Những người phụ nữ khiến Đại sứ Na Uy ngưỡng mộ

Đội trưởng Trịnh Thị Hồng Thắm (phía tay trái) đã tìm thấy niềm vui trong công việc - Ảnh: T.L

Vượt rào cản định kiến giới

Chị em tại NPA/RENEW thường chia sẻ với nhau bài phỏng vấn Đại sứ Na Uy tại Việt Nam Grete Lochen. Trả lời phỏng vấn, Đại sứ Grete Lochen khẳng định rất ngưỡng mộ những người phụ nữ làm việc trong đội rà phá bom mìn toàn nữ ở Quảng Trị.

“Tôi ngưỡng mộ những phụ nữ này vì sự mạnh mẽ và quyết tâm của họ, trên hết là lòng dũng cảm, dám vượt qua rào cản định kiến giới. Trên thực tế, họ đã và đang làm rất tốt công việc của mình, đôi khi còn tốt hơn cả các đồng nghiệp nam”, Đại sứ Na Uy tại Việt Nam Grete Lochen khẳng định.

Các cô gái làm việc ở đội rà phá bom mìn toàn nữ của NPA/RENEW vẫn nhớ như in cuộc gặp gỡ với Đại sứ Grete Lochen vào năm 2019. Ấn tượng đầu tiên của họ về đại sứ là một người rất thân thiện, gần gũi. Đại sứ Grete Lochen ân cần hỏi các thành viên trong đội về lý do đến với công việc của họ.

Qua lời tâm sự, đại sứ xúc động khi biết hầu hết các thành viên đội rà phá bom mìn toàn nữ đều từng chứng kiến hoặc mang nỗi đau do bom mìn, vật nổ gây ra. Trong số họ, một số người có thân nhân tử vong, bị thương do hiểm họa mà chiến tranh để lại.

Đó cũng chính là lý do thôi thúc các thành viên trong đội chung tay “giải phóng” quê hương khỏi bom mìn, vật nổ còn sót lại sau chiến tranh. Đây cũng là cách mà họ góp sức cho sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Lâu nay, trong suy nghĩ nhiều người, bom mìn là lĩnh vực chỉ dành cho đàn ông. Ngay thành viên đội rà phá bom mìn toàn nữ của NPA/RENEW cũng gặp rào cản về giới.

Một số thành viên không được người thân ủng hộ khi làm công việc này. Vì thế, Đại sứ Grete Lochen cảm phục sự mạnh mẽ và quyết tâm của những người phụ nữ này.

Đại sứ cho biết: Bản thân việc Việt Nam có đội rà phá bom mìn toàn nữ đầu tiên đã là điều gây ấn tượng rất mạnh với tôi và tôi nghĩ, với nhiều người Việt Nam cũng vậy. Điều này đã phá vỡ cách nhìn cũ về việc bom mìn là lĩnh vực chỉ dành cho nam giới.

Điều này cũng chứng tỏ phụ nữ có thể làm bất cứ điều gì mà đàn ông có thể làm, với cùng chất lượng và hiệu quả công việc.

Nói về một trong những minh chứng sống động khẳng định “phụ nữ có thể làm bất cứ điều gì mà đàn ông có thể làm”, Đại sứ Na Uy tại Việt Nam Grete Lochen chia sẻ câu chuyện ở phiên thảo luận mở (kết hợp giữa trực tuyến và trực tiếp) cấp bộ trưởng tại Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc với chủ đề “Khắc phục hậu quả bom mìn và duy trì hòa bình bền vững: Tăng cường gắn kết để hành động hiệu quả hơn”.

Nhiều nhà vận động, chuyên gia hàng đầu thế giới về rà phá bom mìn đã được mời phát biểu tại phiên thảo luận này. Trong số đó, đáng chú ý là có chị Nguyễn Thị Diệu Linh, Quản lý chương trình của NPA tại Quảng Trị, kiêm Quản lý chương trình Rà phá bom mìn tại Dự án RENEW.

“Là người sinh ra và lớn lên ở Quảng Trị, với sự tự tin và trên 12 năm kinh nghiệm thực tế trong hoạt động bom mìn, bài tham luận đầy cảm hứng của cô gái Diệu Linh đã khiến cả khán phòng vỗ tay không dứt”, Đại sứ Grete Lochen kể.

Đội trưởng Trịnh Thị Hồng Thắm phân công nhiệm vụ cho thành viên đội rà phá bom mìn toàn nữ - Ảnh: NPA/ RENEW

Hình ảnh những người phụ nữ làm nhiệm vụ rà phá bom mìn đã làm cho Đại sứ Na Uy tại Việt Nam Grete Lochen thêm tin tưởng vào sự quyết định, lựa chọn của lãnh đạo Na Uy và thành quả hoạt động khắc phục hậu quả chiến tranh tại Việt Nam.

Theo Đại sứ Grete Lochen, riêng năm 2021, Na Uy đã cung cấp ít nhất 300 triệu NOK (35 triệu USD) cho hoạt động khắc phục hậu quả bom mìn toàn cầu.

Tại Việt Nam, Tổ chức NPA có mặt và hoạt động từ năm 2008. Đại sứ Na Uy tại Việt Nam Grete Lochen tin tưởng cho biết: Tôi vui mừng xác nhận rằng Na Uy đã tăng cường tài trợ cho hoạt động bom mìn tại Việt Nam từ năm 2020 thông qua NPA.

Đại sứ quán Na Uy đã và đang theo sát hành động của các cơ quan chức năng Việt Nam, đánh giá cao thiện chí của các cơ quan này trong việc phối hợp với các bên liên quan trong lĩnh vực khắc phục hậu quả bom mìn trong nước cũng như quốc tế.

Động lực để phấn đấu

Gắn bó với NPA/RENEW, thời gian qua, chị Nguyễn Thị Diệu Linh, Quản lý chương trình cấp tỉnh của NPA tại Quảng Trị, Quản lý chương trình Rà phá bom mìn tại Dự án RENEW từng đón nhiều vị khách quý, trong đó có những cán bộ cấp cao. Với chị, mỗi vị khách là một người bạn, người thầy.

Đặc biệt, những cuộc gặp với Đại sứ Na Uy tại Việt Nam Grete Lochen luôn được chị Linh nhớ mãi. Bởi, ngoài kiến thức, kinh nghiệm, ông còn truyền cho chị Linh và những người xung quanh động lực để vượt qua mọi rào cản, định kiến.

Từ năm 2008, tại NPA/RENEW, ngày có càng nhiều phụ nữ được tập huấn để cùng với nam giới thực hiện công việc rà phá bom mìn, vật nổ. Tuy nhiên, nhiều người vẫn cho rằng, để hoàn thành tốt nhiệm vụ rà phá không thể không có đàn ông.

Đó là lý do NPA/RENEW quyết định thành lập đội rà phá bom mìn toàn nữ vào năm 2018. Đội này thực hiện công việc giống hệt như các đội toàn nam và các đội kết hợp khác. Quy trình kỹ thuật và phương tiện làm việc của các đội đều như nhau, không có sự khác biệt.

“Tại NPA/ RENEW, chúng tôi có 50% phụ nữ giữ các vị trí quản lý chủ chốt và gần 30% nhân viên là nữ giới”, chị Linh thông tin.

Theo chị Linh, vai trò của phụ nữ trong lĩnh vực khắc phục hậu quả bom mìn tại Quảng Trị được thể hiện hết sức rõ nét bởi chị em làm việc trên hiện trường, đặc biệt là đội rà phá bom mìn toàn nữ.

Trung bình mỗi năm, đội đã rà được hàng trăm nghìn mét vuông đất, phát hiện và hủy nổ hàng trăm vật liệu nổ các loại, kết quả ngang bằng với các đội còn lại.

Chỉ tính riêng 6 tháng đầu năm 2022, các đội rà phá bom mìn toàn nữ của Tổ chức NPA/RENEW đã thực hiện 85 nhiệm vụ khẩn cấp tiếp ứng các báo cáo phát hiện bom mìn đến đường dây nóng, phá hủy an toàn nhiều bom mìn, vật nổ các loại.

Để có kết quả ấy, thành viên đội rà phá bom mìn toàn nữ của NPA/RENEW phải nỗ lực rất nhiều. Theo lời giới thiệu của chị Linh, chúng tôi tìm gặp đội trưởng đội xử lý bom mìn lưu động toàn nữ Trịnh Thị Hồng Thắm.

Chị Thắm chia sẻ, đến giờ chị vẫn còn ám ảnh bởi vụ tai nạn bom mìn khiến người hàng xóm bị thương nặng. Hình ảnh ấy đã thôi thúc chị đến với công việc mà nhiều người nghĩ chỉ dành cho đàn ông.

Buổi đầu, riêng cái nắng đổ lửa của ngày hè đã vắt kiệt sức những cô gái mới vào nghề như chị. Thế nhưng, chị Thắm không bỏ cuộc, rồi dần quen với cái khắc nghiệt của thời tiết; công việc nặng nhọc; những phút giây “cân não”… “Chị em chúng tôi cũng nỗ lực như các anh em đồng nghiệp nam khác.

Chúng tôi tuân thủ chặt chẽ các quy trình kỹ thuật; không ngừng học hỏi về chuyên môn; làm việc có trách nhiệm; nêu cao tinh thần hợp tác, hỗ trợ lẫn nhau… Chúng tôi đều đang làm tốt công việc của mình, không thấy có gì là quá sức và không có sự khác biệt nào với đàn ông kể cả trong công việc đang làm và thành quả đạt được”, chị Thắm khẳng định.

Đến thăm NPA/RENEW, chúng tôi gặp nhiều chị em cùng chung suy nghĩ như quản lý Diệu Linh và đội trưởng Hồng Thắm. Họ đã và đang làm một công việc đáng ngưỡng mộ là vừa chung tay khắc phục hậu quả chiến tranh, góp phần giúp phát triển kinh tế - xã hội quê hương, vừa xóa bỏ định kiến giới.

Tây Long