Những phút cuối trước khi sụp đổ của Thống đốc Cuomo

Ngày 3/8, ông Cuomo bị cáo buộc quấy rối tình dục 11 phụ nữ, bao gồm cả cấp dưới và có tuổi đời còn rất trẻ. Chỉ một tuần sau, ông tuyên bố từ chức để tránh một cuộc luận tội bãi nhiệm. Đây là sự sụp đổ đáng kinh ngạc đối với một chính trị gia từng được coi là có khả năng tranh cử ghế tổng thống.

Sau khi cáo buộc được công bố, ông Cuomo phải đối mặt với quyết định từ chức hay chiến đấu. Ông cũng phải đối mặt với áp lực chính trị rất lớn của Tổng thống Joe Biden và nhiều chính trị gia khác.

Cuomo dành những ngày cuối cùng tại vị để tham khảo các cố vấn. Ông chờ đợi mọi người kêu gọi ông giữ chức. Tuy nhiên, hầu hết cố vấn tránh nói chuyện với ông, cho dù họ không khuyến khích ông tiếp tục tại chức.

Thống đốc Andrew M. Cuomo cùng con gái rời đi sau khi từ chức. Ảnh: AP.

Liên minh cô lập

Melissa DeRosa, trợ lý thân tín nhất của ông Cuomo, từ chức hôm 8/8. DeRosa là người lên tiếng bảo vệ Thống đốc Cuomo khi ông bị công chúng chỉ trích về các quyết định của chính quyền bang. Bà cũng bị cáo buộc âm mưu trả đũa một trong những nạn nhân của Cuomo.

Hành động rút lui của bà DeRosa là tín hiệu cuối cùng cho thấy vị thống đốc không còn tương lai trong nền chính trị Mỹ.

Đến sáng 9/8, Brittany Commisso, một phụ nữ các buộc ông Cuomo quấy rối tình dục, đã trực tiếp tố cáo hành động của thống đốc trên truyền hình. Chủ tịch Hội đồng lập pháp bang New York Carl Heastie khẳng định sẽ không can thiệp vào quá trình luận tội.

Jim Malatras, chủ tịch trường đại học SUNY Empire State, thân tín của ông Cuomo, cũng phẫn nộ trước “những hành vi đáng chê trách được nêu chi tiết trong báo cáo”.

Cuối cùng, ông Cuomo cũng phải làm những gì ông không bao giờ muốn. Jay Jacobs, chủ tịch Đảng Dân chủ New York, đã thuyết phục ông Cuomo từ chức vào tuần trước.

Chủ tịch Hội đồng lập pháp bang New York Carl Heastie khẳng định không can thiệp vào quá trình luận tội thống đốc bang New York. Ảnh: New York Times.

“Không còn gì để níu kéo ông đâu”, ông Jacobs nói với Cuomo.

Hình ảnh một thống đốc phải nhượng lại quyền lực mà ông đã làm việc không ngừng nghỉ trong 40 năm để tích lũy khiến những người gần gũi không khỏi sửng sốt. Đó là dấu mốc chấm dứt cho những ngày điên cuồng của ông Cuomo.

Ông đã sẵn sàng chiến đấu nhưng cuối cùng vẫn phải từ chức. Đồng minh chính trị của ông đã biến mất. Trong nhiều tháng trước, ông Cuomo cảm thấy mình bị cô lập về mặt chính trị. Các nhà lập pháp đều gạt ông sang một bên và kêu gọi ông từ chức.

Các luật sư của thống đốc đã cân nhắc việc kiện văn phòng tổng chưởng lý để có được bản ghi đầy đủ các cuộc phỏng vấn do cơ quan điều tra thực hiện. Điều này có thể sẽ làm chậm quá trình luận tội. Nhưng ông Cuomo cũng nhận thức rõ ràng về vị thế bấp bênh của mình.

Một số cố vấn của thống đốc đã nói chuyện về việc chuẩn bị và chạy quảng cáo truyền hình trực tiếp để nâng cao hình ảnh của ông Cuomo trong mắt người dân New York. Họ hy vọng rằng có thể gây ảnh hưởng lên các thành viên hội đồng bỏ phiếu. Tuy nhiên, ý tưởng quảng cáo đã bị loại bỏ.

Rơi xuống vực sâu

Trước khi bà DeRosa từ chức, ông Cuomo đã nói với người trợ lý rằng ông sẽ không đi đâu cả. Những tuyên bố của Lindsey Boylan, trợ lý đầu tiên công khai cáo buộc thống đốc quấy rối, đặc biệt khiến ông Cuomo và các cố vấn của ông rất tức giận. Thống đốc hy vọng báo cáo cho rằng đó chỉ là những lời tán tỉnh bông đùa.

Các cố vấn khác lại không đồng ý với những ý tưởng lạc quan như vậy. Chris Cuomo, em trai thống đốc, là một trong những người kết luận rằng anh trai mình nên từ chức.

Mục sư Al Sharpton, người đã biết thống đốc trong nhiều thập kỷ, nói: “Tôi đã nghe tin từ Cuomo một hoặc hai ngày sau báo cáo. Thống đốc rất tức giận”. Thống đốc Cuomo nói với mục sư rằng một điều tra viên, người trước đây là luật sư tại Manhattan, đã tìm cách để loại bỏ mình.

Ông Sharpton nói rằng các nhà lãnh đạo của Mạng lưới Hành động Quốc gia muốn thống đốc từ chức. Ông Cuomo trả lời: “Các người phải cho tôi một cơ hội. Mọi thứ sẽ rõ ràng và minh oan cho tôi”.

Các cố vấn cho rằng vụ việc lần này không chỉ ảnh hưởng đến thống đốc mà đến cả những người hỗ trợ và bảo vệ ông, bao gồm gia đình, bà DeRosa và các cựu trợ lý.

“Khi người bạn duy nhất của ông lại là người đang ở trong gương, ông chắc chắn tiêu rồi”, một cố vấn nói.

Vào ngày 9/8, khi các nhà lập pháp thảo luận về công việc luận tội tại điện Capitol, ông Cuomo đã hoàn thành bản tuyên bố từ chức. Ông nói với người dân New York rằng ông yêu họ, ông sẽ rời bỏ chức vụ và khẳng định những cáo buộc là không đáng tin.

Tuyên bố từ chức của ông Cuomo được phát trực tiếp trên đường phố. Ảnh: New York Times.

Ông khẳng định ông từ chức để đưa hoạt động của chính quyền bang New York trở lại bình thường sau thời gian bị phân tâm, đình trệ vì các cáo buộc.

Một số người đã ví sự kiện lần này với thất bại chính trị đầu tiên của ông. Vào cuộc bầu cử thống đốc sơ bộ của đảng Dân chủ năm 2002, ông Cuomo đã thề sẽ chiến đấu hết mình. Nhưng chỉ vài ngày trước khi cuộc bỏ phiếu kết thúc, ông đã từ bỏ.

Đến sáng 10/8, dường như có điều gì đó đang khuấy động văn phòng của ông Cuomo tại Midtown cho dù rất ít người biết chính xác điều gì sẽ xảy ra. Phòng họp ở tầng 38, nơi tổ chức nhiều cuộc họp báo về thành tích chính trị, được Cuomo chọn làm nơi xuất hiện cuối cùng dưới chức vụ thống đốc.

Trước buổi trưa, ông Cuomo ngồi vào bàn họp, hai bên là quốc kỳ Mỹ và cờ của bang New York. Một quan chức đã khuyến khích các nhân viên tham gia cùng thống đốc vì sợ ông sẽ ngồi trong căn phòng trống. Một số người đã rơi nước mắt khi ngồi vào hàng ghế dành cho báo chí.

Tuấn Đạt