Những xe tăng chiến đấu chủ lực Ukraine tung ra chiến trường để đối phó Nga
Trước khi xung đột nổ ra, trụ cột chính trong kho vũ khí tăng thiết giáp của Ukraine chủ yếu là các xe tăng từ thời Liên Xô. Sau khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt, Mỹ và châu Âu đã cung cấp nhiều loại phương tiện hạng nặng cho Ukraine, trong đó có những loại xe tăng tiến tiến tiêu chuẩn phương Tây.
Xe tăng Liên Xô
Xe tăng thời Liên Xô vẫn là nòng cốt trong kho vũ khí xe tăng của Ukraine, trong đó các mẫu như, T-72, T-80 và T-84. Bên cạnh đó, Ukraine cũng sử dụng một số phiên bản nâng cấp của T-72. Trong 2 năm qua, Ba Lan và nước nhiều Đông Âu đã chuyển giao xe tăng T-72 và T-80 được tân trang và sửa đổi cho Ukraine, với số lượng lên đến hàng trăm chiếc. Đây vẫn là những phương tiện được Ukraine triển khai nhiều nhất trong chiến đấu.
Xe tăng T-72. Ảnh: Vitaly Kuzmin.
Đối với các binh sỹ Ukraine, việc vận hành xe tăng từ thời Liên Xô khá thuận lợi bởi họ đã được đào tạo theo chương trình quy chuẩn và bài bản trong thời gian dài. Ngoài ra, Kiev cũng có cơ sở hạ tầng để sửa chữa và nâng cấp những mẫu xe này. Bên cạnh đó, Ukraine có thể sử dụng những xe tăng của Nga thu giữ được trên chiến trường để sửa chữa và sử dụng lại hoặc tìm phụ tùng thay thế. Nhược điểm là xe tăng từ thời Liên Xô thường cũ kỹ, lỗi thời và hiệu quả hoạt động không cao.
Xe tăng Challenger 2 của Anh
Anh là đối tác phương Tây đầu tiên công bố việc chuyển giao xe tăng chiến đấu cho Ukraine. Challenger 2 là xe tăng chiến đấu chủ lực của Anh, được triển khai để bảo vệ an ninh quốc gia. Năm 2023, Anh đã chuyển giao 14 xe tăng này cho Ukraine, đồng thời hỗ trợ quá trình đào tạo kíp lái. Anh cũng cung cấp các bộ dụng cụ bảo dưỡng cần thiết và phụ tùng thay thế.
Xe tăng Leopard 1A5 và Leopard 2A7 của Đức
Sự hỗ trợ của phương Tây dành cho Ukraine trong lĩnh vực này chủ yếu xoay quanh xe tăng Leopard do Đức chế tạo. Đây là phương tiện được sử dụng rộng rãi trên khắp châu Âu. Ukraine đã tiếp nhận 2 phiên bản của xe tăng Leopard là Leopard 1A5 (phiên bản cũ) và Leopard 2A7 (phiên bản hiện đại hơn).
Các quốc gia như Đức, Tây Ban Nha, Ba Lan, Phần Lan, Thụy Điển, Na Uy, Hà Lan và Bồ Đào Nha đã chuyển giao hơn 100 xe tăng Leopard 2A7 hiện đại cho Ukraine. Kiev đã sử dụng xe tăng này để bảo vệ lãnh thổ cũng như tiến hành cuộc tấn công tại tỉnh Kursk, miền Tây nước Nga. Ngoài ra, phương Tây cũng cung cấp hàng trăm mẫu xe tăng Leopard 1A5 nâng cấp Ukraine. Mặc dù được thiết kế vào những năm 1950 nhưng chúng vẫn là mối đe dọa với Nga trên chiến trường. Lợi thế đối với Ukraine là cơ sở hạ tầng sửa chữa xe tăng Leopard phát triển rất mạnh trên khắp châu Âu và phụ tùng thay thế của chúng luôn sẵn có.
Xe tăng Abrams của Mỹ
Mỹ đã chuyển giao 31 xe tăng M1 Abrams. Đây là xe tăng chiến đấu chủ lực do Mỹ sản xuất, được sử dụng khá rộng rãi. Những chiếc xe tăng này là một phần của gói viện trợ lớn mà Mỹ và châu Âu dành cho Ukraine trong khuôn khổ “liên minh xe tăng”.
Xe tăng M1 Abrams. Ảnh: Quân đội Mỹ
Australia cũng công bố việc chuyển giao 49 xe tăng M1 Abrams, nhằm mục đích tăng cường khả năng phòng thủ của Ukraine. Khi Australia bắt đầu nhận được mẫu xe Abrams mới hơn vào năm 2024, họ có kế hoạch cung cấp số lượng lớn xe tăng thế hệ cũ cho Ukraine. Mặc dù được cho là một trong những xe tăng bọc thép tốt nhất thế giới, nhưng do có trọng lượng quá lớn và ngốn nhiều nhiên liệu, xe tăng M1 Abrams của Mỹ sẽ khó có thể vận hành trơn tru khi hoạt động trên chiến trường Ukraine.
Xe tăng AMX-10RC của Pháp
AMX-10RC là một loại xe chiến đấu hạng nhẹ được thiết kế chủ yếu cho mục đích trinh sát và hỗ trợ hỏa lực. Với lớp giáp tương đối mỏng, xe không phù hợp để chiến đấu cường độ cao. Pháp đã gửi một số lượng nhỏ loại xe này cho Ukraine và Kiev đã sử dụng chúng trên chiến trường. Xe tăng hạng nhẹ AMX-10 RC được Pháp sử dụng từ năm 1981 và đang dần loại khỏi biên chế. Chúng được thiết kế để làm nhiệm vụ trinh sát, từng triển khai trong các chiến dịch của Pháp ở Tây Phi và Afghanistan.
Thách thức đối với Ukraine
Nguồn cung cấp xe tăng dành cho Ukraine khá ít ỏi do năng lực sản xuất của các nhà máy quốc phòng châu Âu bị hạn chế. Ngoài ra những nhà máy này vẫn chưa được mở rộng để sản xuất xe tăng hàng loạt. Ngoài ra, việc tiếp nhận quá nhiều loại xe tăng khiến Kiev gặp khó khăn trong quá trình vận hành cũng như bảo trì và bảo dưỡng.
Mặc dù riêng xe tăng không thay làm thay đổi cục diện chiến trường, nhưng chúng vẫn là một thành phần quan trọng của cuộc xung đột có thể gây sức ép lên các vị trí của đối phương. Chúng hỗ trợ cả các hoạt động tấn công và phòng thủ, hỗ trợ bộ binh và pháo binh. Tuy nhiên, việc sử dụng rộng rãi máy bay không người lái FPV gây ra mối đe dọa đáng kể đối với những phương tiện này.
