Những cung bậc tình yêu

Bản thân tình yêu vốn rất trừu tượng. Có bao nhiêu mối tình trên thế gian này thì chắc chắn sẽ có bấy nhiêu trạng huống yêu đương. Có tình yêu sét đánh, có tình yêu đơn phương, có yêu xa, yêu thầm, yêu vụng trộm… Tất cả tạo nên những hạnh phúc, ngọt ngào, sướng vui, buồn khổ cho khắp chốn nhân gian.

Minh họa: HUYỀN TRANG

Có lần, tôi được nghe một người khá lớn tuổi chia sẻ câu chuyện tình yêu thời trẻ trai của mình. Trong khi kể chuyện, ánh mắt ông như chất chứa tất thảy những dằn vặt của khoảng thời gian mấy chục năm dồn nén lại. Ngày ấy, ông là sinh viên của một trường đại học danh tiếng. Ông thầm yêu cô bạn gái đẹp người, đẹp nết ở kế bên nhà. Ông dự định học xong sẽ về hỏi cưới cô làm vợ. Nhưng rồi chiến tranh xảy ra, ông phải tạm gác bút nghiên lên đường theo tiếng gọi của Tổ quốc như bao chàng trai thời ấy. Ngày chia tay, ông ngại ngần không dám thổ lộ tình cảm, dù ánh mắt người bạn gái thăm thẳm sự đợi chờ. Chiến tranh, sự sống và cái chết chỉ cách nhau bởi một ranh giới rất mong manh, ông không muốn người ở nhà phải héo hắt đợi chờ dù lòng rất muốn. Rồi đất nước ca khúc khải hoàn, ông may mắn được trở về, nhưng người trong mộng đã sang ngang. Ông lặng lẽ quay trở lại trường tiếp tục việc học, nhận công tác ở xa, rồi lập gia đình, sự nghiệp của ông ngày càng thăng tiến. Công việc bộn bề cuốn ông đi, cha mẹ không còn, ông vì thế gần như không trở lại quê hương.

Thế rồi, khi đã nghỉ hưu, có thời gian, ông về quê thăm thú anh em họ mạc. Ông hỏi thăm cuộc sống của người bạn gái năm xưa và quyết định sẽ tìm gặp bà. Bao năm đã trôi qua, hình ảnh cô thôn nữ xinh đẹp trong lòng ông vẫn còn nguyên vẹn. Ông thơ thẩn ra bến nước đầu làng, hỏi thăm đám trẻ con đang chơi gần đó thì được chúng chỉ chỗ bà đang làm ruộng. Tim ông đập lên những nhịp rộn rã tựa như thuở hai mươi khi nhìn thấy bà đang vác cuốc bước dần về phía mình. Chưa dám đối diện, ông đứng nép vào bên gốc cây đợi cho bà đi ngang qua. Nhưng trước mắt ông bây giờ không còn là cô thôn nữ với làn da ngăm khỏe khoắn, suối tóc đen dài phủ kín đôi bờ vai thon và nụ cười có lúm đồng tiền duyên dáng. Bà bây giờ đen sạm, gầy gò, tiều tụy, khắc khổ. Chỉ còn đôi mắt là phảng phất nét xưa. Ông cứ đứng im bất động, như thể vừa để vuột mất thứ gì đó vĩnh viễn không thể lấy lại được. Một cảm giác gần như là sự ân hận dâng lên. Giá như ngày ấy ông không quá nhút nhát, không quá e ngại thì bà có thể đã trở thành vợ ông. Dẫu có thể làm vợ ông, bà vẫn phải gánh chịu sự vất vả nhưng sự vất vả ấy sẽ có ông chia sẻ. Bao ý nghĩ miên man khiến chân ông như dính chặt vào đất và miệng ông không thể thốt lên tiếng gọi bà. Ông im lặng trở về như người chạy trốn quá khứ...

Có thể câu chuyện tôi được nghe na ná với bao câu chuyện tình yêu thời chiến tranh xảy ra trên đất nước này. Nhưng điều khiến tôi cảm phục người đàn ông trong câu chuyện ấy, là ông, cho đến cuối đời vẫn giữ trọn tình cảm với người bạn gái bằng cách im lặng. Trong tình yêu, sự im lặng chính là lời bày tỏ chân thành nhất, sâu thẳm nhất dành cho đối phương, khi người trong cuộc biết rằng sẽ không thể nào thay đổi được hoàn cảnh. Nếu như vào cái buổi chiều ở bến sông ấy, ông đối diện với người bạn gái năm xưa, có lẽ câu chuyện sẽ không còn đẹp nữa.

Tôi bây giờ thỉnh thoảng cũng viết được một vài câu thơ tình vu vơ. Tình yêu đối với tôi vẫn là thánh địa thiêng liêng, chứa đầy bí ẩn. Dẫu có đi đến hết cuộc đời cũng không thể nào hiểu được tại sao nhân gian khổ lụy, bi ai, héo hon, sầu muộn vì yêu, nhưng tim người ta vẫn rung lên thổn thức khi thần Cupid bắn trúng một mũi tên tình ái.

ĐÀO AN DUYÊN