Những công cụ AI giúp phát hiện thông tin sai lệch

Dưới đây là một số công cụ hỗ trợ bằng trí tuệ nhân tạo (AI) có thể giúp các nhà báo trong công việc này:

CÔNG CỤ AI XÁC MINH NỘI DUNG VĂN BẢN

Exorde (https://exorde.network)

Exorde là một nền tảng xử lý thông tin toàn cầu, phân tích mức độ lan truyền của các mẩu thông tin trên internet. Nó hoạt động là bằng cách phát hiện các lần gửi URL là nội dung văn bản được đánh dấu là quan tâm đến Exorde. Sau đó, nó xử lý “cảm tính” của tuyên bố và phản ứng của mọi người đối với tuyên bố đó trên toàn cầu. Sau đó, Exorde lưu trữ thông tin này để công chúng có thể truy cập.

FactCheck.org là một dự án được tổ chức bởi Trung tâm Chính sách Công Annenberg tại Đại học Pennsylvania. Nó xác minh các tuyên bố của các chính trị gia Mỹ ở cấp địa phương, tiểu bang và liên bang. Điều này bao gồm nhận xét chính trị và khoa học. Với Ask FactCheck và Ask SciCheck, các nhà báo có thể yêu cầu nhóm kiểm tra thông tin của mình.

Factiverse là một công cụ trí tuệ nhân tạo mà các nhà báo có thể tận dụng để đẩy nhanh quá trình xác minh tính xác thực. Dựa trên nghiên cứu được thực hiện tại Đại học Stavanger, Factiverse đã sản xuất Trình chỉnh sửa AI có thể phát hiện thông tin sai lệch trong nội dung và hướng tới các nguồn đáng tin cậy. Cùng với điều này, họ có một cơ sở dữ liệu kiểm tra tính xác thực có tên là FactiSearch và một công cụ cung cấp ngữ cảnh và giải thích biệt ngữ có tên là Microfacts.

ClaimReview là một hệ thống gắn thẻ được tạo ra với sự hợp tác của Google nhằm giúp xác định và quảng bá những thông tin đã được kiểm chứng tính xác thực để xuất hiện nổi bật trên các công cụ tìm kiếm và mạng xã hội. Với thẻ này, tuyên bố đã được xác minh tính xác thực sẽ xuất hiện cùng với ghi chú cho biết tính hợp lệ của nó.

CÔNG CỤ AI KIỂM TRA HÌNH ẢNH

Trình hình ảnh có thể trao đổi (EXIF) là một định dạng tiêu chuẩn đi kèm với tất cả các hình ảnh được chụp trên máy ảnh kỹ thuật số. Dữ liệu EXIF mang thông tin về hình ảnh như ISO, tốc độ màn trập và độ phơi sáng cùng với ngày và địa điểm chụp ảnh. Mọi sửa đổi đối với ảnh gốc đều được ghi lại trong siêu dữ liệu của ảnh.

Các nhà báo có thể hưởng lợi bằng cách kiểm tra EXIF của bất kỳ bức ảnh nào để xác định xem nó có bị giả mạo hay không. Các công cụ dựa trên web để giải nén EXIF là EXIF Data Viewer và Metadata2go. Một ứng dụng máy tính tương tự là ExifTool của Phil Harvey.

Ảnh giả về việc cựu Tổng thống Donald Trump bị bắt.

Một công cụ khác giúp xác minh hình ảnh là TinEye. Các nhà báo có thể tìm kiếm các bản sao của hình ảnh, theo dõi nơi hình ảnh đã xuất hiện trước đó và sử dụng kỹ thuật tìm kiếm ngược.

CÔNG CỤ AI XÁC MINH VIDEO

Phiên bản mới nhất của plugin xác minh InVID-WeVerify lưu trữ nhiều công cụ khác nhau để kiểm tra tính xác thực của nội dung video và hình ảnh. Cùng với tính năng CheckGIF mới, họ có các công cụ như phân tích nội dung, nhận dạng ký tự quang học và khả năng so sánh nội dung với Cơ sở dữ liệu về thông tin giả đã biết.

Bot Glorious ContextuBot là một công cụ giai đoạn đầu giúp phát hiện nguồn gốc của tệp âm thanh. Với công nghệ lấy dấu vân tay, nó nhằm mục đích tìm ra không chỉ nguồn gốc của vết cắn âm thanh mà còn cả bối cảnh xung quanh nó. Công cụ này cũng giúp xác định vị trí khác mà tệp âm thanh đã được sử dụng.

Với Truepic, các nhà báo có thể xác nhận tính xác thực của nội dung trực quan. Truepic Display cung cấp nguồn và lịch sử của bất kỳ tệp phương tiện nào trong khi Truepic Lens cung cấp siêu dữ liệu của bất kỳ tệp nào.

YouTube DataViewer giúp trích xuất siêu dữ liệu của bất kỳ video nào được tải lên YouTube. Người dùng cũng có thể tìm thấy các loạt hình ảnh thu nhỏ (thumbnail) của video và tìm kiếm ngược lại hình ảnh đó.

CÔNG CỤ AI KIỂM TRA HOẠT ĐỘNG CỦA BOT

Botometer là một dự án được tạo bởi Đài quan sát trên phương tiện truyền thông xã hội (OSoMe) tại Đại học Indiana. Công cụ này cung cấp điểm số cho tài khoản Twitter, với điểm thấp (0) biểu thị tài khoản con người và điểm cao (5) nghĩa là tài khoản bot. Hơn nữa, nó phân biệt loại tài khoản bot, phân loại các tài khoản thành các loại khác nhau.

Hoaxy theo dõi sự lan truyền thông tin được chia sẻ bởi các trang web chất lượng thấp do con người tạo ra. Với công cụ này, nhà báo có thể theo dõi đường đi ảo mà các bài báo đã đi. Nó cũng cho điểm về khả năng công nghệ bot và tự động hóa đã hỗ trợ sự lan truyền của các bài báo đó.

Hoàng Hải (theo The Fix, IJNET)