Những người 'đi tìm dấu vết' nơi xứ biển Bạc Liêu

Lặng thầm những chiến công

Kỹ thuật hình sự là một công tác đặc thù của lực lượng CAND. Thông qua việc ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật để điều tra, khám phá các vụ án, vụ việc; định hướng điều tra, củng cố chứng cứ trong đấu tranh với các loại tội phạm và vi phạm pháp luật, góp phần bảo đảm an ninh, trật tự địa bàn. Nhận thức được vị trí, tầm quan trọng của công tác kỹ thuật hình sự, toàn thể cán bộ, chiến sĩ Phòng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh Bạc Liêu luôn phấn đấu học tập, rèn luyện. Đơn vị có hơn 90% cán bộ có trình độ đại học và sau đại học.

Trao đổi, nghiên cứu hồ sơ vụ án.

Thượng tá Phùng Đăng Minh, Phó trưởng Phòng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh Bạc Liêu cho biết: “Thời gian qua, công tác kỹ thuật hình sự của công an tỉnh có nhiều bước tiến vượt bậc. Đội ngũ giám định viên, kỹ thuật viên được củng cố, kiện toàn, nâng lên cả về số lượng và chất lượng từ công an tỉnh đến công an các huyện, thị xã, thành phố. Qua đó, công tác chuyên môn ngày càng được nâng cao, hiệu quả giải quyết các trưng cầu, yêu cầu của các cơ quan tố tụng và các cơ quan khác trong và ngoài ngành Công an phục vụ công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật được nâng lên.

Mối quan hệ phối hợp giữa lực lượng kỹ thuật hình sự với công an các đơn vị, địa phương ngày càng chặt chẽ, kịp thời, hiệu quả”. Hằng năm, lực lượng kỹ thuật hình sự toàn tỉnh tiến hành khám nghiệm hiện trường hàng trăm vụ án, vụ việc với nhiều tính chất, mức độ khác nhau, như: giết người, cướp tài sản, cố ý gây thương tích, hiếp dâm, ma túy...

Những vụ án như trên đòi hỏi sự tỉ mỉ, thận trọng thu thập toàn diện các loại dấu vết hình sự, vật chứng làm căn cứ khoa học để đưa ra nhận định, đánh giá về tính chất vụ việc, chứng minh có hay không dấu hiệu của tội phạm và nhanh chóng hoàn thành hồ sơ phục vụ hiệu quả, kịp thời cho công tác điều tra, truy tố, xét xử.

Giám định viên Phòng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh Bạc Liêu thực hiện giám định hóa, phục vụ điều tra vụ án liên quan đến ma túy trên địa bàn.

Mặc dù công tác này vất vả, độc hại, bất kể ngày đêm nhưng với lòng nhiệt huyết, yêu ngành, yêu nghề mình đã chọn, cán bộ, chiến sĩ kỹ thuật hình sự luôn nỗ lực khắc phục mọi khó khăn để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao. Lực lượng luôn đảm bảo chế độ ứng trực, sẵn sàng làm nhiệm vụ, đồng thời tăng cường quân số trực trong các ngày lễ, tết, các đợt cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm, nhằm kịp thời đáp ứng mọi yêu cầu khám nghiệm hiện trường khi có vụ án, vụ việc xảy ra, nhất là đối với các vụ trọng án cần phát hiện “dấu vết nóng” để truy tìm hung thủ.

Điển hình như vụ án giết người, cướp tài sản xảy ra vào chiều 27 Tết cách đây 2 năm. Khoảng 18h ngày 18/1/2023, người dân sinh sống khu vực đê biển Gò Cát - Cái Cùng, huyện Đông Hải phát hiện thi thể một người đàn ông ven đường. Nhận được tin báo, lực lượng kỹ thuật hình sự nhanh chóng có mặt tiến hành khám nghiệm hiện trường, giám định pháp y và phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ thu thập chứng cứ có liên quan.

Trung tá Nguyễn Duy Long, đội trưởng, Phòng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh Bạc Liêu chia sẻ: “Đội ngũ giám định viên, kỹ thuật viên phối hợp với trinh sát hình sự để trích xuất camera, qua đó nhanh chóng xác định đối tượng gây án và nhận dạng một số đặc điểm về quần áo, vật dụng mà đối tượng mang theo... Đây là những chứng cứ, đặc điểm nhận dạng quan trọng giúp cho lực lượng điều tra viên nhanh chóng xác định và truy bắt hung thủ chỉ sau 30 giờ gây án”.

Những phân tích, cùng chứng cứ thu thập trong quá trình khám nghiệm của lực lượng kỹ thuật hình sự là cơ sở quan trọng giúp Hội đồng xét xử TAND tỉnh Bạc Liêu nhận định động cơ, mục đích giết người để cướp tài sản của Nguyễn Văn Vũ. Bị cáo Vũ giết người một cách cố ý, man rợ và mong muốn tước đoạt mạng sống của nạn nhân đến cùng. Từ đó đã tuyên mức hình phạt cao nhất là tử hình đối với bị cáo Nguyễn Văn Vũ về 2 tội danh “Giết người” và “Cướp tài sản”.

Hoạt động giám định tư pháp của lực lượng kỹ thuật hình sự cũng để lại nhiều dấu ấn tiêu biểu, không chỉ là việc phát triển thêm số lượng chuyên ngành, lĩnh vực giám định theo từng năm mà còn thể hiện được chất lượng và hiệu quả thiết thực mà các lĩnh vực giám định mang lại. Trong đó có những lĩnh vực tuy mới được triển khai trong thời gian ngắn nhưng đã phát huy hiệu quả, hỗ trợ rất đắc lực cho công tác điều tra, cụ thể đó là các lĩnh vực giám định hóa, giám định hàm lượng ma túy; giám định pháp y; giám định kỹ thuật số và điện tử...

Bên cạnh đó, các lĩnh vực giám định truyền thống như: giám định tài liệu, giám định dấu vết đường vân, giám định kỹ thuật... tiếp tục phát huy tốt những kết quả đạt được, đồng thời có nhiều sáng kiến, cải tiến giúp cho hoạt động giám định được tốt hơn.

Điển hình như vụ bắt quả tang 2 đối tượng gồm Lê Trọng Thọ (SN 1988, ngụ xã Hòa Thịnh, huyện Tây Hòa, tỉnh Phú Yên) và Vũ Thị Anh Đào (SN 1994, ngụ xã Huy Khiêm, huyện Tánh Linh, tỉnh Bình Thuận) về hành vi tàng trữ, sử dụng trái phép chất ma túy tại một khách sạn trên địa bàn khóm 2, phường 1, thị xã Giá Rai vào ngày 28/4/2023.

Theo đó, sau khi nhận được tin báo từ Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy Công an tỉnh Bạc Liêu, cán bộ Phòng Kỹ thuật hình sự nhanh chóng có mặt để thu thập vật chứng có liên quan, như: 1 bộ dụng cụ sử dụng ma túy, bên trong còn chứa các tinh thể màu trắng là ma túy; 1 bịch nilon chứa các tinh thể màu trắng là ma túy; số tiền 57 triệu đồng và một số tang vật có liên quan.

Tiếp tục khám xét xe ô tô do đối tượng Thọ điều khiển, lực lượng kỹ thuật hình sự phát hiện 1 gói khăn ướt. Nhận thấy có dấu hiệu khả nghi, giám định viên nhanh chóng kiểm tra và phát hiện gói nilon chứa các tinh thể màu trắng là ma túy, có trọng lượng 50 gram được ngụy trang bên trong hộp khăn ướt.

Khám nghiệm hiện trường vụ án giết người vào chiều 27 Tết năm 2023.

Trung tá Nguyễn Đức Phong, Phó trưởng Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Bạc Liêu nhận xét: “Thông qua công tác phối hợp trong điều tra, làm rõ các vụ án, vụ việc thời gian qua, có thể khẳng định các giám định viên tư pháp là những cán bộ có năng lực, trình độ chuyên môn nghiệp vụ cao, có tinh thần trách nhiệm, tận tụy với công việc. Bất kể thời gian, khi tiếp nhận các trưng cầu, yêu cầu giám định, các giám định viên đều nhanh chóng bắt tay vào công việc với phương châm “cẩn thận, tỉ mỉ, khẩn trương, nhanh chóng” để cho ra những kết luận giám định chính xác, khách quan, đúng pháp luật, giúp cơ quan điều tra có cơ sở để tiến hành đấu tranh hiệu quả với các loại tội phạm, truy tố, xét xử đúng người, đúng tội, bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng của công dân”.

Hiện đại hóa lực lượng kỹ thuật hình sự

Thực hiện Nghị quyết 12 của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh xây dựng lực lượng CAND thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới”, Công an tỉnh Bạc Liêu tập trung xây dựng lực lượng Công an 3 cấp “tinh, gọn, mạnh”, bảo đảm chính quy, tinh nhuệ, hiện đại. Trong đó, quan tâm, chú trọng công tác tập huấn nghiệp vụ, trang cấp phương tiện, thiết bị khám nghiệm hiện trường nhằm hiện đại hóa lực lượng kỹ thuật hình sự toàn tỉnh theo tinh thần Chỉ thị 07 của Bộ trưởng Bộ Công an về “Tăng cường, hiện đại hóa công tác kỹ thuật hình sự và pháp y CAND trong tình hình mới”.

Công an tỉnh Bạc Liêu tập trung củng cố, kiện toàn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, mô hình, tổ chức bộ máy và đội ngũ cán bộ kỹ thuật hình sự các cấp nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác chuyên môn. Trong đó, tập trung bồi dưỡng, tập huấn cho lực lượng kỹ thuật hình sự cấp huyện để thực hiện tốt công tác khám nghiệm hiện trường đảm bảo đáp ứng 100% các vụ án do cấp huyện thụ lý. Hiện đại hóa cơ sở vật chất; rà soát, đánh giá toàn bộ hệ thống phương tiện, thiết bị kĩ thuật; đầu tư trang bị phương tiện hiện đại, giải pháp công nghệ mang tính hệ thống, đồng bộ phục vụ hiệu quả công tác lâu dài, đáp ứng kịp thời yêu cầu hiện đại hóa công tác chuyên môn nhằm phục vụ hiệu quả công tác.

Trung tá Phan Tấn Lên, Đội trưởng Đội Kỹ thuật hình sự Công an thị xã Giá Rai cho biết: “Thông qua các đợt tập huấn, lực lượng kỹ thuật hình sự tại công an các địa phương được trang bị những kiến thức cơ bản về công nghệ, tính năng, tác dụng cũng như được hướng dẫn kỹ năng sử dụng của phương tiện phục vụ công tác khám nghiệm hiện trường. Kỹ thuật viên cũng trực tiếp nghiên cứu phương tiện, cùng trao đổi, thảo luận để làm sáng tỏ các vấn đề chưa rõ; đồng thời được đội ngũ giám định viên, kỹ thuật viên của Phòng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh cũng chia sẻ những kinh nghiệm, cách làm hay, giải pháp thiết thực để khắc phục những khó khăn, vướng mắc và tích lũy thêm kinh nghiệm áp dụng vào công tác thực tiễn tại địa phương”.

Ngoài ra, công an tỉnh trang cấp cho các đội kỹ thuật hình sự công an cấp huyện nhiều thiết bị có công nghệ hiện đại được Bộ Công an phân bổ, như: Vali khám nghiệm hiện trường tổng hợp; máy ảnh kỹ thuật số; hệ thống đèn chiếu sáng... Đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng khoa học kỹ thuật và công nghệ phục vụ công tác kỹ thuật hình sự, giải quyết những khó khăn, vướng mắc đặt ra trong thực tiễn công tác khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi, giám định kỹ thuật hình sự, giám định pháp y... Thông qua hoạt động thực tiễn công tác kỹ thuật hình sự, chủ động nghiên cứu, phân tích tình hình, phát hiện nguyên nhân, điều kiện phát sinh, thủ đoạn hoạt động của tội phạm, đề xuất biện pháp phòng ngừa, đấu tranh, phòng chống tội phạm, vi phạm pháp luật, góp phần bảo đảm an ninh, trật tự tại địa phương.

Với những thành tích đạt được, 10 năm liền Phòng Kỹ thuật hình sự Công an tỉnh Bạc Liêu đều đạt danh hiệu Đơn vị Quyết thắng. Những đóng góp, sự nỗ lực của cán bộ, chiến sĩ lực lượng kỹ thuật hình sự đã được các cấp, các ngành đánh giá cao. Dẫu rằng, cuộc đấu trí của lực lượng kỹ thuật hình sự Công an tỉnh Bạc Liêu trong hành trình làm rõ chân tướng của mỗi vụ án sẽ vô cùng vất vả, nhọc nhằn, song, lặng thầm sau những chiến công, từng giám định viên, kỹ thuật viên vẫn tận tụy, miệt mài và say mê với công việc, tất cả vì cuộc sống bình yên của nhân dân.

Văn Đức - Trọng Nguyễn