nổ tiếp xúc với khoang hành khách chỉ là một điểm đáng ý.

“Chúng tôi muốn tách biệt nhiên liệu khỏi khoang hành khách, đồng thời đảm bảo thân máy bay có thể dừng lại và ổn định”, ông McCormick nói.

Máy bay Delta Flight 4819 đã dừng lại trong trạng thái cân bằng, mặc dù bị lật ngửa. Nhưng tất cả đều sống sót, một phần nhờ những chiếc ghế chắc chắn có thể chịu được lực tác động cực mạnh.

Những chiếc ghế 16G

Ông McCormick chia sẻ hầu hết máy bay thương mại hiện đại đều lắp đặt ghế 16G, tức ghế phải chịu được lực hấp dẫn gấp 16 lần.

“Ghế không thể bị quăng quật hay lỏng lẻo nếu tai nạn xảy ra, ngay cả khi máy bay bị lật”, ông cho biết. “Vì vậy, thay vì coi trọng sự thoải mái, ghế được thiết kế để đảm bảo độ bền”.

Ghế cũng được trang bị một tính năng nhỏ nhưng có võ: Dây an toàn.

Trong trường hợp này, "nếu không có dây an toàn, chắc chắn sẽ có thêm hành khách bị thương và va đập xung quanh”, Hassan Shahidi - Chủ tịch kiêm CEO Flight Safety Foundation - cho biết.

Nếu vụ tai nạn tương tự xảy ra cách đây vài thập niên, hậu quả có thể sẽ thảm khốc hơn nhiều, theo nhà phân tích về hàng không của CNN Peter Goelz.

"Một điểm đổi mới là tất cả máy bay thương mại đều có ghế gắn chặt, còn thân máy bay chịu được lực va chạm lên tới 16G”, ông Goelz - cựu giám đốc điều hành Ban An toàn Giao thông Quốc gia -nói. “Điều này đồng nghĩa nếu hạ cánh khẩn cấp, hãy thắt dây an toàn đúng cách, bạn sẽ có cơ hội thoát hiểm. Cùng với những tiến bộ trong vật liệu chống cháy, cơ hội sống sót tăng lên, nếu bạn làm theo chỉ dẫn”.

Toàn bộ hành khách được sơ tán khỏi máy bay trong vòng 90 giây. Ảnh: John Nelson.

Một phi hành đoàn đầy kinh nghiệm

Mặc dù kỹ thuật công nghệ cao giúp cứu sống nhiều người, ông McCormick khẳng định “khen ngợi bao nhiêu lần cũng là chưa đủ cho phi hành đoàn trong quá trình sơ tán máy bay”.

Hai tiếp viên hàng không trên chuyến bay này chưa bao giờ hạ cánh máy bay bị lộn ngược, Sara Nelson - Chủ tịch quốc tế của Hiệp hội tiếp viên hàng không-CWA - cho biết. Song họ đã được đào tạo cho nhiều tình huống, như sơ tán hành khách trong vòng 90 giây.

Mặc dù hàng chục hành khách bị dính chặt trên ghế và treo ngược người "như dơi", phi hành đoàn đã sơ tán toàn bộ máy bay trong vòng chưa đầy 90 giây.

Các tiếp viên hàng không "đã hoàn thành nhiệm vụ một cách hoàn hảo. Họ là anh hùng", ông Nelson nói.

Do đó, ông McCormick “hy vọng vụ việc sẽ khiến công chứng nhận thức rõ và cảm kích tiếp viên hàng không".

“Họ mang trọng trách lớn hơn nhiều là chỉ nhặt rác và phục vụ đồ ăn đồ uống. Họ là những chuyên gia được đào tạo chịu trách nhiệm về sự an toàn của hành khách. Họ đã làm một công việc phi thường", ông kết luận.

Khoảnh khắc máy bay chở 80 người bốc cháy, lật ngửa ở Canada Hôm 17/2, máy bay CRJ900 tiếp cận đường băng tại sân bay Toronto Pearson ở Canada thì bất ngờ nghiêng sang phải, bốc cháy dữ dội rồi lật ngửa.

Trí Ân