Những loại thuốc điều trị COVID-19 trên thế giới

Hiện chưa có loại thuốc hay phương pháp đặc trị duy nhất đối với COVID-19. Tuy nhiên có một số loại thuốc và phương pháp đã và đang hỗ trợ đắc lực trong phác đồ điều trị, đặc biệt góp phần giảm tỷ lệ bệnh nặng, tử vong và tăng khả năng hồi phục của bệnh nhân.

Dưới đây là một số thuốc điều trị COVID-19 được nhắc đến nhiều nhất.

Remdesivir.

Remdesivir

Remdesivir là thuốc kháng virus được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) phê duyệt điều trị cho bệnh nhân COVID-19 từ 22/10/2020. Đây là một loại thuốc kháng virus, ban đầu được phát hiện từ chương trình phát triển các tác nhân kháng virus chống lại các virus mới nổi.

Trong những tháng đầu tiên của đại dịch COVID-19, nó đã được thử nghiệm như một phương pháp điều trị tiềm năng và được phát hiện làm giảm đáng kể thời gian hồi phục cho các bệnh nhân COVID-19 đã phải nhập viện.

Thuốc này đã được 50 quốc gia và khu vực như Mỹ, EU, Australia, Nhật Bản, Singapore, Ấn Độ,... đưa vào phác đồ điều trị COVID-19.

Hiện tại, remdesivir phải được tiêm tĩnh mạch, khiến việc sử dụng nó chỉ hạn chế cho những bệnh nhân nhập viện, với các trường hợp COVID-19 tương đối nặng hoặc trung bình. FDA chấp thuận việc sử dụng remdesivir cho người lớn và trẻ em từ 12 tuổi trở lên.

Dexamethasone.

Dexamethasone

Dexamethasone cũng là một trong những thuốc phổ biến được đưa vào quy trình điều trị COVID-19 ở nhiều quốc gia. Thuốc có mặt trên thị trường trong hơn 60 năm qua và thường được sử dụng điều trị giảm nhiễm trùng.

Công bố trên tạp chí y khoa Lancet tháng 6/2020 cho thấy khoảng 2.000 bệnh nhân COVID-19 được điều trị bằng dexamethasone trong nghiên cứu của các nhà khoa học thuộc Đại học Oxford (Anh), và tỷ lệ tử vong trong số những bệnh nhân nặng nhất đã giảm khoảng 35%.

Với kết quả này, dexamethasone chứng minh hiệu quả trong việc giảm tỷ lệ tử vong ở những bệnh nhân COVID-19 nặng (phải dùng máy thở hoặc cần cung cấp oxy). Đây là loại thuốc có giá rẻ, có thể mua mà không cần toa, tuy nhiên thử nghiệm cho thấy thuốc không hiệu quả trong việc điều trị các bệnh nhân nhẹ.

Tocilizumab và sarilumab

Các thuốc điều trị viêm khớp có các hoạt chất tocilizumab và sarilumab có thể làm giảm nguy cơ tử vong và nhu cầu sử dụng máy thở ở các bệnh nhân mắc COVID-19 phải nhập viện. Đây là kết luận trong nghiên cứu đăng tải trên tạp chí của Hiệp hội Y khoa Mỹ ngày 6/7.

Tocilizumab.

Căn cứ kết quả nghiên cứu trên, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã khuyến nghị sử dụng thuốc trị viêm khớp Actemra của hãng dược phẩm Roche (Thụy Sĩ) và thuốc Kevzara của hãng dược Sanofi (Pháp) cho bệnh nhân COVID-19 thể nặng. Trong đó thuốc Actemra có thành phần tocilizumab và thuốc Kevzara có thành phần sarilumab.

FDA hôm 24/6 đã phê duyệt Actemra (tocilizumab) điều trị COVID-19 trong trường hợp khẩn cấp cho bệnh nhân nhập viện trưởng thành và trẻ em trên 2 tuổi, những người cần bổ sung oxy, thở máy hoặc dùng kỹ thuật tim phổi nhân tạo (ECMO).

Anh cũng khuyến nghị sử dụng tocilizumab hoặc sarilumab kết hợp với thuốc kháng viêm trong điều trị bệnh nhân COVID-19 nặng tại nước này.

Các thuốc kháng thể đơn dòng

Kháng thể đơn dòng là loại thuốc có nguồn gốc từ những người đã khỏi bệnh từ COVID-19. Trong quá trình nhiễm bệnh, mọi người tạo ra nhiều kháng thể khác nhau có thể tấn công virus. Các nhà nghiên cứu có thể sàng lọc các phân tử này và tìm ra những phân tử mạnh nhất.

Trong các nghiên cứu tiền lâm sàng trên tế bào và động vật vào đầu năm 2020, các kháng thể đơn dòng cho thấy có triển vọng chống lại COVID-19. Ngay sau đó các nhà nghiên cứu đã chuyển sang thử nghiệm lâm sàng. Tháng 9 năm ngoái, kết quả đầu tiên của những nghiên cứu đó đã xuất hiện và kể từ đó, một số thuốc kháng thể đơn dòng được cho phép sử dụng khẩn cấp từ FDA.

(Ảnh minh họa)

Nhìn chung, các thử nghiệm cho thấy kháng thể đơn dòng có hiệu quả nhất trong việc ngăn chặn COVID-19 khi được tiêm sớm. Một nhược điểm khác của kháng thể đơn dòng là chúng có thể mất hiệu quả đối với các biến thể mới.

Bamlanivimab và etesevimab

Hai kháng thể đơn dòng này được phát triển bởi công ty Eli Lilly. Nghiên cứu ban đầu cho thấy loại thuốc này làm giảm nguy cơ những người bị nhiễm bệnh phải nhập viện, thậm chí có thể ngăn mọi người mắc COVID-19 ngay từ đầu. Công ty tặng bamlanivimab cho 965 cư dân và nhân viên khỏe mạnh tại các viện dưỡng lão. Họ phát hiện ra rằng nó làm giảm 80% nguy cơ mắc bệnh.

Nhưng một số biến thể xuất hiện vào đầu năm 2021 đã chứng tỏ khả năng kháng thuốc, khiến FDA. thu hồi phê duyệt với bamlanivimab như một phương pháp điều trị COVID-19 vào ngày 19/4. Thay vào đó, chính phủ cho phép Lilly được sử dụng kết hợp bamlanivimab và etesevimab, nhưng sự kết hợp này cũng không hiệu quả về lâu dài.

REGEN-COV

Loại thuốc này, trước đây được gọi là REGN-COV2, là một hỗn hợp của hai kháng thể đơn dòng, được gọi là casirivimab và imdevimab, cả hai đều được Regeneron sản xuất. Khi cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump được chẩn đoán mắc COVID-19, ông đã nhận được một liều REGEN-COV. Trump sau đó tuyên bố rằng REGEN-COV đã chữa khỏi cho ông, mặc dù không thể biết chính xác điều này, khi ông cũng nhận được một số phương pháp điều trị khác.

Regneron đã có giấy phép sử dụng khẩn cấp cho REGEN-COV vào tháng 11/2020, cho những bệnh nhân nhẹ đến trung bình, có nguy cơ cao tiến triển thành nặng. Viện Y tế Quốc gia Mỹ khuyến nghị REGEN-COV là một trong ba tổ hợp kháng thể đơn dòng có thể sử dụng trong điều trị bệnh nhân không nằm viện.

Theo một số thử nghiệm, REGEN-COV có thể ngăn ngừa bệnh. Regeneron đã cung cấp các thuốc kháng thể đơn dòng này cho những người tiếp xúc với virus corona trong hộ gia đình của họ, so sánh kết quả với những người dùng giả dược thay thế. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra phương pháp điều trị này làm giảm 81% nguy cơ nhiễm virus có triệu chứng.

Phương Anh (Tổng hợp)