Những kỳ tích ở trung tâm cấp cứu hàng vạn người đột quỵ mỗi năm

Kỳ tích cứu người có sự sống gần bằng 0

Chị P.T.T (20 tuổi, trú ở Quốc Oai, Hà Nội) đang mang thai ở tháng thứ 6. Sáng 13/3/3024, thai phụ trẻ ngủ dậy và đi vệ sinh cá nhân. Tuy nhiên, vài phút sau chị bất ngờ đau đầu dữ dội phải bò vào nhà. Chị chỉ kịp gọi chồng “Cứu em với”... và bất ngờ hôn mê sâu. Gia đình đưa bệnh nhân lên Bệnh viện Đa khoa Quốc Oai cấp cứu và nhanh chóng chuyển tuyến lên Bệnh viện Bạch Mai.

Tại Trung tâm Đột quỵ (Bệnh viện Bạch Mai), các bác sĩ cho biết chị T. bị đột quỵ thể chảy máu não. Cơ hội sống sót của mẹ và thai nhi gần như bằng 0. Biện pháp đưa ra lúc này là phẫu thuật nhưng cơ hội cũng chỉ 10%. Cả gia đình của chị T. khi đó đều sốc. Không ai nghĩ những cơn đau đầu trong thai kỳ là dấu hiệu cảnh báo bất thường trong mạch máu não. Họ ký tên vào bản cam kết trước mổ với hy vọng phần thắng về người bệnh.

Ca mổ não thành công, chị T. và thai nhi bảo toàn được sự sống. Sau mổ 5 ngày, chị chuyển ra phòng bệnh bình thường, nhận ra mọi người, có thể nói chuyện nhưng nửa cơ thể bên trái liệt hoàn toàn. Được bác sĩ tư vấn cặn kẽ về quá trình phục hồi chức năng, sau hơn 1 năm kiên trì, người phụ nữ trẻ đã bình phục được 80% sức khỏe.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đào Xuân Cơ (ngoài cùng bên phải) - Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai, chúc mừng cụ Đào Văn Dễ (thứ ba từ trái sang) trong ngày ra viện sau cơn đột quỵ đêm khuya. Ảnh: Thế Anh.

23h30 ngày 2/1/2025, Trung tâm Đột quỵ tiếp nhận cụ ông Đào Văn Dễ (103 tuổi, ở Hưng Yên) trong tình trạng lơ mơ, yếu nửa người phải, thất ngôn hoàn toàn.

Khi xem xong trận bóng đá giữa Việt Nam và Thái Lan, người thân thấy cụ Dễ có dấu hiệu rối loạn ý thức, liệt nửa người... nên người thân lập tức đưa cụ vào Bệnh viện Bạch Mai. Sau khi khai thác bệnh sử và đánh giá lâm sàng, các bác sĩ của Trung tâm Đột quỵ nhận định, đây là ca bệnh đột quỵ não cấp, khởi phát trong giờ vàng.

Ngay lập tức, bệnh nhân được xử trí tối cấp cứu, gồm chụp MSCT mạch não để đánh giá nhu mô và mạch não. Các bác sĩ đã sử dụng thuốc tiêu huyết khối và lấy huyết khối.

Tuy nhiên, can thiệp cho trường hợp người bệnh cao tuổi rất nguy hiểm. Hơn 100 năm lịch sử, Bệnh viện Bạch Mai chưa từng thực hiện một ca tương tự vì mạch máu não người 103 tuổi rất dễ vỡ và biến chứng chảy máu…

Kỳ tích đã đến khi ca can thiệp căng thẳng trong đêm đã thành công, động mạch não giữa trái của bệnh nhân được tái thông hoàn toàn. Cụ Dễ cải thiện triệu chứng rất tốt, tỉnh táo hơn. Chưa đầy 12 giờ sau can thiệp, người bệnh 103 tuổi đã tỉnh táo hoàn toàn.

Đến nay, sau hơn 10 tháng điều trị đột quỵ, gia đình cho biết cụ Dễ vẫn khỏe mạnh bình thường, đọc sách báo được. Ba tháng sau lần đột quỵ, gia đình lại đưa cụ tới bệnh viện tái khám theo hẹn của bác sĩ. Nhiều người không tin rằng ông cụ đã trải qua cơn đột quỵ ở tuổi 103.

Bệnh nhân cấp cứu tại Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai. Ảnh: Phạm Hải.

Hai bệnh nhân, hai thế hệ đều bị bệnh lý đột quỵ nguy hiểm nhưng đã được các bác sĩ tại Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai níu giữ sự sống thành công.

Bác sĩ Nguyễn Tiến Dũng - Phó Giám đốc Trung tâm Đột quỵ cho biết, mỗi ngày đơn vị tiếp nhận khoảng 60 ca cấp cứu đột quỵ, mỗi năm khoảng 12.000 - 13.000 bệnh nhân, đa phần là bệnh nhân nặng, vượt quá khả năng điều trị của tuyến dưới chuyển đến.

Từ “chiếc áo chật” đến trung tâm chuyên sâu

Ít ai biết rằng, Trung tâm Đột quỵ được sinh ra từ một áp lực khổng lồ. Phó giáo sư, bác sĩ Nguyễn Văn Chi (Trung tâm Cấp cứu A9) vẫn nhớ như in khoảng thời gian “áo càng ngày càng chật”, khi số lượng bệnh nhân đột quỵ tăng vọt từ 10.000 lên 15.000 ca mỗi năm.

“Chúng tôi hiểu rằng cần một trung tâm chuyên trách, không chỉ cho Bệnh viện Bạch Mai mà cho cả hệ thống y tế”, bác sĩ Chi chia sẻ.

Năm 2020, dưới sự chỉ đạo quyết liệt của Ban Giám đốc Bệnh viện, Trung tâm Đột quỵ chính thức ra đời. Người được giao trọng trách “khai sơn phá thạch” là Phó giáo sư, bác sĩ Mai Duy Tôn - bác sĩ trẻ đầy tâm huyết và đam mê nghiên cứu về đột quỵ.

Các y bác sĩ làm việc căng thẳng vì số bệnh nhân rất đông. Ảnh: Phạm Hải.

Chỉ trong 5 năm, Trung tâm đã liên tiếp tạo nên nhiều kỳ tích y học. Đây cũng là đơn vị đầu tiên ở Việt Nam dùng thuốc đối kháng Idarucizumab để trung hòa thuốc chống đông trước khi tiêu sợi huyết; ứng dụng kỹ thuật hạ thân nhiệt, dẫn lưu não thất cứu sống bệnh nhân trong tình trạng nguy kịch.

Cùng với hệ thống chỉ số chất lượng (KPI) đạt chuẩn quốc tế, Trung tâm đã được Hội Đột quỵ Thế giới (WSO) chính thức công nhận là Trung tâm Đột quỵ chuyên sâu vào ngày 24/7 vừa qua tại Hội nghị Liên minh Đột quỵ Toàn cầu lần đầu tiên tổ chức ở châu Á (Hà Nội).

Làm việc nhóm tạo nên kỳ tích

Phó giáo sư, tiến sĩ Đào Xuân Cơ, Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai chia sẻ, Trung tâm Đột quỵ luôn hoàn thành sứ mệnh cứu người trong tình huống khẩn cấp. Thương hiệu của trung tâm có được nhờ sức mạnh tinh thần phối hợp liên chuyên khoa trong một bệnh viện.

Sự kết hợp nhịp nhàng giữa Trung tâm Đột quỵ, Trung tâm Thần kinh, Khoa Phẫu thuật Thần kinh, Trung tâm Điện quang Can thiệp, Trung tâm Phục hồi Chức năng và Viện Tim mạch đã tạo nên “chuỗi cấp cứu đột quỵ” hiệu quả, nơi mọi khâu - từ chẩn đoán, can thiệp đến phục hồi - đều thông suốt và đồng bộ.

Không chỉ cấp cứu trực tiếp bệnh nhân tại Bệnh viện Bạch Mai, Trung tâm Đột quỵ còn là "cái nôi tri thức" học hỏi cho hàng trăm y bác sĩ từ các địa phương. Tại đây, các bác sĩ đến từ tuyến dưới, các tỉnh đều được "cầm tay chỉ việc" để xây dựng một mạng lưới có thể điều trị đột quỵ từ tuyến cơ sở.

Một ca cấp cứu từ Hưng Yên chuyển tới Trung tâm Đột quỵ (Bệnh viện Bạch Mai) ngày 5/11. Ảnh: Phạm Hải.

Nhờ đó, nhiều người bệnh ở vùng sâu, vùng xa đã được cấp cứu kịp thời ngay tại địa phương, không phải di chuyển hàng trăm cây số về Hà Nội - một thay đổi có ý nghĩa sống còn.

Trung tâm cũng đã xây dựng mạng lưới đột quỵ vệ tinh toàn miền Bắc, góp phần định hình hệ thống chăm sóc đột quỵ toàn quốc theo chuẩn quốc tế.

Với những nỗ lực bền bỉ, Trung tâm Đột quỵ (Bệnh viện Bạch Mai) đã được nhận Bằng khen của Thủ tướng Chính phủ vì thành tích xuất sắc, đóng góp vào sự nghiệp chăm sóc, bảo vệ và nâng cao sức khỏe nhân dân.

Phương Thúy

Phạm Hải