Những hành vi bị coi là thao túng thị trường chứng khoán từ ngày 01/01/2025

Hành vi thao túng thị trường chứng khoán ảnh hưởng tiêu cực đến tính bền vững của thị trường và gây thiệt hại nặng nề cho các nhà đầu tư.

Luật Chứng khoán sửa đổi được Quốc hội thông qua ngày 29/11 tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV đã sửa đổi, bổ sung quy định về các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động chứng khoán và thị trường chứng khoán.

Cụ thể, các quy định về hành vi thao túng thị trường chứng khoán đã được luật hóa, bao gồm các hành vi:

- Sử dụng một hoặc nhiều tài khoản giao dịch của mình hoặc của người khác hoặc thông đồng liên tục mua, bán chứng khoán nhằm tạo ra cung, cầu giả tạo;

- Đặt lệnh mua và bán cùng loại chứng khoán trong cùng ngày giao dịch hoặc thông đồng với nhau giao dịch mua, bán chứng khoán mà không dẫn đến chuyển nhượng thực sự quyền sở hữu hoặc quyền sở hữu chỉ luân chuyển giữa các thành viên trong nhóm nhằm tạo giá chứng khoán, cung cầu giả tạo;

- Mua hoặc bán chứng khoán với khối lượng chi phối vào thời điểm mở cửa hoặc đóng cửa thị trường nhằm tạo ra mức giá đóng cửa hoặc giá mở cửa mới cho loại chứng khoán đó trên thị trường;

- Giao dịch chứng khoán bằng hình thức cấu kết, lôi kéo người khác liên tục đặt lệnh mua, bán chứng khoán gây ảnh hưởng lớn đến cung cầu và giá chứng khoán, thao túng giá chứng khoán;

- Đưa ra ý kiến một cách trực tiếp hoặc gián tiếp thông qua phương tiện thông tin đại chúng về một loại chứng khoán, về tổ chức phát hành chứng khoán nhằm tạo ảnh hưởng đến giá của loại chứng khoán đó sau khi đã thực hiện giao dịch và nắm giữ vị thế đối với loại chứng khoán đó;

- Sử dụng các phương thức hoặc thực hiện các hành vi giao dịch khác hoặc kết hợp tung tin đồn sai sự thật, cung cấp thông tin sai lệch ra công chúng để tạo cung cầu giả tạo, thao túng giá chứng khoán.

Các hành vi thao túng thị trường chứng khoán đã được quy định từ năm 2012 tại Nghị định số 58/2012/NĐ-CP (Điều 70) và Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017 (Điều 211), Nghị định số 156/2020/NĐ-CP (khoản 2 Điều 3).

Tuy nhiên, thông qua công tác giám sát hoạt động giao dịch trên thị trường chứng khoán Việt Nam thời gian qua, các hành vi thao túng có nhiều phương thức khác nhau để tác động đến thanh khoản (tạo cung, cầu ảo) hoặc tác động đến giá chứng khoán.

Do hành vi thao túng có tính chất nghiêm trọng, tùy theo tính chất, mức độ mà có thể bị chế tài xử phạt hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự, nên việc luật hóa quy định chi tiết các hành vi thao túng là hết sức cần thiết, một mặt giúp nâng cao tính pháp lý của hành vi, mặt khác đồng bộ với Bộ luật Hình sự, đảm bảo hiệu lực pháp lý cao hơn trong xử lý hành vi thao túng thị trường chứng khoán.

Đồng thời, việc bổ sung hành vi không báo cáo, công bố thông tin trước giao dịch vào các hành vi bị nghiêm cấm là cơ sở áp dụng biện pháp đảm bảo an ninh, an toàn thị trường chứng khoán, tăng tính răn đe, giảm thiểu loại vi phạm này trên thị trường.

Minh Lâm