Nho Hạ Đen trên đất Thu Cúc

Đón chúng tôi ở ngôi nhà gỗ cạnh vườn nho vào một ngày nắng tháng 5, anh Lý Kim Lợi gây ấn tưởng bởi nước da ngăm đen, nụ cười hiền lành, chân chất. Mời chúng tôi những trái nho mới hái bóng loáng, mọng nước, anh Lợi bắt đầu kể về câu chuyện khởi nghiệp ở tuổi 18 của mình.

Sinh năm 1993, từ nhỏ, Lợi có đam mê bất tận với các loại cây ăn quả. Đến năm học lớp 12, chàng trai người Dao đã xin cha mẹ cho nghỉ học để dấn thân vào sự nghiệp kinh doanh. Anh làm cùng lúc nhiều công việc như: Chạy xe ben, lái máy múc, đi buôn hoa quả, vật liệu xây dựng... Có gì làm nấy, ai thuê gì cũng làm. Sự nhạy cảm với thời cuộc và ý chí khao khát vươn lên làm giàu từ đó đã định hình rất rõ ở Lý Kim Lợi.

Khi có trong tay số vốn nhất định, Lợi mang hết tiền vốn dốc vào mua 100 cây mít nghệ giống, trồng trên diện tích 7.000 m2 đất đồi. Sau 12 năm kiên trì với cây mít, cuối năm 2019, anh bắt đầu chuyển sang mô hình canh tác mới với tham vọng làm giàu trên chính mảnh đất quê hương. Sẵn chất thanh niên thích tìm tòi theo hướng mới, Lý Kim Lợi chọn cây nho là đích đến thứ hai trên chặng đường khởi nghiệp của mình.

Anh lặn lội xuống Trung tâm giống cây trồng tỉnh Bắc Giang mua công nghệ trồng giống nho Hạ Đen. Đây là loại nho có xuất xứ từ tỉnh Quảng Tây, Trung Quốc. Nho Hạ Đen quả to, khi chín có thể đạt trọng lượng từ 600g đến 1,5 kg/chùm. Vị ngọt thanh, không gắt, mùi thơm. Cây cho thu hoạch ngắn ngày với một năm được hai vụ vào tháng 5 và tháng 10 dương lịch.

Tuy nhiên, giống nho này cũng kén thổ nhưỡng và đòi hỏi bàn tay chăm sóc tỉ mỉ. Bằng kinh nghiệm trồng cây ăn quả lâu năm, anh Lợi thử độ chua và dùng kỹ thuật khử chua cho đất trước khi mua cây giống về trồng. Anh đầu tư xây dựng cọc sắt kiên cố với mái phủ nilon cho cây có chỗ leo và không bị đổ giàn mỗi khi mưa to gió lớn. Phân bón chủ yếu bằng phân chuồng hoai mục và bón thúc bằng NPK cho quả to, cây phát triển mạnh.

Với diện tích 5 sào và hơn 400 cây, anh Lý Kim Lợi bỏ vào số vốn gần 200 triệu đồng. Và phải trồng đến năm thứ ba, cây nho mới bắt đầu cho lãi. Cũng giống như hầu hết những con người đi tiên phong trong lĩnh vực nào đó, quá trình trồng nho của Lợi ban đầu cũng nhiều gian nan. Là người đầu tiên của tỉnh Phú Thọ mang nho về trồng, không có ai để học hỏi kinh nghiệm, anh đều phải tự mày mò.

Lợi nhớ mãi khoảng thời gian mùa đông đầu tiên khi anh mới trồng. Cây rụng lá và bắt đầu ngủ đông. Người dân xung quanh đi qua đều thốt lên: “Ôi cây nho thằng Lợi chết rồi. Nó trồng nho thất bại rồi”. Đáp lại, Lợi chỉ lẳng lặng làm việc. Và anh đã thành công.

Vườn nho của Lợi trở thành điểm đến hấp dẫn của người dân trong vùng đến chụp ảnh và tự tay cắt nho mang về. Năm thứ hai, sản lượng nho cho thu hoạch dự kiến đạt 700kg. Với giá bán 150.000 đồng/kg, nho Hạ Đen trở thành mô hình kinh tế khả quan cho thanh niên trong huyện Tân Sơn học hỏi.

Đầu năm 2020, Lý Kim Lợi trở thành thành viên của Hợp tác xã nông nghiệp và dịch vụ Mường Cúc. Đây là HTX hoạt động rất mạnh và đa ngành của thanh niên Thu Cúc. Tại đây, Lợi được hỗ trợ nhãn mác và tiêu thụ sản phẩm.

Chàng trai người Dao bắt đầu mường tượng về thị trường, sản xuất theo chuỗi và canh tác theo hướng hữu cơ để cho ra sản phẩm sạch phù hợp với xu thế ngày nay. Chia sẻ về thành quả mình đạt được, Lợi luôn bày tỏ lời cảm ơn đến các đồng chí lãnh đạo xã Thu Cúc đã tạo điều kiện, giúp đỡ Lý Kim Lợi trong quá trình xây dựng thương hiệu nho của địa phương.

Hoài bão sắp tới của Lợi là mô hình kết hợp trồng nho với tham quan du lịch. Không chỉ trên đất đồi, Lợi cùng với giám đốc HTX Hà Văn Sao đang trồng thêm 600 gốc nho tại diện tích đất bãi ở xóm Bặn, xã Thu Cúc. Tại đó, một ngôi nhà sàn sẽ mọc lên phục vụ du khách.

Tâm thế chủ động tiếp cận cái mới, lập trường vững vàng, không sợ thất bại là chìa khóa cho thế hệ thanh niên miền núi lập nghiệp, làm giàu trên chính mảnh đất quê hương.

Thùy Trang - Trà My