Những nhận định tích cực về kinh tế Mỹ trong năm 2024

Nền kinh tế Mỹ bước vào năm 2024 với nhiều tín hiệu tích cực. Ảnh: THX/TTXVN

Kết thúc năm 2023, một loạt báo lớn của Mỹ đã đăng bài nhận định về tình hình kinh tế quốc gia trong năm qua, đồng thời đánh giá triển vọng năm 2024. Hầu hết các báo đều có chung quan điểm cho rằng nền kinh tế Mỹ đã kết thúc năm 2023 khá tốt cùng với môi trường kinh doanh vĩ mô tích cực.

Trong năm qua, chi tiêu vẫn ở mức cao, nhưng các thị trường đạt mức tăng lớn và cuộc chiến chống lạm phát của Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) đã xuất hiện dấu hiệu hạ nhiệt. Thị trường việc làm phục hồi gần như không theo quy luật.

Số liệu của Chính phủ Mỹ chỉ ra rằng, kết thúc năm 2023, thị trường lao động tăng trưởng mạnh mẽ, tạo ra hơn 200.000 việc làm mới trong tháng 12/2023. Tháng cuối năm đánh dấu lần thứ 36 liên tiếp, kinh tế Mỹ tạo được số lượng việc làm kỷ lục, giúp đem lại gần 2,7 triệu việc trong cả năm 2023, bất chấp những lo ngại về tác động tiêu cực từ cuộc chiến chống lạm phát của Fed có thể gây hạ nhiệt thị trường lao động và làm giảm chi tiêu của người tiêu dùng.

Tuy nhiên, cả hai mối lo ngại đều không thành hiện thực. Trên thực tế, chi tiêu của người tiêu dùng vẫn ở mức cao trong suốt cả năm, với những điểm sáng là du lịch và giải trí. Doanh số bán lẻ tăng cao hàng tháng, trên mốc 600 triệu USD trong hầu hết năm 2023.

Trên thị trường Phố Wall, cả ba chỉ số chứng khoán chính là Dow Jones, Nasdaq Composite và S&P 500 đều kết thúc năm 2023 với mức tăng đáng kể, với sự dẫn đầu của các cổ phiếu công nghệ. Ngay cả thị trường tiền điện tử cũng ghi nhận sự phục hồi trong năm 2023. Kết thúc tháng 12/2023, giá bitcoin tăng gần gấp ba lần so với cùng kỳ năm trước.

Về lãi suất và nhà ở, sau khi lãi suất tăng lịch sử vào cuối năm 2022, bước sang năm 2023, Fed đã có bốn lần tăng lãi suất. Tuy nhiên, vẫn còn một số vấn đề gây khó khăn cho người tiêu dùng Mỹ. Lãi suất thế chấp tiếp tục ở mức cao mặc dù đã giảm đáng kể vào cuối năm 2023 và doanh số bán nhà hiện tại vẫn duy trì ở mức thấp. Những vấn đề này có thể tiếp diễn vào năm 2024, cho đến khi thị trường có thêm nguồn cung nhà mới.

Tại cuộc họp thường niên của Hiệp hội Kinh tế Mỹ vừa diễn ra gần đây, các chuyên gia kinh tế hàng đầu quốc gia đã đồng thuận đánh giá rằng kinh tế Mỹ không suy thoái mà sẽ tăng trưởng trong năm 2024, dù nền kinh tế lớn nhất thế giới có rất ít triển vọng tăng trưởng tốt hơn so với mức trước đại dịch COVID-19.

Tuy nhiên, một số đại biểu tham gia cuộc họp vẫn miễn cưỡng khi tuyên bố nền kinh tế sẽ đạt được mục tiêu “hạ cánh mềm”, đồng thời lưu ý rằng theo các thước đo rộng nhất, lạm phát vẫn chưa quay trở lại mức an toàn. Họ cũng để ngỏ khả năng Fed sẽ tăng lãi suất hơn nữa hoặc không cắt giảm lãi suất nhiều như mong đợi.

Các nhà đầu tư đang kỳ vọng Fed sẽ bắt đầu cắt giảm lãi suất vào tháng Ba, với tổng mức cắt giảm 1,5 điểm phần trăm trong năm nay, gấp đôi dự kiến mà Chủ tịch Fed Jeromy Powell đã đưa ra sau cuộc họp thường kỳ của Fed vào tháng 12/2023. Ngày 3/1, Fed đã công bố biên bản cuộc họp của tháng này, cho thấy hầu hết các quan chức đều đồng ý rằng lãi suất nên được hạ trước cuối năm 2024.

Nhưng biên bản cuộc họp không thể hiện khi nào Fed sẽ bắt đầu tiến hành hạ lãi suất. Một số quan chức lo ngại về việc Fed sẽ giữ lãi suất ở mức cao trong thời gian dài. Họ cho rằng nền kinh tế sẽ bị sụt giảm và rủi ro khi thị trường lao động giảm sút có thể chuyển sang sự tụt dốc nhanh chóng của nền kinh tế. Trong khi đó, một số quan chức khác cho rằng cần giữ lãi suất cao ở mức hiện nay trong khoảng thời gian dài hơn dự kiến, cho đến khi lạm phát không quá cao so với mức mục tiêu 2% mà Fed mong muốn.

Chủ tịch Fed Jerome Powell còn khiến các nhà đầu tư khó hiểu khi đưa ra quan điểm mập mờ sau cuộc họp. Nhiều nhà đầu tư đặt cược rằng Fed sẽ cắt giảm lãi suất trong năm 2024. Một số nhà đầu tư cho rằng Fed sẽ bắt đầu cắt giảm lãi suất trong kỳ họp lần thứ hai của năm 2024 vào tháng Ba. Kỳ họp đầu tiên của Fed trong năm 2024 sẽ diễn ra ngày 30-31/1.

Biên bản cuộc họp của Fed cho thấy các quan chức cho rằng việc tăng lãi suất đã khiến nền kinh tế đi đúng hướng. Tuy nhiên, biên bản cũng cho thấy các quan chức Fed lo lắng rằng nền kinh tế sẽ xảy ra lạm phát nếu các biện pháp thắt chặt hiện tại được nới lỏng. Biên bản cuộc họp không tiết lộ dự kiến mức độ cắt giảm lãi suất trong tương lai. Nhiều ý kiến cho rằng cần phải tiếp tục theo dõi thị trường lao động và các chuỗi cung ứng trước khi đưa ra quyết định.

Đối với dự báo dài hạn, các nhà kinh tế ít lạc quan khi nói đến triển vọng “hạ cánh mềm”. Một số cho rằng các yếu tố hàng đầu hỗ trợ phát triển kinh tế dài hạn sẽ là trí tuệ nhân tạo (AI), mô hình làm việc kết hợp để giữ chân người lao động và duy trì mức độ nhập cư cao hơn. Nhiều chuyên gia kinh tế cho biết các nhà hoạch định chính sách tiền tệ Mỹ có khả năng sẽ thay đổi một số mục tiêu tăng năng suất nhờ tận dụng toàn cầu hóa và các hiệp định thương mại tự do trong những thập kỷ gần đây.

Kiều Trang (P/v TTXVN tại Washington)