Nhựa tái chế đắt gấp 1,3 lần nhựa nguyên sinh, Duy Tân vẫn chọn đi 'đường khó'

Nhựa Duy Tân, với 38 năm hoạt động trong ngành, đã quen thuộc với người tiêu dùng qua các sản phẩm bàn, ghế, tủ nhựa. Tuy nhiên, cột mốc thay đổi tầm nhìn chiến lược dài hạn của doanh nghiệp rơi vào năm 2016. Chính trong năm này, Duy Tân nhận thấy một xu hướng lớn đang đến, đặc biệt là câu hỏi đau đáu của nhiều người yêu môi trường: "Những chai nhựa sau khi thải ra môi trường sẽ xử lý như thế nào và đi về đâu?".

Từ trăn trở đó, năm 2021, Duy Tân chính thức hoàn thành và vận hành nhà máy tái chế nhựa đầu tiên tại Việt Nam với công nghệ tiên tiến “bottle to bottle”. Đây là một quy trình khép kín và tuần hoàn: Thu gom những chai nhựa đã qua sử dụng, tái chế tại nhà máy để tạo ra hạt nhựa, và từ những hạt nhựa đó thổi ra những chai nhựa mới hoàn toàn, đạt tiêu chuẩn chất lượng.

Theo ông Lê Anh, Giám đốc phát triển bền vững của thương hiệu Nhựa tái chế Duy Tân, câu chuyện kinh tế xanh và kinh tế tuần hoàn trong ngành nhựa không hề xa vời. Nhiều thương hiệu lớn như Lavie, Coca, Pepsi... đã đạt tỉ lệ nhựa tái chế từ 50% đến 100%.

Đại diện nhựa Duy Tân chia sẻ tại Hội thảo “Động lực cho kỷ nguyên bền vững”, do Báo Tài chính - Đầu tư tổ chức. Ảnh: Chí Cường.

Tuy nhiên tại Việt Nam, việc sử dụng nhựa tái chế vẫn còn nhiều rào cản. Một trong những thách thức lớn nhất đến từ giá cả, khi giá nhựa tái chế đang cao hơn nhựa nguyên sinh gấp 1,3 lần.

Vậy, tại sao các đơn vị, đặc biệt là Duy Tân, vẫn quyết tâm sử dụng nhựa tái sinh dù giá cao hơn? Có hai lý do chính thúc đẩy quyết định đi "đường khó" này. Thứ nhất, đối với Duy Tân, cụm từ “tái chế” đã nằm trong DNA của công ty. Thứ hai, chính là trách nhiệm với môi trường. Những hạt nhựa, chai nhựa nếu bị thải ra môi trường sẽ mất hàng trăm năm để phân hủy. “Trách nhiệm của Duy Tân là phải làm sao để nhựa tái chế giữ được giá trị hóa học và giá trị vật lí, giúp nhựa có thêm nhiều vòng tuần hoàn thay vì trở thành rác”, đại diện doanh nghiệp chia sẻ.

Những ngày đầu nhà máy đi vào vận hành, công suất ở thời điểm đó là 20.000 tấn nhựa tái chế/năm, nhưng thị trường Việt Nam chỉ tiêu thụ 10%, tương đương 2.000 tấn, còn lại Duy Tân xuất khẩu sang các nước như Mỹ, châu Âu.

Tín hiệu đáng mừng là sau khi việc triển khai nghĩa vụ tái chế với nhà sản xuất (ERP) có hiệu lực từ ngày 1/1/2024, tỷ lệ tiêu thụ nhựa tái chế đã tăng đáng kể. Năm 2025, khi nhà máy nhựa tái chế của Duy Tân đạt công suất 40.000 tấn/năm, thì 40% sản lượng-tương đương với 16.000 tấn nhựa tái chế đã được tiêu thụ trong nước, gấp 8 lần tỷ lệ tiêu thụ vào năm 2021.

“Chúng tôi thậm chí còn không gọi hoạt động hiện nay là tái chế, mà là tái sinh nhựa”, ông Lê Anh nói tại Hội thảo “Động lực cho kỷ nguyên bền vững”, do Báo Tài chính - Đầu tư tổ chức ngày 27/11.

Theo đánh giá của nhựa Duy Tân, các chính sách hỗ trợ từ phía Chính phủ đang thúc đẩy mạnh mẽ cộng đồng doanh nghiệp chuyển đổi sang sản phẩm thân thiện với môi trường, bao gồm cả nhựa tái chế. Trước đây, chủ yếu các doanh nghiệp FDI với cam kết trên toàn cầu quyết định dùng nhựa tái chế, thì nay nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã bắt đầu chuyển đổi.

Không chỉ tác động đến doanh nghiệp, chính sách còn giúp nâng cấp lực lượng phi chính thức - những cô chú thu gom ve chai trên vỉa hè. Lực lượng này đã tồn tại từ lâu, vốn không thuộc đơn vị, tổ chức nào, thì nay, họ trở thành lực lượng tiên phong với tên gọi “Green Warrior” - những Chiến binh Xanh, chuyên đi thu gom rác thải và trao cho chúng một vòng đời mới.

Với riêng nhựa Duy Tân, bộ đôi Nghị quyết gồm Nghị quyết 57 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, và Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân, là những động lực lớn, tiếp thêm niềm tin cho doanh nghiệp trên con đường phát triển bền vững.

Nhờ các quy định và định hướng rõ ràng này, Duy Tân có cơ hội làm việc chặt chẽ với nhiều tổ chức như Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Công thương, UNDP… trong các chương trình liên quan đến tái chế bao bì. Duy Tân cũng là đơn vị duy nhất trong ngành nhựa được Bộ Khoa học và Công nghệ công nhận là doanh nghiệp khoa học công nghệ.

Trong bối cảnh nhựa tái chế vẫn còn đắt đỏ và thị trường trong nước đang chuyển động từng bước, lựa chọn của Duy Tân không chỉ là quyết định kinh doanh. Đó là cam kết lâu dài với môi trường, là hành trình đưa những chai nhựa “tưởng như rác” trở về với giá trị mới trong vòng tuần hoàn. Và với những bước tiến đã đạt được, con đường “khó” ấy đang dần chứng minh tính đúng đắn của nó.

Nhung Bùi