Những lưu ý khi ăn gỏi sứa tươi để tránh nguy hiểm
Gỏi sứa tươi là một trong những món ăn thanh mát được nhiều người yêu thích. Theo dân gian, khi ăn gỏi sứa có thể giải nhiệt, chữa chóng mặt, nhức đầu. Nếu chế biến sai cách có thể dẫn tới ngộ độc, sốc phản vệ rất nguy hiểm cho sức khỏe.
Ăn sứa có tốt không?
Nếu bạn thắc mắc ăn sứa có tốt không thì lời đáp là có. Thực chất, trong sứa rất giàu hàm lượng protein, canxi, sắt, i-ốt, đường cùng những nguyên tố vi lượng khác như: B1, B2, phốt pho, magie, selen… Không chỉ thế, sứa còn có rất nhiều collagen nên hỗ trợ rất tốt cho chuyện hỗ trợ đẩy lùi qui trình lão hóa của tế bào, giúp giữ được sự tươi trẻ cho nước da của bạn.
Vậy bà bầu ăn sứa có tốt không? Phụ nữ mang thai vẫn có thể ăn sứa biển vì sứa vừa có khả năng giải nhiệt, vừa lợi sữa và giúp phòng chữa bệnh phổi, viêm phế quản… Tuy nhiên, khi có bầu, các chị em hạn chế ăn sứa trực tiếp mà nên ăn loại đã chế biến để đáp ứng an toàn.
Những thức ăn ngon từ sứa
Có rất nhiều loại sứa tươi mà chúng ta cần phải biết cách phân biệt chúng, vì không phải loại nào cũng cũng đều có thể ăn được. Đặc biệt, một số loại còn chứa độc tố cực mạnh có thể gây chết người như: sứa mặt trăng, sứa tầm ma biển, sứa hộp… Đây cũng chính là lý do từ lâu vẫn khiến nhiều người khá ngại ngần khi ăn sứa vì biết sứa nếu không chế biến cẩn trọng cũng có thể sẽ gây ra những ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe.
Thế nhưng, chỉ cần bạn biết chế biến sứa biển đúng cách, đảm bảo bạn sẽ không thể bỏ lỡ những thức ăn ngon từ sứa trong thực đơn bữa cơm của gia đình mình. Không ít đồ ăn ngon từ sứa có thể “quyến rũ” bạn ngay từ lần trước mắt với vị giòn dai, tươi mới và thơm ngọt mà không phải loại hải sản nào cũng có được như: gỏi sứa tôm thịt, sứa cuốn tôm thịt, bún sứa, bánh canh cá sứa, canh sứa, sứa xào thịt bò, sứa xào cần tây…
Gỏi sứa không chỉ ở các miền biển, sứa còn được bán rộng rãi ở các thành phốlớn và trở thành một món ăn đặc biệt trong các nhà hàng sang trọng. Sứa được xếp thành từng lớp trong một cái chậu nhỏ, mỗi lúc có khách, người bán hàng dùng 1 con dao tre nhỏ làm từ ống cật nứa rất sắc, cắt sứa thành từng miếng nhỏ tầm 2 đốt ngón tay rồi bày ra đĩa. Theo kinh nghiệm, sứa tươi phải được cắt bằng dao làm từ cật nứa để không bị tanh và giữ nguyên mùi vị thơm ngon.
Gỏi sứa có vị thanh mát, nhàn nhạt như miếng thạch rau câu. Người ta thường gắp một miếng sứa ăn kèm với miếng đậu nướng bùi thơm, thêm ít cùi dừa non, vài lá kinh giới, tía tô chấm vào mắm tôm. Chỉ đơn giản vậy thôi mà gỏi sứa trở thành một món ăn mang phong vị độc đáo khiến những người đã trót “nghiện” khó có thể quên.
Tuy nhiên, sứa là loài thủy sinh, ruột khoang, không có xương sống, có nhiều tua, thịt dạng keo trong suốt. Chúng sinh sống trôi nổi trong môi trường nước mặn. Phần độc tố của sứa tập trung nhiều nhất ở các súc tu, tác động lên con mồi như các tế bào châm nematocyst rất nhỏ. Sứa sử dụng các súc tu chứa độc tố này để bắt mồi. Chính vì vậy, nếu chúng ta không biết cách chế biến để loại bỏ hết các thành phần độc tố ở các súc tu, khi ăn gỏi sứa tươi có thể dẫn tới ngộ độc nặng.
Những biểu hiện phản ứng do sứa biển
Thể nhẹ:Người bệnh có thể bị phản ứng ngoài da, dị ứng nổi mẩn đỏ toàn thân, ngứa nhiều. Những hiểu hiện này sẽ nhanh chóng biến mất nên bạn đừng quá lo lắng.
Thể cấp hoặc bán cấp:Nạn nhân bị nổi mề đay toàn thân, phù quineque ở mắt, môi, mặt, thanh quản dẫn đến ngạt thở, mạch nhanh. Kèm với hiện tượng đó, tim mạch đập nhanh bất thường, huyết áp hạ thấp, thanh quản phù gây khó thở. Nạn nhân đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn, vã mồ hôi, chảy nước mắt, nước mũi. Đó là những biểu hiện “sốc phản vệ”, chúng ta cần đưa ngay vào bệnh việnchống sốc.
Cách phòng tránh ngộ độc sứa biển
Các chuyên gia của Viện Hải dương học Nha Trang cho biết, khi đi tắm biển, chúng ta hãy tránh xa những con sứa biển dù nhìn chúng rất bắt mắt. Độc tố của sứa nằm ở các súc tu, các tế bào này đều rất nhỏ và có độc. Một số loài sứa có đến hàng triệu nematocyst trong súc tu để bắt mồi và tự vệ.
Cục An Toàn Thực Phẩm Bộ Y tế cho biết, có rất nhiều loại sứa biển. Một số loại sứa có chứa độc tố rất mạnh, cần phải chế biến sứa biển đúng cách trước khi ăn. Không nên sử dụng sứa biển tươi chưa qua chế biến bởi độc tố trong sứa tươi có thể gây nguy hại tới tính mạng người ăn, kể cả những loại sứa đã được chế biến.
Người tiêu dùng nên chọn sứa có bề ngoài màu phớt hồng hơi trắng, có phấn như muối, không dính bết. Lấy ngón tay ấn thử vào mình sứa, cảm nhận thịt sứa chắc tay, không bị chảy nước là được. Nếu là sản phẩm đông lạnh hoặc sứa khô thì cần mua của nhà sản xuất có thông tin chính thống, hạn sử dụng rõ ràng.
Cục An Toàn Thực Phẩm khuyến cáo người dân không sử dụng sứa biển chưa qua chế biến khử độc làm gỏi ăn sống. Để có món gỏi sứa ngon và lành, người nội trợ cần phải tuân thủ quy trình chế biến rất phức tạp. Người nội trợ cần phải ngâm sứa vào nước đun với vỏ cây vẹt để nguội để hãm cho sứa không bị tanh, bị khai. Nếu công đoạn này làm không chuẩn, sứa sẽ bị khai nồng, rất khó ăn. Ngoài ra, người nội trợ khéo sẽ cho thêm chanh và quất cắt lát vào chậu nước ngâm để miếng sứa dậy mùi thơm. Khi sứa chuyển màu hồng gụ như bã trầu, trong veo, thịt mềm là có thể ăn được.
Nếu mua sứa đã được ép khô tại các cửa hàng siêu thị, bạn hãy rửa thật sạch trước khi chế biến. Cách làm nàycó thể giúp hạn chế những hóa chất được dùng trong quá trình sơ chế sứa. Đặc biệt, không nên ăn sứa biển trong mùa sinh sản của chúng vì thời điểm này sứa tích lũy rất nhiều độc tố trong cơ thể.
Cách chế biến sứa tươi sạch và an toàn
Để đảm bảo an toàn khi ăn sứa, trước hết bạn cần chọn dược đúng loại sứa ăn được. Lưu ý rẳng, bạn chỉ dùng những loại sứa được bày bán tại chợ hoặc siêu thị, không nên tự ý bắt và chế biến sứa ngoài tự nhiên để né ăn phải sứa độc.
Khi mua sứa tại siêu thị hoặc chợ, cần hiểu rõ nguồn gốc, xuất xứ rõ ràng. Vì những mặt hàng không đầy đặn tin tức cũng có thể là loại sứa biển vẫn không được loại bỏ hết hẳn chất độc hay chất lượng không đảm bảo không tốt cho cơ thể.
Nếu mua sứa tươi, bạn hãy chọn sứa có màu trắng phớt hồng, có phấn như muối và không bị dính bết. Dùng tay sờ vào thấy thịt rắn, ấn ngón tay vào không có nước chảy ra. Nếu mua sứa đông lạnh hay sứa khô, bạn phải nắm vững thông tin nhà sản xuất và hạn sử dụng.
Khi sơ chế sứa tươi, bạn cắt sứa ra, rửa sạch rồi đưa ngâm trong nước muối pha phèn chua để giữ nước trong thân sứa. Quá trình ngâm, bạn thay nước khoảng 2 lần, chờ cho thịt sứa chuyển sang màu đỏ hoặc vàng nhạt thì ngâm lại qua nước lã cho nhạt bớt muối mới bắt đầu chế biến.
Nếu ăn sứa khô thì bạn nên ngâm và rửa qua nước sạch nhiều đợt nhằm có hạn được các hóa chất trong công đoạn sơ chế sứa ảnh hưởng đến sức khỏe. Tuyệt đối không ăn sứa, nộm sứa, và chỉ ăn khi sứa chế biến kĩ, nấu chín.
Những người không nên ăn sứa biển
Theo Cục An Toàn Thực Phẩm, người dân không sử dụng sứa biển (kể cả loại đã qua chế biến) làm thức ăn cho trẻ em. Đây là lứa tuổi sức đề kháng còn kém, cơ thể nhạy cảm nên dễ bị dị ứng, ngộ độc khi ăn sứa biển. Các bậc phụ huynh cần lưu ý điều này trong các kỳ nghỉ tại biển mùa hè.
Ngoài ra, một số người không nên dùng sứa biển, kể cả khi đã được nấu chín, đó là: Những người đã từng bị ngộ độc thực phẩm, người mới ốm dậy, người bị dị ứng với hải sản, người bị suy nhược cơ thể.