Những chuyến xe mang 'Ánh sáng tri thức' đến vùng cao

Chiến sĩ Ðồn Biên phòng Pa Thơm đọc sách tại thư viện lưu động.

Ðược tài trợ, đi vào hoạt động từ tháng 5/2018, thư viện lưu động đa phương tiện được thiết kế tương tự như một thư viện thu nhỏ trên thùng xe tải. Xe được lấp đầy bằng những kệ sách với số lượng trên 3.000 cuốn các loại, kèm ghế nhựa, ô che để phục vụ việc đọc sách. Ðây đều là những cuốn sách mới, được chọn lựa kỹ càng và phù hợp với từng điểm đến, có giá trị giải trí, giáo dục và tính nhân văn. Ngoài ra, trong không gian thư viện còn trang bị ti vi, máy tính để bạn đọc tra cứu thông tin. Qua đó, tạo sân chơi, cơ hội học hỏi, tiếp cận tri thức, vun đắp ước mơ cho mọi người. Vừa trở về từ chuyến đi luân chuyển sách và thư viện lưu động tại 2 huyện: Tuần Giáo, Tủa Chùa, bà Nguyễn Thị Thạnh, Phó Giám đốc Thư viện tỉnh cho biết: Chuyến đi của chúng tôi kéo dài trong 3 ngày đã phục vụ được 6 điểm. Trong tháng 12, thư viện lưu động sẽ tiếp tục đến với huyện Mường Chà và TX. Mường Lay. Từ đầu năm đến nay, phối hợp với ngành Giáo dục và Ðào tạo, lực lượng vũ trang tỉnh, hành trình “Ánh sáng tri thức” đã dừng chân tại 26 điểm là các trường học, đồn biên phòng, doanh trại quân đội, trại giam, phục vụ 17.000 lượt bạn đọc. Ngoài ra còn thực hiện luân chuyển khoảng 27.000 lượt sách, báo cho tủ sách, thư viện các đơn vị (mỗi điểm tiếp nhận 150 cuốn, 6 tháng luân chuyển 1 lần).

Mỗi chuyến thư viện lưu động không chỉ chứa đựng tri thức mà còn để lại nhiều cảm xúc cho các cán bộ thư viện và người tiếp cận với sách. Ở những địa bàn vùng cao, khó khăn ngoài sách giáo khoa thì được cầm trên tay 1 cuốn sách còn nguyên mùi giấy mới, được chọn lựa trên 1 kệ đầy ắp sách là điều xa xỉ, là mơ ước của nhiều em học sinh. Hơn nữa những cuốn sách trong thư viện lưu động còn rất phong phú về thể loại, nào là truyện tranh, sách văn học, khoa học thường thức, kỹ năng sống, giáo dục sức khỏe và giới tính… Vì vậy, tại mỗi nơi chuyến xe dừng chân, sự háo hức, mong chờ, say mê đọc rồi bịn rịn, tiếc nuối khi phải chia tay của các em học sinh luôn là điều làm cho các cán bộ thư viện xúc động, là động lực để họ vượt qua những cung đường gập ghềnh, khó khăn, nguy hiểm. Bà Nguyễn Thị Thạnh chia sẻ thêm: Các em học sinh, chiến sĩ và cả các phạm nhân đều rất phấn khởi, thích thú khi có chuyến xe thư viện lưu động đến. Hình ảnh làm tôi nhớ nhất, không thể nào quên là 2 chuyến phục vụ tại Trường Phổ thông Dân tộc bán trú THCS Noong U (huyện Ðiện Biên Ðông) (tháng 11/2018 và 11/2019). Hôm ấy là giờ sinh hoạt ngoại khóa của nhà trường, học sinh được thông báo trước sẽ có xe thư viện đến. Khi xe vừa lên dốc đi vào cổng trường, học sinh đã ùa ra đón. Chuyến đầu tiên thì các em còn nhìn xe một cách lạ lẫm nhưng đầy tò mò, háo hức. Lần thứ 2, các em reo vui, mong ngóng nhanh được mượn sách. Ðến khi kết thúc buổi đọc, thư viện dọn dẹp chuẩn bị ra về thì em nào em nấy mặt buồn thiu, thỏ thẻ hỏi “Bao giờ cô chú quay lại?”, rồi đứng nhìn theo đến khi xe đi khuất, làm chúng tôi vừa vui mừng vừa nghẹn ngào, xúc động.

Thầy Ðỗ Hồng Dương, Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc bán trú THCS Noong U cũng cho biết: Gia đình của học sinh trong trường còn nhiều khó khăn nên các em không có điều kiện mua những cuốn sách, truyện yêu thích. Vì vậy khi thư viện lưu động đến, các em đều rất vui, rất mong chờ. Sau khi được thầy cô, cán bộ thư viện hướng dẫn chọn sách hay, phù hợp, em nào cũng say mê đọc. Những chuyến xe này thật sự rất cần thiết và ý nghĩa đối với học sinh địa bàn vùng cao như Noong U, giúp các em giải trí lành mạnh, tiếp cận những kiến thức mới, ham học hỏi hơn, hình thành ước mơ, thêm động lực đến trường.

Không chỉ tại vùng sâu, vùng xa mà học sinh trong vùng lòng chảo cũng mong chờ mỗi khi chuyến xe thư viện lưu động lăn bánh qua. Vào đầu tháng 10, lồng ghép trong chương trình khai mạc tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời, Thư viện tỉnh đã phục vụ xe lưu động tại Trường THCS Mường Thanh (TP. Ðiện Biên Phủ). Sau phần lễ, các em học sinh ùa ra xe thư viện, chọn sách, rồi lấy ghế ngồi đọc thành từng nhóm trong sân trường. Trống đánh vang báo giờ vào tiết học, nhiều em vừa cầm sách đứng lên trả vừa cố đọc thêm. Em Nguyễn Gia Bảo, lớp 6A1 cho biết: “Thỉnh thoảng em cũng lên Thư viện tỉnh mượn sách và được bố mẹ mua sách cho. Hôm nay được đọc sách của thư viện lưu động, em rất thích vì tuy chỉ trong 1 chiếc xe nhưng lại có rất nhiều sách để chúng em thoải mái lựa chọn, sách còn hay, bìa đẹp và rất mới. Em mong chuyến xe sẽ còn đến trường em nhiều lần nữa”.

Thực tế hiện nay 9/10 huyện, thị xã trên địa bàn tỉnh ta không có phòng đọc sách cho thiếu nhi. Thư viện huyện thường nằm chung với các trung tâm văn hóa. Thư viện trường học thì chủ yếu là sách giáo khoa, rất hạn chế về số lượng và thể loại. Vì vậy những chuyến xe thư viện lưu động và luân chuyển sách thực sự cần thiết, góp phần lan tỏa tình yêu sách, phát triển văn hóa đọc, nâng cao dân trí. Tuy nhiên theo thời gian, nếu không được bổ sung đầu sách mới thì bạn đọc cũng sẽ giảm hứng thú với thư viện lưu động khi không có nhiều lựa chọn, sách cũ cả về nội dung và hình thức. Ðây cũng là lo lắng, tâm tư của những người làm thư viện, cùng mong muốn có thể làm mới số sách để tiếp tục hành trình “Ánh sáng tri thức” đến những nơi còn nhiều khó khăn, thiếu thốn.

Nguyễn Hiền