Như có Bác trong ngày đại thắng: Khi giai điệu lịch sử tìm được 'ngôi nhà' mới tại Báo Nhân Dân

Nhạc sĩ Phạm Tuyên trao tặng "Như có Bác trong ngày đại thắng" cho Báo Nhân Dân

Phát biểu tại lễ trao tặng, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh khẳng định, bài hát Như có Bác trong ngày đại thắng đã trở thành khúc khải hoàn của tinh thần đại đoàn kết và khát vọng độc lập.

Với giai điệu hùng tráng và lời ca “Việt Nam - Hồ Chí Minh!”, bài hát không chỉ là biểu tượng của niềm tự hào dân tộc mà còn khơi dậy lòng yêu nước, truyền cảm hứng cho các thế hệ về ý chí kiên cường và giá trị của Độc lập-Tự do-Hạnh phúc.

Tổng Biên tập Lê Quốc Minh cũng cho biết, trong khi thực hiện các chương trình nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2.9, Báo Nhân Dân rất bất ngờ khi nhận được lời đề nghị trao tặng bài hát Như có Bác trong ngày đại thắng từ nhạc sĩ Phạm Tuyên và gia đình.

“Trong số các bài hát hay về đất nước, đây là bài được vang lên ở bất kỳ sự kiện nào.

Ở ngay chương trình nghệ thuật Tổ quốc trong tim của Báo Nhân Dân tổ chức, khi chương trình kết thúc, 50 nghìn khán giả tại sân vận động Mỹ Đình đã cùng nhau hát vang bài hát này.

Không chỉ ở Mỹ Đình, mà ở các nền tảng xã hội, nhiều khán giả cũng đã tham gia một cách hết sức tự nhiên.

Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam Lê Quốc Minh phát biểu tại buổi lễ

Báo Nhân Dân sẽ có trách nhiệm hơn trong việc lan tỏa, gìn giữ ca khúc này mạnh mẽ hơn bằng nhiều hình thức khác nhau cho các thế hệ sau", Tổng Biên tập Lê Quốc Minh nhấn mạnh.

Tổng Biên tập Lê Quốc Minh cũng cho rằng, những ngày này, chúng ta đang tổ chức nhiều sự kiện, ca khúc của nhạc sĩ Phạm Tuyên chắc chắn sẽ có thêm nhiều lần nữa vang lên với sự tự hào ở những sự kiện có quy mô hàng chục nghìn người tham gia.

Điều này cho thấy ca khúc đi qua năm tháng nhưng chưa bao giờ giảm đi sức hút.

Theo Chủ tịch Ủy ban Liên hiệp các Hội Văn học - Nghệ thuật Việt Nam Đỗ Hồng Quân, Như có Bác trong ngày đại thắng đã đi cùng năm tháng lịch sử, trở thành một giá trị tinh thần, chắp thêm hành trang cho biết bao thế hệ tiếp tục vững bước, tiếp tục phấn đấu trong hàng chục năm qua.

Các tác phẩm của nhạc sĩ Phạm Tuyên không chỉ sống mãi với thời gian mà còn gợi lên niềm tin, hy vọng của dân tộc khi cả đất nước bước sang một kỷ nguyên mới: kỷ nguyên vươn mình.

Bà Phạm Hồng Tuyến, con gái nhạc sĩ Phạm Tuyên cho biết: “Trong gia đình chúng tôi vẫn thường nói với nhau: Như có Bác trong ngày đại thắng là bài hát của nhân dân.

Cha tôi luôn giữ tâm niệm: âm nhạc chỉ thật sự sống khi nó thuộc về cộng đồng.

Vì thế, khi chúng tôi quyết định tặng lại toàn bộ quyền quản lý và sử dụng ca khúc cho Báo Nhân Dân, đó là cách chúng tôi tiếp nối tinh thần ấy: trao lại tác phẩm cho một thiết chế công, nơi có sứ mệnh và năng lực gìn giữ những giá trị chung, để bài hát đi tiếp, bền bỉ và sáng rõ hơn”

Như có Bác trong ngày đại thắng là giai điệu mà người Việt Nam không chỉ nghe bằng tai, mà còn chạm tới bằng ký ức.

Được viết trong đêm 28.4.1975 dưới ánh đèn vàng đầu cầu thang khu tập thể Khương Thượng, chỉ với bút chì và mẩu giấy nhỏ, ca khúc đã kịp vang lên lúc 17 giờ 05 phút ngày 30.4.1975 trên sóng Đài Tiếng nói Việt Nam, ngay sau bản tin lịch sử.

Ngay ngày 2.5.1975, Báo Nhân Dân in trọn ca khúc, mở ra hành trình từ trang báo đến đời sống: vào sân trường, mái nhà, lễ kỷ niệm; vượt qua biên giới tới Italia, CHDC Đức, Liên Xô, Nhật Bản, Tiệp Khắc… để kể câu chuyện Việt Nam bằng một thứ ngôn ngữ ai cũng hiểu - niềm vui độc lập và đoàn tụ.

Khán thính giả gọi Như có Bác trong ngày đại thắng là “bài hát của nhân dân” bởi những lý do rất giản dị: nó cất lên đúng lúc lòng người cần một câu hát để gọi tên hạnh phúc chung.

Bài hát đủ giản dị để ai cũng có thể hát, và đủ chuẩn xác để nói thay cho cộng đồng về lòng biết ơn với Bác Hồ, với những thế hệ đã hy sinh; nó sống dài lâu ở những nơi bình dị nhất: sân trường, bếp nhà, con ngõ ngày lễ, nơi ký ức được truyền tay bằng giọng hát và ánh nhìn.

Bởi vậy, quyết định trao tặng quyền quản lý và sử dụng ca khúc cho Báo Nhân Dân mang tính biểu tượng sâu sắc: trao về cộng đồng thông qua một thiết chế công đại diện cho tiếng nói của nhân dân.

Việc tiếp nhận của Báo Nhân Dân vì thế không chỉ là một thủ tục pháp lý, mà là một lời hứa gìn giữ và phát huy giá trị: đảm bảo ca khúc được cất lên đúng nơi, đúng lúc, đúng cách; tôn trọng nguyên bản và bối cảnh lịch sử; đồng thời mở ra những cách thức giới thiệu phù hợp với công chúng trẻ, để di sản không hóa thạch mà tiếp tục sống giữa đời sống đương đại.

Cùng với công tác bảo hộ và quản trị quyền bài bản, “bài hát của nhân dân” sẽ tiếp tục được hát đúng cách, đúng chỗ, giữ vững phẩm chất thẩm mỹ và tinh thần phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân.

Như có Bác trong ngày đại thắng không dài, nhưng đủ để bắc một cây cầu giữa lịch sử và hiện tại.

Mỗi lần ca khúc cất lên, ta nghe trong đó một lời tri ân hiền hòa, một bài học công dân mộc mạc, và một lời hứa về tương lai: rằng có những giá trị, càng gìn giữ chung, càng sáng rõ.

Từ hôm nay, khi bài hát có một nơi nương náu xứng đáng, nó sẽ tiếp tục sống đời sống của cộng đồng - không chỉ là bản nhạc của ký ức, mà còn là nhịp đập của hiện tại, nuôi lớn niềm tự hào, bồi đắp tình yêu nước, và thắp sáng sức mạnh đại đoàn kết dân tộc.

Toàn cảnh lễ trao tặng

Và mỗi khi lời ca ấy vang lên, chúng ta lại đứng gần nhau hơn, để nhớ về Bác, nhớ về ngày đại thắng, và tin vào những điều tốt đẹp mà chúng ta tiếp tục làm cùng nhau.

MINH HÀ; ảnh: T.TRUNG