Những ý tưởng khoa học kỹ thuật sáng tạo 'giàu' tính thực tiễn

Thí sinh Nguyễn Minh Triều, Phạm Lâm Trúc Thảo Trường THPT Nguyễn Văn Hai (Trà Vinh) trình bày Giải pháp tái sử dụng nước thải máy lạnh tiết kiệm nước và ứng phó hạn mặn tại vùng ĐBSCL. Ảnh: HỒNG NHUNG

TS. Nguyễn Tấn Tài, Viện trưởng Viện Công nghệ sinh học, Phó trưởng Ban Tổ chức Cuộc thi cho biết: năm 2024, số lượng ý tưởng dự thi tăng lên đáng kể với 44 đề tài nghiên cứu của 84 thí sinh đến từ 21 trường THPT trong và ngoài tỉnh tham gia thuộc các lĩnh vực: hóa học, khoa học vật liệu, kỹ thuật môi trường, nông nghiệp - thủy sản, hệ thống phần mềm, robot và máy thông minh và khoa học sức khỏe.

Các ý tưởng trải qua vòng sơ khảo, Ban Tổ chức tiến hành xét duyệt và chọn ra các đề tài tham gia vòng chung kết. Năm nay, các đề tài được Hội đồng giám khảo đánh giá mang tính ứng dụng thực tiễn cao.

Tiêu biểu như: đề tài “Ứng dụng hỗ trợ tư vấn triệu chứng và quản lý sức khỏe toàn diện” của nhóm tác giả Võ Thị Ngọc Trâm, Lê Thanh Trúc (Trường THPT Chuyên Nguyễn Thiện Thành, tỉnh Trà Vinh). Đề tài giành được giải Nhất cuộc thi đã thể hiện sự quyết tâm, sáng tạo và thành công của một ý tưởng hỗ trợ chăm sóc sức khỏe cho cộng đồng.

Ngọc Trâm cho biết: đề tài được triển khai nhằm đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe thể chất và tinh thần của người dân. Trước hết, ứng dụng hỗ trợ người dùng tiếp cận dịch vụ y tế 24/7 mọi lúc mọi nơi, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí di chuyển, đồng thời góp phần giảm áp lực cho hệ thống y tế.

Ứng dụng hướng tới việc hỗ trợ người dân dễ dàng theo dõi sức khỏe và đóng góp một phần nhỏ vào hiệu quả chung của hệ thống y tế, giúp nhân viên y tế có thể tập trung vào các trường hợp phức tạp hơn, nâng cao hiệu quả khám chữa bệnh. Nhóm chúng em mong muốn hợp tác với các bệnh viện và cơ quan y tế để cải thiện và mở rộng ứng dụng, đáp ứng tốt hơn nhu cầu chăm sóc sức khỏe của cộng đồng.

Đề tài “Thiết bị đa năng hỗ trợ xử lý ao và cho tôm con ăn đạt hiệu quả hơn” của tác giả Trần Chí Văn (Trường THPT Lương Thế Vinh, tỉnh Bến Tre) và Đề tài “Thiết bị tích hợp dự đoán và khắc phục trực tiếp xâm nhập mặn tại vùng đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) của nhóm tác giả Bùi Nguyễn Đăng Khôi, Đặng Gia Minh (Trường THPT Chuyên Nguyễn Quang Diêu, tỉnh Đồng Tháp) đạt giải Nhì cuộc thi.

Với đề tài “Thiết bị đa năng hỗ trợ xử lý ao và cho tôm con ăn đạt hiệu quả hơn”, người nuôi có thể điều khiển thiết bị di chuyển khắp ao nuôi để xử lý clo, kháng sinh, xử lý thuốc (khi ao có bệnh) trong quá trình nuôi một cách đồng đều, giảm bớt chi phí, công sức. Ngoài ra thiết bị còn có thể hỗ trợ cho tôm ăn trong giai đoạn dưới 20 ngày tuổi một cách hiệu quả và khoa học hơn.

Đây là ý tưởng hoàn toàn mới, sản phẩm khi hoàn thiện có thể được người sử dụng điều khiển di chuyển khắp ao nhằm xử lý thuốc được đều hơn, hiệu quả hơn, cho tôm con dưới 20 ngày tuổi ăn hiệu quả, khoa học hơn, hạn chế thất thoát đầu con, tăng hiệu suất và năng suất khi nuôi tôm, giảm thời gian và công sức, an toàn cho sức khỏe vì hạn chế tiếp xúc trực tiếp với hóa chất (thuốc). Đặc biệt là giảm chi phí đầu tư, hiệu quả kinh tế được nâng lên.

Chia sẻ về Đề tài “Thiết bị tích hợp dự đoán và khắc phục trực tiếp xâm nhập mặn tại vùng đồng bằng sông Cửu Long”, em Bùi Nguyễn Đăng Khôi thông tin: theo nhận định của Viện Khoa học Thủy lợi miền Nam, mùa khô 2023 - 2024 xâm nhập mặn ở khu vực ĐBSCL sẽ sâu hơn trung bình nhiều năm. ĐBSCL có vị trí nằm cuối nguồn lưu vực sông Mekong, tiếp giáp biển nên xâm nhập mặn vào mùa khô là đặc điểm mang tính tự nhiên của vùng, yếu tố tác động lớn nhất đến mức độ và thời gian hạn mặn hàng năm từ dòng chảy thượng lưu về ĐBSCL và thủy triều từ biển. Sự ra đời của ý tưởng góp phần mang lại hiệu quả tích cực cho người dân có biện pháp chủ động ứng phó kịp thời khi hạn mặn xảy ra.

Ngoài ra các Đề tài “Giải pháp tái sử dụng nước thải máy lạnh: tiết kiệm nước và ứng phó hạn mặn tại vùng ĐBSCL” của nhóm tác giả Nguyễn Minh Triều, Phạm Lâm Trúc Thảo (Trường THPT Nguyễn Văn Hai, tỉnh Trà Vinh); đề tài “Chế tạo thiết bị khóa cửa thông minh ghi nhận hình ảnh thông qua hệ thống lưu trữ đám mây bằng mạch Arduino Nano và ESP32” của nhóm tác giả Phạm Thành Đạt, Mai Đại Dương (Trường THPT Lương Tâm, tỉnh Hậu Giang) và đề tài “Farmer Technology - công nghệ thông minh cho nhà vườn” của nhóm tác giả Pha Như Huỳnh, Trương Nguyễn Tấn Sang, Trần Nguyễn Thế Đan (Trường THPT An Lạc Thôn, tỉnh Sóc Trăng) được Hội đồng giám khảo đánh giá cao và đạt giải Ba cuộc thi.

Cuộc thi “Ý tưởng nghiên cứu khoa học kỹ thuật” được Trường ĐHTV tổ chức từ năm 2023, tạo sân chơi bổ ích dành cho học sinh THPT các tỉnh ĐBSCL. Qua đó khơi dậy và khuyến khích tinh thần nghiên cứu, sáng tạo, giải quyết vấn đề, ứng dụng khoa học vào đời sống.

HOÀNG NAM