Những ai có khả năng trở thành Thủ tướng Nhật khi ông Suga từ chức?
Thủ tướng Nhật Bản Yoshihide Suga hôm 3/9 cho biết sẽ từ chức, một số nhân vật của đảng LDP trở thành ứng viên tiềm năng cho vị trí này.
Ông Suga kế nhiệm cựu Thủ tướng Shinzo Abe sau khi ông Abe từ chức vào tháng 9/2020 vì sức khỏe yếu. Tỷ lệ ủng hộ dành cho Thủ tướng Suga gần đây giảm xuống thấp hơn 30% trong khi Nhật Bản phải vật lộn với làn sóng lây nhiễm COVID-19 tồi tệ nhất từ trước đến nay, ngay trước thềm cuộc tổng tuyển cử.
Thủ tướng Nhật cũng đã quyết định không tiếp tục tranh cử trong cuộc bầu cử của Đảng Dân chủ Tự do (LDP) vào tháng 9. Điều này nghĩa là đảng sẽ chọn một lãnh đạo mới – người sẽ trở thành tân Thủ tướng.
Dưới đây là những người được xem là “ứng viên tiềm năng”, có thể trở thành Thủ tướng Nhật tiếp theo.
Ông Fumio Kishida, 64 tuổi
Cựu Bộ trưởng Ngoại giao Kishida từng được xem là người kế nhiệm tiềm năng của ông Shinzo Abe. Nhà lập pháp đến từ Hiroshima này thường đứng ở vị trí khá thấp trong các cuộc khảo sát cử tri. Tuy nhiên ông đã đứng vị trí thứ hai trong cuộc khảo sát về lãnh đạo đảng năm 2020.
Ông Kishida nổi lên từ một trong những phe ôn hòa hơn của LDP và được đánh giá là khá thờ ơ với việc sửa đổi hiến pháp.
Khi thông báo tranh cử, ông kêu gọi giảm chênh lệch thu nhập và cam kết hỗ trợ cho những người yếu thế về kinh tế - như công nhân làm việc thời vụ hoặc phụ nữ. Điều này trái ngược với ông Suga, người luôn nhấn mạnh khả năng tự lực.
Ông Kishida trong tuần này cũng tuyên bố rằng cần có một gói kích thích kinh tế trị giá hàng chục nghìn tỷ yên để chống lại COVID-19. Bên cạnh đó, theo ông, Nhật Bản phải duy trì lãi suất cực thấp để hỗ trợ nền kinh tế.
Phát biểu khi tuyên bố tranh cử, Kishida nói ông muốn chứng tỏ LDP “lắng nghe người dân và đưa ra nhiều lựa chọn, cũng như bảo vệ nền dân chủ”. Điều này được cho là nhằm chỉ trích ông Suga.
Bà Sanae Takaichi, 60 tuổi
Là người từng đi theo học hỏi ông Abe và cựu Bộ trưởng Nội vụ, bà Takaichi đã nói rõ mong muốn trở thành nữ thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản, cho biết sẽ đưa ra các chính sách để chống lại mối đe dọa công nghệ từ Trung Quốc và giúp củng cố nền kinh tế.
Những điều bà Takaichi muốn làm bao gồm giải quyết các vấn đề còn dang dở của các chính quyền trước đây, chẳng hạn như lạm phát 2%, và giới thiệu luật "ngăn chặn việc rò rỉ thông tin nhạy cảm sang Trung Quốc".
Bên cạnh đó, bà cho rằng ngân sách bổ sung cần được lập càng sớm càng tốt để hỗ trợ hệ thống y tế Nhật Bản, vốn đang bị căng thẳng vì đại dịch.
Là thành viên phe bảo thủ nhất của đảng, bà thường đến thăm đền Yasukuni, địa chỉ gây tranh cãi, nơi tưởng niệm những người lính chết trong chiến tranh của Nhật Bản. Bà cũng phản đối việc cho phép các cặp vợ chồng mang họ riêng.
Hiện vẫn chưa rõ liệu bà có nhận được sự ủng hộ của 20 nhà lập pháp, số lượng cần thiết để tranh cử trong cuộc bầu cử lãnh đạo đảng, hay không.
Ông Taro Kono, 58 tuổi
Chịu trách nhiệm về chương trình triển khai tiêm chủng của Nhật Bản, ông Kono xếp thứ hạng cao trong danh sách các nhà lập pháp được kỳ vọng kế nhiệm Thủ tướng Suga.
Ông học tại Đại học Georgetown và là người nói tiếng Anh lưu loát, am hiểu mạng xã hội, từng là bộ trưởng ngoại giao, quốc phòng và cải cách hành chính.
Kono nổi tiếng là người có tư tưởng độc lập nhưng vẫn đi theo các chính sách quan trọng của ông Abe. Ông phân biệt quan điểm bảo thủ của mình với cha, cựu Chánh văn phòng nội các Yohei Kono - người đã viết lời xin lỗi lịch sử năm 1993 dành cho những "phụ nữ giải khuây" từng bị buộc làm việc cho các nhà thổ thời chiến ở Nhật Bản.
Là thành viên trong phe của Bộ trưởng Tài chính Taro Aso đầy quyền lực, ông Kono chưa cho biết liệu ông có ý định tham gia cuộc đua giành vị trí lãnh đạo hay không.
Ông Shigeru Ishiba, 64 tuổi
Từng là Bộ trưởng Quốc phòng, ông Ishiba thường xuyên xếp thứ hạng cao trong các cuộc thăm dò cử tri nhưng lại ít được các nghị sĩ đảng ủng hộ.
Ishiba là một trong những người hiếm hoi của đảng LDP chỉ trích ông Abe thời ông còn là Thủ tướng. Ngoài ra, Ishiba từng nắm giữ các vị trí về đầu tư cho nông nghiệp và phục hồi các nền kinh tế địa phương.
Shigeru Ishiba đã đánh bại ông Abe trong vòng đầu tiên một cuộc bỏ phiếu trong đảng năm 2012 nhờ sự ủng hộ mạnh mẽ của các cử tri bình thường, nhưng đã thua ở vòng thứ hai khi chỉ có các nghị sĩ được bỏ phiếu. Ông còn thua thêm hai lần nữa.
Ông Ishiba từng chỉ trích mức lãi suất cực thấp của Ngân hàng Trung ương Nhật Bản vì đã làm tổn thương các ngân hàng trong khu vực. Ông cũng kêu gọi chi tiêu nhiều hơn cho các công trình công cộng để khắc phục tình trạng bất bình đẳng đang gia tăng.