Những 'mắt lưới trời'

Hàng trăm tỷ đồng “bốc hơi” như thế nào?

Trong câu chuyện với chúng tôi, Đại tá Sầm Minh Hồ - Phó Giám đốc Công an tỉnh Cao Bằng, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT, trưởng ban chuyên án nhớ lại: “Tất cả bắt đầu chỉ từ vài lá đơn trình báo của người dân bị mất tiền sau những cuộc gọi giả danh công an, yêu cầu đồng bộ VNeID hay làm căn cước cho con nhỏ. Chỉ trong chớp mắt, tiền trong tài khoản “không cánh mà bay”.

Nhận thấy những điểm bất thường, Công an tỉnh Cao Bằng lập tức vào cuộc. Qua nghiên cứu, các trinh sát nhận ra đây không phải là vụ lừa đảo đơn lẻ mà là một đường dây tội phạm công nghệ cao có tổ chức, hoạt động xuyên quốc gia. Tháng 3/2025, chuyên án được xác lập - đánh dấu quyết tâm “đi đến tận cùng” của lực lượng Công an nơi biên cương.

Ngay sau đó, Phòng Cảnh sát hình sự được giao vai trò chủ công, phối hợp với Phòng An ninh mạng, các đơn vị nghiệp vụ Bộ Công an và lực lượng chức năng nước bạn Campuchia. Manh mối dẫn đến một ổ nhóm điều hành tại tòa nhà V47, khu Tam Thái Tử mới, thành phố Bavet, tỉnh Svay Rieng (Campuchia) - nơi được xem là “tổng hành dinh” của những kẻ đứng đầu tổ chức tội phạm này.

Lãnh đạo tỉnh Cao Bằng khen thưởng Công an tỉnh về thành tích xuất sắc trong đấu tranh chuyên án.

Thượng tá Ma Vĩnh Long, Trưởng Phòng Cảnh sát hình sự, phó trưởng ban chuyên án cho biết, ngay khi chuyên án được lập, lực lượng đã huy động tối đa để truy vết từng dấu hiệu nhỏ trên không gian mạng. Thủ đoạn của chúng vô cùng tinh vi: Giả danh công an, lừa nạn nhân cài ứng dụng giả mạo để chiếm quyền điều khiển điện thoại. Có nạn nhân chỉ vì tin vào một cuộc gọi “xác minh hộ khẩu”, hay một cú cài ứng dụng “dịch vụ công” giả mạo mà mất sạch tiền tiết kiệm.

Quá trình điều tra và truy vết, trở ngại lớn nhất chính là việc tiếp cận các đối tượng khi chúng hoạt động ngoài lãnh thổ Việt Nam. Đáng nói hơn, ổ nhóm này núp bóng một “công ty” đặt ngay bên kia biên giới Campuchia, chỉ cách cửa khẩu Việt Nam chừng 900 mét. Vì vậy, thách thức lớn nhất của lực lượng chức năng là làm sao có thể “vươn tay” chạm tới chúng trên lãnh thổ quốc gia khác.

Từ những manh mối tưởng chừng vô vọng, khi các đối tượng chủ mưu ẩn náu ở nước ngoài và liên tục thay đổi thủ đoạn tinh vi, ban chuyên án vẫn kiên trì lần theo từng dấu vết nhỏ nhất. Sau nhiều tháng truy vết, lực lượng Công an đã xác định được 398 bị hại trên khắp cả nước, với tổng số tiền bị chiếm đoạt hơn 160 tỷ đồng - tất cả chỉ diễn ra trong chưa đầy 1 năm. Đáng chú ý, có nạn nhân bị mất tới 40 tỷ đồng.

Ngày 17/4/2025, Công an tỉnh Cao Bằng đưa ra quyết định táo bạo - “đánh tỉa” ngay trong nội địa, mở màn chiến dịch phá án quy mô lớn. Bằng các biện pháp nghiệp vụ sắc bén, lực lượng đã nhanh chóng xác định danh tính 20 đối tượng đầu tiên trong đường dây, đang ẩn náu tại nhiều tỉnh, thành như Thái Nguyên, Bắc Giang, Hải Phòng, Hải Dương, Hòa Bình, Thanh Hóa và Nghệ An.

Ngay sau đó, 6 tổ công tác được thành lập, đồng loạt triển khai đấu tranh, thu thập được những lời khai quan trọng, hé lộ toàn bộ cơ cấu và cách thức điều hành của đường dây lừa đảo xuyên quốc gia. Chỉ riêng nhóm 20 đối tượng này đã trực tiếp thực hiện 290 vụ lừa đảo, chiếm đoạt hơn 140 tỷ đồng của người dân từ tháng 6/2024 đến tháng 4/2025. Ngày 23/4/2025, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Cao Bằng ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố 20 bị can về tội “Sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản”, theo Điều 290, Bộ luật Hình sự.

Không dừng lại ở đó, quá trình mở rộng điều tra, đến ngày 20/5, Cơ quan Cảnh sát điều tra tiếp tục khởi tố thêm 3 bị can cùng về tội danh trên - từng bước bóc gỡ toàn bộ mắt xích trong đường dây tội phạm mạng xuyên biên giới.

Lộ diện “bộ não” cầm đầu

Ban chuyên án đã bóc tách toàn bộ cấu trúc của một “doanh nghiệp tội phạm” vận hành chuyên nghiệp. Ẩn mình sau lớp vỏ "công ty hợp pháp" tại Campuchia, hàng chục đối tượng người Việt và Trung Quốc đã cùng nhau điều hành cỗ máy lừa đảo với 3 tuyến hoạt động rõ ràng: “mồi chài - thao túng - chiếm đoạt”. Tất cả nằm dưới sự kiểm soát của “bộ não” trung gian là Mạch Đại Kim Tài (người Việt Nam, sinh năm 1993).

Tài trực tiếp nhận chỉ đạo từ 3 “ông chủ trong bóng tối” người Trung Quốc: Zhou Wei (sinh năm 1991), Zhang Rui (sinh năm 1986) và Luo Qing Peng (sinh năm 1991). 3 “ông trùm” này sử dụng hệ thống liên lạc mã hóa để chỉ đạo từ xa, gửi dữ liệu, kịch bản và chỉ tiêu công việc xuống cho Kim Tài điều phối mọi hoạt động hằng ngày. Theo đó, hắn trực tiếp nhận lệnh, chia nhỏ mục tiêu cho “nhân viên” ở các tuyến Cào 1, Cào 2 để thực hiện các phi vụ lừa đảo.

Hắn chia đường dây thành 3 tuyến "Cào" khép kín: “Cào 1”: Gây dựng lòng tin - các đối tượng giả danh công an, cán bộ nhà nước hoặc nhân viên ngân hàng để “mồi chài” nạn nhân. “Cào 2”: Thao túng kỹ thuật - hướng dẫn nạn nhân cài đặt ứng dụng giả mạo, cài mã độc chiếm quyền điều khiển thiết bị. “Cào 3”: Ra tay chiếm đoạt - chuyển tiền qua nhiều tầng tài khoản ảo để xóa dấu vết. Mỗi người trong đường dây là một mắt xích trong bộ máy vận hành trơn tru, cùng hướng đến mục tiêu duy nhất: rút sạch tiền của nạn nhân, không để lại dấu vết. Toàn bộ hệ thống vận hành theo cơ chế “chỉ tiêu, thưởng - phạt” nghiêm ngặt. Bất kỳ ai không đạt doanh số đều bị phạt từ 20 đến 50 USD, một “luật ngầm” tàn khốc duy trì kỷ luật thép và lợi nhuận khổng lồ cho “tổ chức”.

“Khi xác định được vai trò của Kim Tài, chúng tôi biết mình đã chạm vào trung tâm thần kinh của đường dây - điểm nút giúp mở ra toàn bộ bản đồ hoạt động của tổ chức tội phạm này”, Đại úy Phạm Anh Trung, Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Cao Bằng chia sẻ.

Bước ngoặt của chuyên án đến vào tháng 8/2025, khi Công an tỉnh Cao Bằng nhận được nguồn tin cực kỳ quan trọng về việc một số đối tượng cốt cán trong đường dây đang bí mật về nước thăm gia đình. Ngày 2/9, Giám đốc Công an tỉnh Cao Bằng trực tiếp chỉ huy 6 tổ công tác đặc biệt, đồng loạt tỏa đi khắp các địa bàn từ Tây Ninh, TP. Hồ Chí Minh đến Hải Phòng, Hà Nội và Tuyên Quang. Cuộc vây bắt diễn ra nhanh - gọn - bất ngờ, khiến 16 mắt xích quan trọng của đường dây lần lượt sa lưới pháp luật. Đến 18/9, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Cao Bằng đã khởi tố thêm 16 bị can về tội “Sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử để chiếm đoạt tài sản” theo Điều 290, Bộ luật Hình sự.

Cơ quan Công an lấy lời khai các đối tượng bị bắt giữ trong chuyên án.

Đại tá Sầm Minh Hồ cho biết, với quyết tâm triệt phá tận gốc, Công an tỉnh Cao Bằng đã chuyển giao toàn bộ hồ sơ, chứng cứ cho Cục Cảnh sát hình sự (Bộ Công an) và Cơ quan đại diện Bộ Công an Việt Nam tại Campuchia. Đây là lần đầu tiên, một chuyên án tội phạm công nghệ cao có yếu tố nước ngoài do Công an tỉnh Cao Bằng chủ trì trở thành bước ngoặt hợp tác quốc tế giữa hai lực lượng thực thi pháp luật Việt Nam - Campuchia.

Ngày 9/10, chiến dịch phối hợp đặc biệt được triển khai tại tòa nhà V46 (Campuchia), dưới sự chỉ đạo của Cơ quan đại diện Bộ Công an Việt Nam tại Campuchia và lực lượng Hiến binh Hoàng gia Campuchia, bắt giữ 33 đối tượng đang hoạt động tại "tổng hành dinh" của đường dây, bao gồm cả "bộ não" vận hành hệ thống Mạch Đại Kim Tài cùng 3 ông trùm người Trung Quốc. 30 đối tượng người Việt Nam được di lý về Việt Nam, giao cho Công an tỉnh Cao Bằng tiếp tục điều tra.

Tính đến ngày 18/10, tổng cộng 50 bị can trong chuyên án đã bị khởi tố. Chuyên án khép lại, phơi bày con số khiến mọi người phải sửng sốt: Gần 400 nạn nhân, hơn 700 tỷ đồng bị chiếm đoạt.

Thượng tá Ma Vĩnh Long cho biết, điều đáng lo ngại nhất là đa số các đối tượng không hề bị dụ dỗ hay ép buộc - họ tự nguyện tham gia đường dây. Đó thường là những người nghèo, thất nghiệp, nhẹ dạ tin vào lời hứa “việc nhẹ, lương cao” hoặc đơn giản là ham tiền nhanh, ngại lao động.

Trong 50 bị can ở nhiều tỉnh, thành, có người tự sang Campuchia làm việc rồi rủ cả người thân gia nhập. Thậm chí, có trường hợp 2 mẹ con cùng tham gia: bà Hà Phạm Thùy Trang (1981) và con gái Hà Phạm Lan Anh (2003) ở Vĩnh Long. Một trường hợp khác là Hà Bảo Ngân, nữ sinh viên ở TP Hồ Chí Minh, vì hoàn cảnh khó khăn nên đi làm thêm, rồi bị cuốn vào đường dây và trở thành một trong những người chiếm đoạt nhiều nhất.

“Khi người mẹ hay tin con mình đang ở Mộc Bài và dính vào đường dây lừa đảo, bà vào đến cửa khẩu đã khóc ngất ngay tại chỗ”, Thượng tá Ma Vĩnh Long chia sẻ.

Qua vụ án trên, Đại tá Sầm Minh Hồ đánh giá, thành công của chuyên án là minh chứng rõ nét cho sự chỉ đạo thống nhất, kịp thời và sát sao của Ban Giám đốc Công an tỉnh cùng cấp ủy, lãnh đạo các đơn vị. Nhờ bám sát quan điểm chỉ đạo và giữ vững định hướng, mọi hoạt động trong chuyên án đều được triển khai đúng quy trình, đúng mục tiêu. Ban chuyên án đã quyết đoán, dám nghĩ, dám làm, linh hoạt trong xử lý nghiệp vụ nhưng vẫn đảm bảo chặt chẽ, tuân thủ pháp luật. Từng tập thể, cá nhân đều được phân công nhiệm vụ rõ ràng, phối hợp nhịp nhàng, tránh chồng chéo - tạo nên sức mạnh tổng hợp đưa chuyên án đến đích thắng lợi.

“Trong thời gian tới, Công an tỉnh Cao Bằng tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, cảnh báo người dân về những chiêu trò lừa đảo qua mạng và điện thoại”, Đại tá Sầm Minh Hồ nhấn mạnh và cho biết, các cán bộ, chiến sĩ thường xuyên xuống tận từng xóm, bản, tổ dân phố để chia sẻ những ví dụ thực tế, hướng dẫn người dân cách nhận biết và phòng tránh. Thông qua các buổi họp dân, loa truyền thanh và nền tảng mạng xã hội, lực lượng Công an liên tục nhắc nhở người dân nâng cao cảnh giác, không tin vào những lời hứa dễ dàng hay các cuộc gọi - tin nhắn bất thường, tránh rơi vào bẫy lừa đảo; khi phát hiện dấu hiệu nghi vấn cần báo ngay cho Cơ quan công an gần nhất để được hỗ trợ và xử lý kịp thời - chủ động phòng ngừa để không còn cảnh “tiền mất, tật mang”.

Chiến công đặc biệt này khẳng định bản lĩnh, trí tuệ và tinh thần thép của những người chiến sĩ Công an tỉnh Cao Bằng - lực lượng nơi phên giậu Tổ quốc. Ghi nhận thành tích xuất sắc đó, Tỉnh ủy và UBND tỉnh Cao Bằng đã biểu dương, khen thưởng tập thể Công an tỉnh. Thượng tướng Nguyễn Văn Long, Thứ trưởng Bộ Công an cũng gửi Thư khen, biểu dương chiến công xuất sắc, minh chứng cho quyết tâm và nghiệp vụ sắc bén của lực lượng Công an tỉnh Cao Bằng.

L.Hiệp - N.Ánh - H.Tiến