Nhóm cựu sĩ quan quân y nhận 'hoa hồng' hơn 7 tỉ đồng từ Việt Á hầu tòa

Sáng nay 27-12, Tòa án Quân sự Thủ đô Hà Nội đưa đưa ra xét xử Phan Quốc Việt (Tổng giám đốc Công ty Việt Á); Hồ Anh Sơn (cựu thượng tá Quân đội, cựu phó giám đốc Viện nghiên cứu y dược học quân sự thuộc Học viện Quân Y); Trịnh Thanh Hùng (cựu phó vụ trưởng, Vụ khoa học và công nghệ các ngành Kinh tế - kỹ thuật thuộc Khoa học Công nghệ), và 4 bị cáo khác trong vụ án "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ" và "Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng".

Phiên tòa do Thẩm phán, Trung tá Vũ Đức Việt làm chủ tọa.

Các bị cáo Phan Quốc Việt (trái) và Hồ Anh Sơn. Ảnh: V.A.

Trong vụ án này, Viện Kiểm sát (VKS) Quân sự Trung ương truy tố Phan Quốc Việt; Trịnh Thanh Hùng và Hồ Anh Sơn cùng về tội Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ.

Theo cáo trạng, năm 2020, dịch COVID-19 bùng phát nên Bộ Khoa học và Công nghệ giao Học viện Quân y nghiên cứu kit test, kinh phí hơn 18 tỉ đồng, bị cáo Hồ Anh Sơn là chủ nhiệm đề tài. Do Trịnh Thanh Hùng yêu cầu, bị cáo Sơn đưa Công ty Việt Á vào cùng nghiên cứu.

Kết quả, kit test của Việt Á do Hồ Thị Thanh Thủy (vợ Phan Quốc Việt) nghiên cứu ra có chất lượng tốt hơn sản phẩm của Học viện Quân y nên được đem đi thử nghiệm và được Bộ Y tế cấp số lưu hành tạm thời vào tháng 3-2020. Để được cấp lưu hành chính thức, Việt chỉ đạo cấp dưới soạn biên bản thể hiện Học viện Quân y đồng ý cho Công ty Việt Á được "toàn quyền sử dụng kết quả nghiên cứu" và được in logo Học viện Quân y lên sản phẩm.

Các bị cáo tại tòa

Bị cáo Phan Quốc Việt tại tòa

Bị cáo Trịnh Thanh Hùng tại tòa

Bị cáo Hồ Anh Sơn tại tòa

Sau đó, Bộ Y tế chấp thuận, cho Công ty Việt Á được lưu hành sản phẩm kit test chính thức. Như vậy, sản phẩm nghiên cứu bằng tiền nhà nước, do Bộ Khoa học và Công nghệ làm chủ sở hữu bị chuyển thành sản phẩm của Công ty Việt Á, để doanh nghiệp này bán thương mại. Khi được Bộ Y tế cấp phép, Phan Quốc Việt đã đưa bồi dưỡng ông Trịnh Thanh Hùng hai lần với tổng số tiền 350.000 USD.

"Phan Quốc Việt chỉ đạo Vũ Đình Hiệp thông qua việc chi % tiền ngoài hợp đồng mua kit của Học viện Quân y để chia sẻ lợi nhuận đề tài cho Hồ Anh Sơn là 2,49 tỉ đồng"- cáo trạng nêu rõ. Ngoài ra, VKS còn cho rằng Phó tổng giám đốc Việt Á Vũ Đình Hiệp đã chi phần trăm hoa hồng cho một số cán bộ khác của Học viện Quân y, như chi cho ông Nguyễn Văn Hiệu hơn 3,5 tỉ đồng và Ngô Anh Tuấn hơn 1 tỉ đồng.

Phiên tòa xử đại án Việt Á

Cũng trong năm 2020, Phan Quốc Việt đề nghị Hồ Anh Sơn đi mua tăm bông và các ống môi trường về bán cho Công ty Việt Á để doanh nghiệp này bán lại. Sơn sẽ được hưởng "toàn bộ lợi nhuận" từ việc này.

Sơn đồng ý và chỉ đạo cấp dưới đi tìm mua các ống falcon, tăm bông trên địa bàn Hà Nội rồi đóng gói, chuyển cho Công ty Việt Á. Trên nhiều sản phẩm, Hồ Anh Sơn còn cho đóng logo của Viện nghiên cứu y dược học quân sự, Học viện Quân y.

Khi nhận hàng từ Sơn, Công ty Việt Á bán lại cho một số cơ sở y tế nhà nước hoặc bệnh viện tư nhân, thu tổng số tiền hơn 3,6 tỉ đồng. Trừ các khoản thuế, số tiền còn lại là hơn 3,1 tỉ đồng được Việt Á chuyển lại cho bị cáo Sơn. Cơ quan tố tụng xác định, trừ các chi phí hợp lý, bị cáo Sơn hưởng lợi hơn 2,1 tỉ đồng qua việc làm ăn với Việt Á.

Bên cạnh đó, cơ quan tố tụng quân sự xác định Học viện Quân y mua kit xét nghiệm của Công ty Việt Á với giá cao trong quá trình chống dịch tại Bắc Ninh, Bắc Giang và TP HCM.

Cụ thể, do được giao nhiệm vụ về Bắc Ninh, Bắc Giang chống dịch nên Trung tướng Đỗ Quyết, cựu giám đốc Học viện Quân y, ký văn bản, đề nghị và được Bộ Quốc phòng đồng ý cho dùng hơn 7,2 tỉ đồng để mua 220 bộ kit (loại 96 test/bộ). Tuy nhiên, Học viện Quân y không đấu thầu theo quy định mà tiến hành mua "chỉ định thầu" từ Công ty Việt Á với giá hơn 9,5 tỉ đồng, cao hơn 2,2 tỉ đồng so với báo cáo gửi Bộ Quốc phòng. Tháng 7-2021, phía Học viện thanh toán hơn 5,1 tỉ đồng cho Việt Á.

Sau đó, các bị cáo Phan Quốc Việt, Vũ Đình Hiệp đã chi "hoa hồng" Hồ Anh Sơn 344 triệu đồng; Ngô Anh Tuấn 148 triệu; Nguyễn Văn Hiệu 492 triệu. Nguyễn Văn Hiệu sau đó đưa cho Thiếu tướng Hoàng Văn Lương, Phó giám đốc Học viện, 50 triệu đồng, nói: "Quà do các công ty bán vật tư y tế bồi dưỡng".

Cũng trong năm 2021, Học viện Quân y được cử đi chống dịch tại TP HCM nên đã đề nghị Bộ Quốc phòng cho dùng hơn 17,5 tỉ đồng mua 390 bộ kit (tương ứng 37.440 test xét nghiệm) của Công ty Việt Á. Tuy nhiên, giá trị hợp đồng sau đó được nâng lên 77.280 test tương ứng hơn 32,2 tỉ đồng, cao hơn 14,6 tỉ đồng so với báo cáo gửi Bộ Quốc phòng.

Sau đó, Vũ Đình Hiệp trong vai trò Phó tổng giám đốc Việt Á đã mang hơn 3 tỉ đồng tiền "hoa hồng" đưa cho bị cáo Nguyễn Văn Hiệu; cho Ngô Anh Tuấn 921 triệu. Nhận tiền từ Việt Á, Nguyễn Văn Hiệu chia lại cho Hồ Anh Sơn hơn 2 tỉ đồng; cho Trung tướng Nguyễn Viết Lượng, khi đó là Phó giám đốc Học viện, 200 triệu đồng; Thiếu tướng Hoàng Văn Lương 100 triệu; cho Ngô Anh Tuấn 300 triệu.

Tổng cộng, Vũ Đình Hiệp đã chi hơn 7,1 tỉ đồng "hoa hồng" cho nhóm sĩ quan Học viện Quân y, theo cáo trạng. Khi vụ án được khởi tố, Trung tướng Nguyễn Viết Lượng và Thiếu tướng Hoàng Văn Lương nộp lại số tiền đã nhận. Bị cáo Hiệu cũng báo cáo Trung tướng Đỗ Quyết và Ban thường vụ Học viện rồi nộp gần 4 tỉ đồng.

Nguyễn Hưởng