Những căn nhà mái bổi trước áp lực đô thị hóa

Căn nhà bổi của gia đình bà Nhị là căn nhà bổi cuối cùng còn sót lại trên địa bàn xóm 6, xã Giao Thiện, huyện Giao Thủy, tỉnh Nam Định. Thế nhưng chắc độ 1 vài tháng nữa thôi, căn nhà bổi đặc trưng vùng ven biển này cũng sẽ bị tháo dỡ và thay thế bằng một căn nhà mái bằng, bởi những người sử dụng nó nay đã không còn.

Năm nay đã hơn 90, thế nhưng với ông Trịnh Văn Cảnh, nhà mái bổi vẫn là căn nhà hoàn hảo nhất trong cuộc đời mình. Ông vẫn say sưa, tự hào mỗi khi nhắc tới căn nhà mà ông đã gắn bó gần như cả cuộc đời.

Cũng như nhà bổi ở xóm 6, nhà bổi của ông Cảnh là căn nhà bổi duy nhất còn lại trên địa bàn xóm 1. Và trong tương lai, khi chủ nhân của căn nhà không còn nữa thì thế hệ con cháu cũng khó có thể gìn giữ nếp nhà truyền thống đặc trưng này.

Nhà lợp bổi hay dễ hiểu hơn là nhà lợp cói - những cây trồng truyền thống một thời trên địa bàn huyện Giao Thủy, tỉnh Nam Định. Thế nhưng, giờ công năng những vùng đất này đã chuyển đổi sang rừng ngập mặn hay vùng nuôi trồng thủy sản nên cây cối gần như không còn. Nguyên vật liệu không có trong khi kĩ thuật lợp bổi lại phức tạp, ít người làm, việc người dân lựa chọn nhà bê tông mái bằng trong thời đại ngày nay là điều dễ hiểu. Có lẽ chỉ trong một tương lai gần, nhà bổi sẽ chỉ còn hiện diện trong bảo tàng với lời giới thiệu giản dị “mát về mùa đông - ấm về mùa hè”.

Anh Thư - Ngọc Tuấn