Những người đi 'nghe' nước

Vào việc khi mọi người ngủ say

Giờ làm việc của các thành viên Tổ chống thất thoát nước (Công ty cổ phần Nước sạch Bắc Giang) thường bắt đầu từ 23 giờ và kéo dài đến 4 giờ sáng hôm sau, khi hầu hết mọi người đã ngon giấc. Giải thích về khung giờ làm việc khác thường này, anh Vũ Trí Hải, Tổ trưởng nói: “Vì lúc ấy những âm thanh ồn ào đã lắng xuống, không gian tĩnh lặng là điều kiện thuận lợi để chúng tôi “nghe” được tiếng nước chảy rõ nhất”.

Các thành viên bàn cách khắc phục rò rỉ nước.

Có mặt cùng các thành viên Tổ tại một điểm mà các anh đã “trinh sát” trước, mỗi người một việc, lặng lẽ bắt tay vào công việc quen thuộc. Người kiểm tra sơ đồ hệ thống đường ống, người chuẩn bị máy móc, đeo tai nghe chuyên dụng rồi lần theo từng tuyến ống nước. Anh Đặng Đình Bình, người được anh em gọi là “có đôi tai tốt nhất đội” thuần thục mở hộp dụng cụ, lắp pin vào máy nghe, khoác thêm chiếc áo phản quang và bắt đầu làm việc.

Anh Bình kể: “Trong hàng nghìn đêm nghe nước đã có không ít chuyện bi hài xảy ra. Ngay gần đây, tôi và một người nữa đang đi dò tìm đường ống bị vỡ tại đường Trần Quang Khải, phường Thọ Xương (TP Bắc Giang), lúc ấy khoảng 1 giờ sáng, tự nhiên tôi bị người nào đó ném cả thanh sắt vào vai. Ngẩng lên thấy một người đàn ông đứng trên tầng 3 đang giận dữ hỏi: "Đêm hôm thế này, các anh làm gì ở đây, ăn trộm à?".

Vội gỡ tai nghe ra, tôi thanh minh: "Chúng tôi là công nhân Công ty cổ phần Nước sạch đang rò tìm chỗ ống nước bị rò rỉ. Nói rồi đưa thẻ làm việc, giấy tờ, người đàn ông là chủ nhà khi hiểu ra liền cho biết, vừa đêm trước nhà ông ấy bị mất trộm mấy cây cảnh nên rất bức xúc. Khi thấy có bóng dáng hai người “lần mò” dọc đường nên nghĩ là kẻ gian, lợi dụng đêm tối để trộm cắp tài sản của người dân!”.

Không ít lần, các anh bị lực lượng công an tuần tra ban đêm chặn lại kiểm tra vì trông “nghi quá”, hơn nữa trên xe máy lại luôn lỉnh kỉnh máy móc, xà beng, kìm búa… nhìn càng “giống ăn trộm”. Có đêm khi dò dọc theo đường ống vào ngõ phố bị bà con đổ ra “vây bắt” vì tưởng là đối tượng nghiện đi "đánh quả".

Sau tất cả những tình huống đó, các thành viên rút kinh nghiệm, khi đi làm đều mặc đồng phục, áo phản quang, đeo thẻ, có giấy giới thiệu công tác của Công ty. Trước khi làm việc đều thông báo cho tổ quản lý nước khu vực và chính quyền, công an các địa phương. Thế nhưng những chuyện hiểu lầm như vậy vẫn xảy ra như cơm bữa.

“Điều ấy không đáng sợ bằng muỗi, rắn rết vì để tìm ra điểm rò rỉ, chúng tôi mất hàng giờ làm việc trong im lặng, bất kể cống rãnh, bụi rậm, bờ ruộng, hố rác… đều phải kiểm tra. Mỗi đêm đi làm dù mặc quần áo kín mít nhưng vẫn phải bôi rất nhiều thuốc chống muỗi, dầu gió. Giày là loại đặc chủng, chống đinh, mảnh thủy tinh…”, anh Hải chia sẻ.

Giảm hàng vạn khối nước thất thoát

Anh Đặng Đình Bình chuẩn bị đồ nghề cho ca làm việc đêm.

Việc ra đời của Tổ chống thất thoát nước bắt nguồn từ thực tế năm 2017 và 2018, tình trạng nước bị thất thoát khá nhiều, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng cung cấp, áp lực đưa nước đến khách hàng và chất lượng nước sạch.

Công ty luôn quan tâm thỏa đáng với Tổ chống thất thoát nước, những đề xuất về phương tiện, thiết bị, vật tư phục vụ công việc đều được giải quyết nhanh chóng. Nhiều lần Tổ được Công ty “thưởng nóng” vì kịp thời phát hiện, phối hợp xử lý nhanh những điểm rò rỉ”.

Ông Lê Ngọc Duyên, Phó Giám đốc Công ty cổ phần Nước sạch Bắc Giang.

Hơn nữa, những năm gần đây, tốc độ phát triển, xây dựng của TP Bắc Giang và một số đô thị rất nhanh. Trong quá trình xây dựng cơ sở hạ tầng, đường giao thông, nhà cửa… nhiều đơn vị thi công gây nứt vỡ, bục đường ống nước. Do đó, tháng 5/2019, Tổ chống thất thoát nước được Công ty cổ phần Nước sạch Bắc Giang thành lập.

Tổ có 6 thành viên là những thợ lành nghề, có nhiều kinh nghiệm, sức khỏe tốt, nhiệt tình, trách nhiệm, không ngại khó khăn, vất vả, thông thạo địa bàn. Trò chuyện với các anh được biết, nhiều khu vực trước đây sử dụng ống bằng kẽm nên sau nhiều năm đã xuống cấp, thường xuyên xảy ra sự cố.

Hiện nay, Công ty cổ phần Nước sạch Bắc Giang cung cấp nước cho hơn 62 nghìn khách hàng là hộ gia đình, doanh nghiệp, cơ quan, trường học, bệnh viện… ở TP Bắc Giang và các huyện: Lục Nam, Yên Dũng, Lạng Giang, Việt Yên với tổng công suất 41 nghìn m3 nước/ngày đêm. Năm vừa qua, doanh thu đạt hơn 158 tỷ đồng, nộp ngân sách gần 14 tỷ đồng.

Nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời sẽ làm giảm áp lực, “nước yếu” không đẩy lên được nhà cao tầng, gây hư hỏng thiết bị, thậm chí nước xói mòn có thể ảnh hưởng đến các công trình xây dựng, làm sụt lún. Các vết nứt vỡ có thể làm cho nước sạch lẫn tạp chất. Lượng nước thất thoát quá cao tác động trực tiếp đến hiệu quả sản xuất, kinh doanh và giá thành nước.

Anh Nguyễn Trường Giang, thành viên của Tổ cho biết: Đơn vị phối hợp chặt chẽ với các bộ phận khác trong Công ty để rà soát, phát hiện kịp thời những bất thường như lượng nước qua công - tơ tổng tăng đột biến, áp lực nước đến các hộ gia đình giảm… là hiện tượng phổ biến của tình trạng thất thoát nước. Sau đó nghiên cứu trên hồ sơ, trích sơ đồ mạng lưới đường ống khu vực có tình trạng này.

Khảo sát thực địa để tiến hành khoanh vùng, tách mạng sao cho hiệu quả. Kiểm tra các van nhánh, đường đi, vị trí, chủng loại, kích thước của đường ống và phân tích, đánh giá, nhận định điểm rò rỉ. Tất cả các tổ viên sử dụng những thiết bị chuyên dụng nhằm tìm ra chính xác khu vực nghi ngờ, qua đó cả tổ “hội chẩn” đưa ra quyết định.

Hai năm qua, bằng kinh nghiệm và kỹ năng phân tích âm thanh cũng như sự giúp sức của máy móc, các anh chưa lần nào thất bại, những sự cố luôn được “bắt bệnh” chính xác và phối hợp với bộ phận sửa chữa khắc phục nhanh chóng.

Tổ đã tìm được nhiều điểm vỡ lớn với lưu lượng vài chục m3/giờ và các trường hợp đấu nối đường ống trước đồng hồ. Đóng góp không nhỏ vào thành tích giảm tỷ lệ thất thoát từ 16% năm 2018 xuống còn 12% hiện nay. Điều này đồng nghĩa với hàng vạn m3 nước sạch trị giá cả tỷ đồng không bị thất thoát.

Bải, ảnh: Quốc Phương