Những thảm họa lịch sử lẽ ra có thể giảm bớt hay ngăn chặn

Vụ thảm sát Munich xảy ra tại Thế vận hội mùa hè năm 1972 ở Đức, khi 8 thành viên của tổ chức chiến binh Palestine xâm nhập Làng Olympic, sát hại 2 người trong đội Olympic Israel và bắt 9 người khác làm con tin.

Các cuộc đàm phán bất thành, sau khi 5 kẻ khủng bố bị tiêu diệt thì cuộc giải cứu cũng thất bại và tất cả các con tin đều thiệt mạng

Trước Thế vận hội, đã có cảnh báo tại Đại sứ quán Tây Đức ở Lebanon rằng sự cố sẽ xảy ra trong thời gian diễn ra Thế vận hội. Cơ quan tình báo đã thúc giục mọi biện pháp phòng ngừa cần thiết, nhưng chính phủ Tây Đức đã không hành động.

Khi lò phản ứng số 4 gặp sự cố tan chảy tại Nhà máy điện hạt nhân Chernobyl vào ngày 26-4-1986, nhiều câu hỏi vẫn chưa được giải đáp trong nhiều năm.

Khi Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế vào cuộc, cơ quan điều tra ngay lập tức nhận ra rằng nhiều lỗi thiết kế và việc thiếu đào tạo nhân viên là nguyên nhân gây ra thảm họa.

Với vụ đắm tàu Titanic Titanic vào sáng sớm 15-4-1912, con tàu đâm phải một tảng băng trôi, dẫn đến 1.500 người thiệt mạng. Con số đó có thể thấp hơn nhiều nếu có đủ xuồng cứu sinh.

Điều gây sốc nữa là Titanic đã nhận được một số cảnh báo về băng trong những ngày trước khi chìm, một số không được chuyển đến thuyền trưởng. Ông này dù đã điều chỉnh theo cảnh báo nhưng không kịp

Ngày 28-1-1986, hàng triệu người theo dõi trực tiếp vụ NASA phóng tàu con thoi Challenger, chở theo 7 thành viên phi hành đoàn. Nhưng chỉ 73 giây sau, Challenger đã bốc cháy, không ai trên tàu sống sót.

Tuy nhiên, đó là một thảm kịch có thể tránh được. Vào ngày phóng, nhiệt độ lạnh giá ở Florida khiến các kỹ sư bày tỏ lo ngại về sự cố với các vòng đệm bằng nhựa, dùng để bịt kín các tên lửa đẩy của tàu. Cảnh báo đã bị bỏ qua.

Khi cơn bão Katrina tràn vào New Orleans, nước Mỹ vào tháng 8-2005, nó đã tàn phá nhiều nhà cửa nhưng không ai dự đoán được con đê bảo vệ thành phố trong thế kỷ 20 sẽ vỡ.

Hậu quả, lũ lụt đã cướp đi sinh mạng của 1.836 người ở New Orleans và gây thiệt hại tài sản lên tới hàng tỷ USD. Khi chính quyền điều tra nguyên nhân đê vỡ, họ phát hiện ra lỗi trong thiết kế và xây dựng đê.

Được coi là một cuộc tấn công bất ngờ đẩy Mỹ vào Thế chiến II, vụ đánh bom Trân Châu Cảng vào ngày 7-12-1941, đã có rất nhiều cảnh báo bị bỏ qua.

Trong số này, đáng chú ý là 3 ngày trước cuộc tấn công, Tổng thống Franklin D. Roosevelt đã được cảnh báo từ tình báo hải quân rằng mạng lưới quân sự và gián điệp của Tokyo đang tập trung vào Hawaii.

Không thể ngăn ngừa động đất, nhưng có thể xây dựng cơ sở hạ tầng và kế hoạch phòng ngừa thảm họa. Thật không may, Haiti không có bất kỳ điều nào khi xảy ra động đất 7,0 độ richter vào ngày 12-1-2010, khiến 300.000 người thiệt mạng

Vào ngày 19-11-2010, vụ nổ tại mỏ than Pike River của New Zealand đã gây ra một trong những thảm kịch về mỏ lớn nhất trong lịch sử quốc gia này. Chỉ có 2 người sống sót và 29 người đã tử vong.

Các cuộc điều tra sau đó phát hiện ra rằng hệ thống an toàn tại mỏ không đầy đủ và các báo cáo về mức khí mê-tan quá mức, đạt đến mức có thể gây nổ, đã bị bỏ qua.

Cuộc diệt chủng ở Rwanda năm 1994 là một cuộc thanh trừng sắc tộc được lực lượng dân quân Hutu có vũ trang lên kế hoạch thực hiện. Nó đã diễn ra trong ít nhất 2 năm và có thể đã bị ngăn chặn nếu các cường quốc bên ngoài có hành động cứng rắn hơn

Trước khi thu hút sự chú ý của thế giới, hàng loạt cảnh báo do Đại sứ Bỉ tại Rwanda hay Giáo sư người Bỉ Filip Reyntjens đưa ra. Tuy nhiên, các đội tử thần Hutu đã khiến 500-000 đến 800.000 người dân tộc thiểu số Tutsi thiệt mạng.

Nargis là một cơn bão gây ra thảm họa thiên nhiên tồi tệ nhất trong lịch sử Myanmar. Nó đổ bộ vào bờ biển của quốc gia châu Á này vào ngày 3-5-2008, khiến tổng cộng 138.373 người tử vong.

Tất nhiên, thiên tai không thể ngăn chặn được, nhưng cơ sở hạ tầng ở Myanmar và việc thiếu hệ thống cảnh báo đã khiến hậu quả thảm khốc của Nargis trở nên tồi tệ hơn.

Yên Vũ