Nhớ những ngày đầu chuyển từ báo giấy sang làm điện tử

Kể từ đây, báo Tin tức bắt đầu gia nhập làng báo điện tử và mạng xã hội theo xu hướng báo chí hiện đại trong nước và quốc tế. Vượt qua những thách thức, bỡ ngỡ đan xen lẫn hoài nghi, đội ngũ phóng viên vốn đang “thảnh thơi” làm báo giấy đã buộc phải chuyển mình, thay đổi cách làm báo từ thụ động sang chủ động từng phút, từng giờ… Hướng đi đúng đắn, thích nghi với thời cuộc đã đưa từng phóng viên Tin tức trở thành những cây bút nhanh nhạy, đáp ứng kịp thời yêu cầu của báo điện tử.

Phóng viên, biên tập viên báo Tin tức sinh hoạt nghiệp vụ.

Nhớ lại thời điểm cuối tháng 12/2010 khi báo Tin tức ra trang thông tin điện tử baotintuc.vn, ít ai trong phóng viên chúng tôi nghĩ tới việc chính tờ báo in mà mình đang gắn bó (Báo Tin tức ra hàng ngày) sẽ rẽ sang một hướng đi mới, khi làng báo điện tử đã in dấu nhiều tên tuổi, thương hiệu.

Trong bối cảnh tòa soạn vẫn đang bận rộn với ấn phẩm báo in hàng ngày và số Tin tức Cuối tuần, trang thông tin điện tử baotintuc.vn được giao cho phòng Quốc tế - Media phụ trách, những phóng viên trong Phòng Kinh tế - Chính trị lúc đó như tôi vừa viết tin bài báo giấy hàng ngày vừa chuyển thông tin tới Phòng Quốc tế để up lên trang điện tử.

Với chức năng của một trang tin, lại là đơn vị khối tòa soạn thuộc TTXVN, baotintuc.vn đăng tải thông tin về mọi mặt chính trị, kinh tế, xã hội… nhưng đó cũng là khối lượng công việc lớn, đặt ra yêu cầu đối với các phóng viên Phòng Kinh tế - Chính trị phải cập nhật hàng ngày từ 6 giờ sáng cho đến 23 giờ đêm. Cuốn theo tốc độ của dòng thông tin thời sự trên mạng internet, guồng quay mới bắt đầu, nhanh, liên tục với từng phóng viên là phải đẩy những tin bài được đăng tải trên trang báo giấy Tin tức hàng ngày lên trang tin điện tử nhanh nhất có thể.

Những cuộc “tập dượt” của phóng viên Phòng Kinh tế - Chính trị bắt đầu, vừa làm vừa đúc rút kinh nghiệm. Từng tin bài thời sự hàng ngày của các mảng phóng viên phụ trách như Nội chính, Ngoại giao, Ngân hàng, Xây dựng, Giao thông, Văn hóa, Du lịch, Thể thao… sau khi được xử lý, biên tập, đều được Ban biên tập chọn lọc đăng tải trên baotintuc.vn, từng bước góp phần vào những thay đổi, định hình tờ báo điện tử, hiện thực hóa chủ trương, định hướng của tòa soạn là không phân biệt báo in hay báo điện tử, tất cả ưu tiên cho dòng thông tin “online”.

Những ngày đầu tập dượt làm thông tin online cho phóng viên chúng tôi những trải nghiệm căng thẳng, nhưng cũng đầy hưng phấn. Phương thức truyền thông đa phương tiện, với ảnh, video, đồ họa, đã mở ra những “cánh cửa lớn” đưa thông tin của báo đến với đông đảo độc giả. Tuy baotintuc.vn mới chỉ là trang thông tin, chưa được xếp vào top đầu những trang web đông đảo độc giả tại Việt Nam, nhưng baotintuc.vn đã dần thu hút được bạn đọc từ trên 130 quốc gia trên thế giới, mỗi dòng tin, mỗi bài viết, mỗi bức ảnh hay video clip được phát đi đều mang lại niềm tự hào cho phóng viên Phòng Kinh tế - Chính trị.

Đến ngày 16/1/2017, trang thông tin điện tử baotintuc.vn chính thức trở thành báo điện tử Tin tức (www.baotintuc.vn) và chỉ hai tuần trước đó, tờ báo in Tin tức hàng ngày đã ngừng xuất bản trong sự tiếc nuối và cả niềm hy vọng - hy vọng về một cuộc chuyển hướng thành công, mang đến những hiệu quả thông tin và kinh tế cao hơn trong kỷ nguyên báo mạng.

Sau những bỡ ngỡ và được Ban biên tập tạo mọi điều kiện mời chuyên gia, mở các lớp trau dồi kỹ năng làm báo điện tử về cách giật tít, viết sapo, tác nghiệp đa phương tiện sử dụng cho báo điện tử… các phóng viên Phòng Kinh tế - Chính trị đã có đủ hành trang, kỹ năng tác nghiệp và báo điện tử thực sự trở thành “đất dụng võ” của tất cả phóng viên vốn chuyên tác nghiệp báo in trước đây. Cả tòa soạn hối hả với một không khí lao động mới, áp lực cũng mới khi từng tin, bài đều lập tức được “đo lường” chính xác mức độ ảnh hưởng với bạn đọc, một trong những thước đo đánh giá năng lực của phóng viên báo điện tử.

Thời gian đầu chuyển hẳn tác nghiệp báo giấy sang báo điện tử, Chi ủy, Ban biên tập, trực tiếp là đồng chí Tổng biên tập Ninh Hồng Nga đã tập trung chỉ đạo đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết phát triển báo điện tử của báo, bổ sung các quy chế, quy định, đề xuất cải tiến về mặt kỹ thuật, nhân sự, triển khai thực hiện các quy chế hoạt động báo điện tử, quy chế định mức thông tin; tổ chức đổi mới chỉ đạo, kiểm duyệt thông tin hàng ngày, từng tuần; phân công các kíp trực sản xuất và khai thác thông tin để xuất bản trên báo điện tử. Vừa làm, vừa học hỏi, đúc rút kinh nghiệm…, dần dần, một quy trình xuất bản đã hình thành.

Ngày đầu làm báo điện tử, như các tờ báo điện tử khác, “view” luôn là một vấn đề trăn trở của từ phóng viên tới các lãnh đạo phòng, lãnh đạo tòa soạn. Khi làm báo điện tử, mỗi tin, bài, ảnh… được xuất bản, đều có “số lượt xem” của người đọc hiển hiện.

Không nói ra, nhưng phóng viên nào cũng “âm thầm” thấp thỏm và đếm từng lượt người xem một cho mỗi tin bài. Làm thế nào để vẫn giữ đúng tôn chỉ mục đích của tờ báo chính thống với dòng thông tin chủ lưu, nghiêm túc, đúng định hướng, đảm bảo đạo đức nghề nghiệp…, và vẫn có sức hấp dẫn bạn đọc? Câu trả lời không gì khác, vẫn là phải chạy đua về mặt thời gian để đảm bảo “nhanh”, đồng thời “đúng”, “trúng”, “hay”.

Phòng Văn hóa - Xã hội khi đó có những “cây bút triệu view” vì sản xuất thông tin có hiệu quả cao nhất tòa soạn, căng mọi “ra đa” để thực hiện những đề tài mà bạn đọc quan tâm. Đồng chí Phạm Thị Tuyết (khi đó là Trưởng phòng Văn hóa - Xã hội), sáng nào cũng “lội’ hàng loạt báo bạn, để tìm các từ khóa “hot” cho các tin của phóng viên, rồi đề xuất các đề tài để phóng viên thực hiện.

Cuối ngày, các phóng viên có thêm một phần công việc là “kiểm tra view” để có con số lượng hóa cho hiệu quả sản xuất thông tin của mỗi người viết. Trước kia, đi dự sự kiện chỉ cần cây bút, quyển sổ, thêm cái máy ảnh; nay mỗi phóng viên phải ôm máy tính theo, làm “nóng” tại chỗ, thậm chí có những tin gấp, lãnh đạo ở nhà chờ điện thoại, tin nhắn mà phóng viên gửi thông tin về để viết và up lên hệ tác nghiệp cms ngay, không để tin bị chậm khi so với báo bạn…

Cứ lần hồi như vậy, mà rồi mọi phóng viên “viết” đều dần thành thạo kỹ năng “điện tử”. Nhiều người tự học, để mày mò thực hiện các sản phẩm báo chí đa phương tiện, như MegaStory, ảnh 360 độ, video clip…

Tác nghiệp thường chỉ một mình, nên nhiều sản phẩm thông tin, phóng viên Tin tức như “hóa thân” thành “ba đầu sáu tay”, vừa làm tin nóng, vừa chuẩn bị bài dài, rồi phỏng vấn ghi âm, ghi hình nhân vật...

Tiến xa thêm một bước, tới 21/6/2022, chuyên mục “Tin tức TV” của báo Tin tức đã ra đời, ghi thêm một dấu ấn của quá trình làm báo điện tử. Tất cả các chuyên mục, chuyên thuộc ngành mảng phóng viên theo dõi liên tục được sáng tạo, đổi mới, đang ngày càng thu hút nhiều độc giả, tiêu biểu như các chuyên mục: Thị trường tài chính, người tiêu dùng, vấn đề quan tâm, phóng sự điều tra, chống buôn lậu hàng giả, đơn thư bạn đọc, tuyển sinh, đời sống văn hóa, dịch bệnh… tác nghiệp dưới hình thức đa phương tiện được bạn đọc đón nhận, thông qua lượng độc giả truy cập liên tục tăng.

Trong dòng chảy thông tin cuồn cuộn và đầy rẫy những thông tin khó được kiểm chứng, nhất là trên các trang mạng xã hội, báo điện tử Tin tức đã xác định một hướng đi riêng, cung cấp thông tin nóng hổi, chính xác; những phân tích sâu, nhiều chiều, khách quan; thông tin phản hồi, phản biện sắc sảo chuẩn mực; thông tin định hướng dư luận và cải chính sai lệch.

Những gì phóng viên mang đến cho độc giả đều có thể được ví như “món ăn sạch, ngon” giữa “chợ thông tin” thật giả lẫn lộn hiện nay. Dù ở giai đoạn nào với bất kỳ sản phẩm thông tin nào, báo Tin tức cũng luôn giữ vững là dòng thông tin chủ lưu, có tính định hướng, tính chính xác và tính thời sự cao, đáp ứng tốt nhiệm vụ là tờ báo chính trị - xã hội chủ chốt của TTXVN, Kênh thông tin của Chính phủ, cũng như đáp ứng nhu cầu đa dạng của bạn đọc.

Trong thời kỳ dịch COVID-19 bùng phát, theo đánh giá của Cục Báo chí (Bộ Thông tin và Truyền thông), thông tin về COVID-19 trên báo Tin tức thường xuyên nằm trong top 5, thậm chí top 2 các cơ quan báo chí đăng tải thông tin hiệu quả nhất. Trong thời điểm hai thành phố lớn nhất và nhiều địa phương trong cả nước thực hiện giãn cách xã hội, báo điện tử Tin tức vươn lên xếp hạng cao nhất trong các báo, trang tin điện tử của TTXVN.

Sơn Vân/Báo Tin tức