Nhớ ngày 1 tháng 5 năm ấy

Lật giở từng trang sử của quê hương núi Ấn - sông Trà, kể từ khi thành lập Chi bộ Cộng sản đầu tiên của tỉnh, qua từng năm, từng sự kiện lịch sử như bồi đắp trong mỗi người niềm tự hào, tình yêu quê hương, đất nước thêm sâu sắc. Đó là chặng đường đầy mồ hôi, xương máu của thế hệ cha ông, là tinh thần ngoan cường, bất khuất, quyết tâm theo Đảng, theo Bác Hồ làm cách mạng của cán bộ, chiến sĩ và nhân dân ta dẫu có hy sinh thân mình.

Hưởng ứng lời kêu gọi của Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, lần đầu tiên Tỉnh ủy Quảng Ngãi phát động và lãnh đạo các tầng lớp nhân dân ở các địa phương trong toàn tỉnh kỷ niệm Ngày Quốc tế Lao động 1.5.1930 và hưởng ứng cao trào Xô Viết Nghệ Tĩnh. Từ chiều ngày 30.4.1930, hàng vạn quần chúng đã xuống đường đấu tranh chống thực dân Pháp và phong kiến tay sai với nhiều hình thức: Mít tinh, rải truyền đơn, treo cờ Đảng.

Tại Quảng Ngãi, sáng ngày 1.5.1975, ở Sân vận động Diên Hồng (thị xã Quảng Ngãi), Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân cách mạng tỉnh tổ chức mít tinh chào mừng miền Nam hoàn toàn giải phóng. Hàng nghìn đồng bào khắp các địa phương trong tỉnh hân hoan tham dự cuộc mít tinh, nhiều người vui mừng đến rơi nước mắt. Có niềm vui nào hơn khi quê hương, đất nước sạch bóng quân thù, Bắc - Nam sum họp một nhà. Từ đây, dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân đoàn kết một lòng xây dựng lại quê hương, đất nước, thực hiện mục tiêu cao đẹp vì cuộc sống ấm no, hạnh phúc của nhân dân.

Ở nhiều địa phương, lần đầu tiên cờ Đảng tung bay, thắp lên niềm tin và hy vọng trong nhân dân về một dân tộc độc lập, tự do, nhân dân được làm chủ. Phong trào đấu tranh kỷ niệm ngày 1.5 do Đảng bộ tỉnh phát động đã tạo sự hưởng ứng và không khí phấn khởi trong các tầng lớp nhân dân, sẵn sàng xuống đường đấu tranh chống thực dân Pháp và phong kiến tay sai. Cùng với Xô Viết Nghệ Tĩnh, phong trào đấu tranh ở Quảng Ngãi làm cho kẻ thù hoang mang, lo sợ, phải tìm mọi cách để đối phó.

Một sự kiện lịch sử đã diễn ra vào tháng 5.1931, đó là Tỉnh ủy Quảng Ngãi phát động "Tuần lễ căm thù địch" để tưởng nhớ đồng chí Nguyễn Nghiêm. Sáng sớm ngày 23.4.1931, sau một thời gian giam cầm, tra tấn dã man, nhưng không khai thác được gì, bọn thực dân Pháp và tay sai đưa đồng chí Nguyễn Nghiêm ra bãi sông Trà Khúc để xử chém. Trên pháp trường, đồng chí Nguyễn Nghiêm vẫn hiên ngang, bất khuất, dõng dạc lên tiếng vạch trần tội ác của bọn thực dân và tay sai, gật đầu chào đồng bào và hô to: "Đảng Cộng sản Đông Dương vạn tuế", "Cách mạng Việt Nam nhất định thắng lợi".

Thương tiếc đồng chí Nguyễn Nghiêm - Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên bị thực dân Pháp sát hại, Tỉnh ủy tổ chức lễ truy điệu, để tang và phát động "Tuần lễ căm thù địch", kết hợp biểu dương khí thế cách mạng nhân kỷ niệm Ngày Quốc tế Lao động 1.5. Hưởng ứng chủ trương của Tỉnh ủy, từ ngày 25- 30.4.1931, phong trào bãi thị, bãi công, mít tinh, biểu tình phản đối thực dân Pháp và bọn phong kiến tay sai Nam triều; lễ truy điệu đồng chí Nguyễn Nghiêm được tổ chức trong toàn tỉnh, phát triển thành cao trào. Đặc biệt, trong đêm 30.4 rạng sáng ngày 1.5.1931, hàng vạn đồng bào khắp nơi trong tỉnh tiến hành nổi dậy kéo về tỉnh lỵ và các phủ, châu, huyện đấu tranh với địch bằng nhiều hình thức: Mít tinh, biểu tình, tuần hành, thị uy, bãi chợ, bãi khóa, không ra đồng cày cấy...

Năm 1936, nhân kỷ niệm Ngày Quốc tế Lao động 1.5, Tỉnh ủy phát động quần chúng nhân dân treo cờ đỏ búa liềm và rải truyền đơn ở nhiều nơi trong thị xã và một số huyện đồng bằng như Bình Sơn, Sơn Tịnh, Mộ Đức. Công nhân, nhân dân lao động và đông đảo thợ thủ công đã tích cực tham gia trong đợt kỷ niệm này. Nội dung truyền đơn kêu gọi quần chúng lao động nổi dậy đấu tranh đòi những quyền và lợi ích thiết thực như ngày làm 8 giờ, đòi trả công đủ... theo tinh thần Ngày Quốc tế Lao động.

Theo suốt dặm dài của lịch sử thế giới nói chung và dân tộc Việt Nam nói riêng, tinh thần Ngày Quốc tế Lao động 1.5 bất diệt! Đây là ngày hội của giai cấp công nhân và nhân dân lao động toàn thế giới, ngày đoàn kết giai cấp công nhân và các dân tộc bị áp bức trên thế giới trong cuộc đấu tranh vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội. Đối với dân tộc Việt Nam, ngày 1.5 càng thêm ý nghĩa khi hằng năm toàn Đảng, toàn dân và toàn quân kỷ niệm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30.4). Ngày 30.4.1975 đã đi vào lịch sử của dân tộc ta với Chiến dịch Hồ Chí Minh giành thắng lợi vẻ vang, kết thúc cuộc kháng chiến lâu dài, gian khổ và vĩ đại nhất trong lịch sử chống ngoại xâm của dân tộc ta, mở ra kỷ nguyên độc lập, thống nhất và tiến lên chủ nghĩa xã hội trong phạm vi cả nước.

MINH ANH