Những triệu chứng khác thường của bệnh nhân Covid-19
Các chuyên gia y tế cảnh báo nhiều người lớn tuổi không biểu hiện các triệu chứng điển hình của Covid-19, dẫn đến nguy cơ 'vô hình' và khó lường.
Vào một ngày của tháng 3/2020, bà Rosemary Bily, 86 tuổi, đột nhiên cảm thấy mệt mỏi đến mức không thể rời khỏi giường. Người con rể Rich Lamanno kể lại: “Rosemary Bily ngủ rất nhiều. Bà cảm thấy uể oải trong gần một tháng”.
Bà Bily cũng cảm thấy nôn nao, bị tiêu chảy và có những cơn ho nhẹ. Vài ngày sau, chồng bà là ông Eugene Bily, 90 tuổi, bắt đầu những cơn ho rồi rơi vào tình trạng hôn mê, theo New York Times.
Trước đó hồi đầu tháng, đại gia đình Bily đã tụ họp trong một nhà hàng ở thành phố Long Island. Sau đó, những người tham dự đều mắc Covid-19. Nhưng điều đáng nói là ông Eugene và bà Rosemary không biểu hiện những triệu chứng điển hình của Covid-19.
Người con rể Rich Lamanno nhận xét: “Những triệu chứng của Covid-19 mà chúng tôi biết là sốt cao và khó thở”. Nếu không có buổi tụ họp, nhiều người sẽ nghĩ là ông Eugene và bà Rosemary chỉ bị cảm cúm, hoặc đơn giản là mắc bệnh của tuổi già.
Sau khi đến bệnh viện, các xét nghiệm kháng thể cho thấy ông Eugene và bà Rosemary Bily mắc Covid-19.
Mối nguy lặng lẽ
Khi dịch bệnh bùng phát trở lại, số người lớn tuổi phải nhập viện vì Covid-19 tăng cao. Trong bối cảnh này, một nghiên cứu quy mô lớn trên Tạp chí Lão khoa đã cảnh báo: Covid-19 có thể biểu hiện khác thường trên những ca bệnh lớn tuổi.
Tác giả của nghiên cứu, bà Allison Marziliano, là chuyên gia từ Viện Nghiên cứu Y khoa Feinsteint thuộc hệ thống chăm sóc sức khỏe Northwell của bang New York, Mỹ.
Nhóm nghiên cứu đã xem xét hồ sơ sức khỏe điện tử của gần 5.000 bệnh nhân trên 65 tuổi. Những người này nhập viện thuộc hệ thống Northwell để điều trị Covid-19 trong tháng 3 và tháng 4 của năm 2020.
Từ đó, nhóm nghiên cứu phát hiện ra 25% số ca bệnh lớn tuổi bị suy giảm chức năng. Tiến sĩ Marziliano nêu rõ: “Họ có thể bị kiệt quệ, mệt mỏi, suy nhược và không thể đi lại”.
Khoảng 11% ca bệnh gặp vấn đề về sức khỏe tâm thần, như “lú lẫn, kích động, hay quên hoặc hôn mê sâu”.
Đáng chú ý, khoảng hơn 50% các ca bệnh không có những triệu chứng điển hình của Covid-19, như ho, sốt cao hay khó thở.
Từ đó, bà Marziliano kết luận: “Các bác sĩ, người lớn tuổi và những người chăm sóc họ nên biết điều này: Covid-19 có thể xuất hiện dù không có những triệu chứng điển hình”.
Trên thực tế, tỷ lệ không xuất hiện các triệu chứng điển hình phụ thuộc vào độ tuổi của bệnh nhân. Ví dụ, tỷ lệ này ở nhóm người 65-74 tuổi là khoảng 31%, trong khi tỷ lệ ở nhóm người trên 85 tuổi là 44%.
Ngoài ra, các ca bệnh lớn tuổi là phụ nữ, da đen hoặc có bệnh mạn tính, như bệnh tiểu đường hay mất trí nhớ, thường không biểu hiện các triệu chứng điển hình khi mắc Covid-19.
Nghiên cứu này có kết quả tương tự với những nghiên cứu trước đó về bệnh nhân Covid-19 cao tuổi ở Mỹ và châu Âu.
Ví dụ, Đại học Brown từng nghiên cứu về đợt bùng phát dịch trong viện dưỡng lão Providence ở bang Rhode Island. Kết quả cho thấy triệu chứng mắc Covid-19 ở người lớn tuổi thường là chán ăn, tiêu chảy, mệt mỏi và hôn mê.
Tiến sĩ Maria Carney, một bác sĩ lão khoa kiêm tác giả của nghiên cứu Northwell, cho biết: “Chúng tôi không ngạc nhiên về điều này. Những trải nghiệm của người cao tuổi thường khác biệt so với người bình thường”.
Đề cao cảnh giác
Tháng 5/2020, bác sĩ Mariah Carney nghe tin về một bệnh nhân nữ ngoài 80 tuổi. Con gái của bệnh nhân kể lại: “Bà ấy không bị sốt hay bị ho, nhưng bà ấy cũng không còn như bình thường nữa”.
Tại phòng cấp cứu địa phương, các bác sĩ đã chẩn đoán bệnh nhân này bị viêm đường tiết niệu rồi kê thuốc kháng sinh. Năm ngày sau, bệnh tình càng trở nên tồi tệ. Lúc này, bác sĩ Carney khuyên người con gái đưa mẹ đi xét nghiệm Covid-19.
Tại bệnh viện, các xét nghiệm cho thấy cả hai mẹ con đều dương tính với virus SARS-CoV-2. Không lâu sau, người mẹ qua đời vì Covid-19.
Các chuyên gia y tế cho rằng việc xét nghiệm Covid-19 kịp thời có thể cứu sống nhiều bệnh nhân lớn tuổi.
Bác sĩ Eleftherios Mylonakis, trưởng khoa bệnh truyền nhiễm tại Trường Y Warren Alpert thuộc Đại học Brown, nói: “Giờ đây, chúng tôi đã có những phương tiện, phương pháp và kiến thức tốt hơn. Nhưng điều quan trọng nhất là điều trị từ sớm”.
Hiện các bác sĩ có thể sử dụng thuốc chống đông máu để ngăn chặn tình trạng đông máu cho bệnh nhân Covid-19. Họ cũng dùng kháng thể đơn dòng (phương pháp điều trị cho cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump) giúp tăng cường hệ miễn dịch cho người bệnh.
Việc xét nghiệm kịp thời còn giúp tránh những thủ thuật không cần thiết. Bác sĩ Carney nói: “Chúng tôi sẽ không phải đi theo những quy trình tốn kém, nặng nề và mất thời gian như chọc dò hay chụp CT. Các bộ xét nghiệm Covid-19 đang được bày bán rộng rãi với giá tương đối rẻ”.
Các chuyên gia cũng nhận định việc tiêm chủng toàn dân khiến các triệu chứng Covid-19 ở người lớn tuổi càng trở nên khó lường hơn.
Bác sĩ Carney khuyến cáo người lớn tuổi và những người chăm sóc họ phải luôn cảnh giác với các dấu hiệu thay đổi. “Khi có bất kỳ sự thay đổi nào về hành vi, thể chất hay nhận thức, hãy chú ý đến khả năng mắc Covid-19”, bà Carney cho biết.