Những tượng đài bất tử trên biên giới (bài 18)

Bài 18: Mưu trí, dũng cảm chiến đấu bảo vệ đồn, trạm

Trấn giữ khu vực Tịnh Biên

Lúc mới thành lập (tháng 6/1976), Đồn CANDVT Tịnh Biên chỉ có 36 cán bộ, chiến sĩ (CB, CS), nhưng quản lý địa bàn rộng và phức tạp về an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Một số phần tử phản động luôn tìm mọi cách phá hoại chính quyền cách mạng còn non trẻ. Trên biên giới, bọn Pol Pot luôn có các hành động thù địch như bắt bớ, bắn giết dân ta, đưa quân ra sát biên giới gây áp lực, xung đột... Trạm Lộ 2 thuộc Đồn CANDVT Tịnh Biên (Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Tịnh Biên ngày nay), gồm 11 CB, CS.

Đầu tháng 5/1977, chiến sự diễn ra rất ác liệt trên toàn tuyến biên giới An Giang. Với ý đồ dùng hỏa lực mạnh kiềm chế rồi sử dụng bộ binh thọc sâu vào biên giới ta, địch tổ chức thành từng đại đội, tiểu đoàn, chia làm nhiều mũi bao vây, tấn công các đồn, trạm CANDVT An Giang. Chỉ trong ngày 1/5/1977, Đồn CANDVT Tịnh Biên đã bị chúng tấn công 21 lần bằng hỏa lực và 11 lần bằng xung lực.

Phân đội 2 cơ động, Đồn CANDVT Long Bình đón nhận danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân (năm 1979). Ảnh: Tư liệu

Lúc 2 giờ sáng ngày 1/5/1977, Pol Pot sử dụng 1 tiểu đoàn quân chủ lực, trang bị nhiều vũ khí hạng nặng, tấn công vào Trạm CANDVT Lộ 2. Với lòng quả cảm, một tấc không đi, một ly không dời, CB, CS của Trạm Lộ 2 đã anh dũng chiến đấu, đánh bại cuộc tấn công của kẻ thù. Đến chiều ngày 1/5/1977, quân Pol Pot bị đánh bật ra khỏi trận địa. Trong trận chiến đấu này, Trạm Lộ 2 hy sinh một đồng chí, một đồng chí bị thương, nhưng đơn vị đã cùng các lực lượng phối hợp tiêu diệt 47 tên địch, bắn bị thương nhiều tên khác và thu nhiều vũ khí.

Bị đánh tan nát ngay từ đợt đầu, bọn Pol Pot càng cay cú và tìm mọi cách đánh chiếm khu vực Tịnh Biên. Chỉ từ đầu tháng 5 đến cuối tháng 10/1977, Pol Pot đã trên 30 lần tấn công vào đồn và các trạm, chốt thuộc Đồn CANDVT Tịnh Biên. Nhưng chúng đã vấp phải sự đánh trả quyết liệt của CB, CS đơn vị. Hàng chục tên đã phải phơi thây tại trận địa, có tên còn bị bắn chết ngay trên mái nhà Trạm Lộ 2. Điển hình như, từ đêm 11 đến trưa 12/9/1977, Pol Pot huy động một đại đội với nhiều hỏa lực, chia làm 3 mũi, đánh trực diện vào Trạm Lộ 2. Nhưng chúng lại tiếp tục nếm mùi thất bại trước tinh thần chiến đấu mưu trí, ngoan cường của CB, CS ta. Trận này, chúng bị ta tiêu diệt 12 tên, nhiều tên bị thương.

Qua 2 trận đánh này, Trạm CANDVT Lộ 2 được tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng 2 và hạng 3; 2 chiến sĩ được tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng 3. Năm 1978, quân Pol Pot đã hàng chục lần huy động lực lượng, liên tục tấn công Đồn CANDVT Tịnh Biên nhưng chúng đều bị thất bại thảm hại. Như ngày 3/1/1978, khoảng một trung đoàn địch tràn qua biên giới, áp sát và tiến đánh vào Đồn CANDVT Tịnh Biên. Nắm trước được ý đồ của chúng, đơn vị đã kết hợp với một đại đội bộ đội chủ lực đánh phủ đầu chúng. Trận này, chúng thua đau, phải vội vã rút chạy về bên kia biên giới, để lại 185 xác chết và nhiều vũ khí, khí tài. Trong cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới, Đồn CANDVT Tịnh Biên đã có 18 CB, CS anh dũng hy sinh.

Phân đội 2 anh hùng

Trong cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới Tây Nam, nhiều tập thể, cá nhân CANDVT An Giang đã thể hiện được bản lĩnh, ý chí, tinh thần chiến đấu dũng cảm, sẵn sàng hy sinh để bảo vệ biên cương Tổ quốc. Nổi bật là Phân đội 2 cơ động, Đồn CANDVT Long Bình. Đóng chốt ở khu vực Vạt Lài gần sông Bình Di, xã Khánh Bình, huyện An Phú, do đồng chí Nguyễn Hồng Thanh phụ trách, chỉ với 12 chiến sĩ, nhưng Phân đội 2 đã chiến đấu hơn 40 trận lớn nhỏ, diệt gần 100 tên địch, thu 11 súng các loại, hàng vạn viên đạn.

Cán bộ Đồn Biên phòng cửa khẩu quốc tế Tịnh Biên tri ân các liệt sĩ của đơn vị. Ảnh: Đăng Bảy

Lịch sử BĐBP An Giang ghi rõ: Ngay trong đêm 30/4/1977, tuy bị địch tổ chức tấn công liên tục, nhưng Phân đội 2 đã dũng cảm chiến đấu đánh trả chúng, tiêu diệt tại chỗ 18 tên, thu 4 súng AK, 1 B40 và 1 máy PRC 25... Lập nhiều thành tích trong chiến đấu bảo vệ chốt Vạt Lài trong đêm 30/4/1977, Phân đội 2 đã được tặng Huân chương Chiến công hạng 3, riêng đồng chí Nguyễn Hồng Thanh được tặng Bằng khen và phong vượt cấp từ Hạ sĩ lên Thượng sĩ.

Liên tiếp những tháng ngày sau đó, bọn Pol Pot đã huy động tối đa lực lượng, vũ khí đánh chiếm khu vực Long Bình để lấy đó làm bàn đạp tấn công vào khu vực nội địa, nhưng âm mưu của chúng đều bị thất bại. Thủ đoạn chúng hay sử dụng là: Ban đầu sẽ dùng hỏa lực oanh tạc địa bàn, tiêu hao lực lượng, sau đó sẽ kết hợp những toán bộ binh tập kích, tấn công ở diện rộng. Chỉ tính riêng từ ngày 21 đến ngày 31/12/1977, địch đã đánh vào đoạn biên giới chính diện Đồn CANDVT Long Bình tới gần 50 lần.

Điển hình như, lúc 6 giờ 30 phút, ngày 24/12/1977, địch dùng các loại hỏa lực, nhiều lần bắn cấp tập xung quanh ấp 2 Khánh Bình và khu vực trận địa các trạm, chốt CANDVT. Lúc 7 giờ, cùng với tấn công bằng hỏa lực, chúng sử dụng 2 đại đội bộ binh (khoảng 200 tên) vượt sông Bình Di, chia làm 3 mũi tiến đánh vào Phân đội 2 cơ động; trận địa cối 82 ly của Đồn CANDVT Long Bình và một số mục tiêu khác. Phân đội 2, dưới sự chỉ huy của đồng chí Nguyễn Hồng Thanh, đã anh dũng chiến đấu, bắn chết và bắn bị thương hàng chục tên, buộc chúng phải rút lui.

Sau đó, trong các ngày từ 28 đến 31/12/1977, Pol Pot dùng bộ binh và rất nhiều tàu, thuyền có yểm trợ của pháo, tấn công trực diện vào Đồn CANDVT Long Bình. Nhưng chúng đều bị lực lượng của Đồn CANDVT Long Bình chặn đánh, buộc phải rút lui. Điển hình như ngày 31/12/1977, hồi 12 giờ, địch bất ngờ dùng hỏa lực bắn phá, sau đó huy động khoảng 2 đại đội, chia 3 mũi, đánh vào chốt Vạt Lài.

Một bộ phận khác dùng tắc ráng vượt sông Hậu đánh phía sau lưng. Đây là lối đánh hiểm, bất ngờ, thế nhưng, các chiến sĩ ta đã có phương án đánh địch từ trước nên khi 5 chiếc tắc ráng của địch vừa vượt sang phía bên này sông đã bị ta bắn chìm 2 chiếc, 3 chiếc bị thương, phải tháo lui. Trong ngày, ta cũng đã tiêu diệt nhiều tên, bắn bị thương hàng chục tên, buộc chúng phải rút lui. Trong trận chiến đấu này, tuy bị thương nhưng đồng chí Nguyễn Hồng Thanh vẫn bám trụ, cùng anh em trong đơn vị dũng cảm chiến đấu chống lại quân xâm lược.

Gan dạ, dũng cảm, mưu trí trong đánh địch, Phân đội 2 cơ động, Đồn CANDVT Long Bình được Bộ Tư lệnh CANDVT chọn làm lá cờ đầu và phát động toàn lực lượng phong trào “Học tập thành tích chiến đấu của Phân đội 2 cơ động Nguyễn Hồng Thanh”. Tháng 12/1979, Phân đội 2 cơ động, Đồn CANDVT Long Bình vinh dự được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.

Bài 19: Anh dũng chiến đấu bảo vệ biên giới, biển đảo Kiên Giang

Đăng Bảy