Niềm khao khát vàng ở đất nước Ấn Độ

Tình yêu dành cho vàng của người Ấn Độ có nguồn gốc sâu xa từ truyền thống và văn hóa, khiến vàng trở thành tài sản trường tồn theo thời gian.

Một cửa hàng kim hoàn ở Chennai, Ấn Độ. Ảnh: AFP/TTXVN

Mặc dù có nền văn hóa đa dạng nhưng vàng vẫn được yêu mến trên khắp đất nước. Tình yêu đó đã đẩy Ấn Độ lên vị trí nước tiêu thụ vàng lớn thứ hai thế giới (sau Trung Quốc), chiếm khoảng 25% nhu cầu vàng toàn cầu. Chính phủ Ấn Độ đã thực hiện sáng kiến mang tên “Sản xuất vàng tại Ấn Độ” nhằm mục đích nâng cao năng lực sản xuất các sản phẩm liên quan đến vàng của đất nước, khuyến khích xuất khẩu và kích thích tăng trưởng kinh tế trong lĩnh vực này.

Do thị trường vốn kém phát triển, người Ấn Độ luôn coi vàng như một công cụ tiết kiệm. Điều này được kế thừa theo thời gian và dẫn tới sự ra đời của chương trình tiết kiệm vàng hoặc thông qua các giấy tờ như quỹ ETF về vàng, trái phiếu vàng, vàng kỹ thuật số hoặc các nền tảng sở hữu theo tỷ lệ giúp việc tiết kiệm ít nhất 10 rupee bằng vàng trở nên dễ dàng hơn. Một ứng dụng như vậy là Jar. Giám đốc điều hành Nishchay Ag của Jar chỉ ra rằng những người tiết kiệm bán lẻ ở Ấn Độ thường không xem xét giá trị cổ phiếu họ nắm giữ thường xuyên như các nhà đầu tư chứng khoán. Thay vào đó, họ gửi tiền định kỳ và có xu hướng tăng số tiền đầu tư khi giá tăng. Các khoản đầu tư vào Jar được hỗ trợ bởi một lượng vàng vật chất tương đương. Tầm quan trọng và giá trị của vàng đã khiến giá cả của kim loại quý này trong thời gian gần đây đã liên tục biến động trên thị trường Ấn Độ nói riêng và thị trường thế giới nói chung.

*Giá vàng tăng kỷ lục

Thế giới đã chứng kiến giá vàng tăng phi mã trong tháng Ba và tháng Tư vừa qua để chạm đỉnh 2.431,29 USD/ounce. Giá vàng tăng khoảng 12% tính từ đầu năm đến nay. Tương tự, giá vàng tại Ấn Độ thời gian qua cũng chứng kiến mức cao kỷ lục lên tới 71.150 rupee/10 gram, tăng 69% tính theo đồng rupee kể từ khi bùng phát đại dịch COVID-19 ở nước này vào tháng 3/2020.Ông Somasundaram P.R., Giám đốc chi nhánh của Hội đồng Vàng Thế giới (WGC) tại Ấn Độ dự báo “sẽ có sự tăng giá vàng đột biến vì Ấn Độ có nhu cầu rất yếu trong 5 năm qua”. Lý giải về thực trạng chung này, các chuyên gia cho rằng có 3 nguyên nhân chính là do bất ổn địa chính trị, Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) có thể giảm lãi suất, hàng loạt ngân hàng trung ương lớn trên thế giới đẩy mạnh mua vàng để giảm sự phụ thuộc vào đồng USD. Theo giới chuyên gia, vàng có xu hướng trở nên hấp dẫn hơn trong các thời điểm bất ổn, khi các nhà đầu tư đổ xô vào vàng như một loại tài sản trú ẩn an toàn để phòng ngừa những rủi ro kinh tế, căng thẳng địa chính trị hay lạm phát. Giá vàng được dự báo sẽ lập đỉnh mới do thế giới tiếp tục chứng kiến tình trạng xung đột, giao tranh lan rộng. Vàng có mối quan hệ ngược chiều với lãi suất: môi trường lãi suất tăng không có lợi cho giá vàng. Ngược lại, lãi suất giảm là cơ hội tốt để vàng tăng giá vì sức hấp dẫn tương đối của vàng so với những tài sản có lợi tức cố định như lãi suất sẽ tăng lên. Mới đây, Fed phát đi một thông điệp rõ ràng cho giới đầu tư vàng thông qua việc giữ nguyên dự báo cắt giảm lãi suất ba lần trong năm nay, ngay cả khi các báo cáo gần đây cho thấy lạm phát ở Mỹ vẫn ở trên mục tiêu 2%. Nhờ tín hiệu từ Fed, giá vàng đã lập kỷ lục mọi thời đại. Theo WGC, vàng là thành phần quan trọng trong kho dự trữ ngoại hối của các ngân hàng trung ương trên toàn cầu, nhờ tính an toàn, thanh khoản cao và có thể sinh lời. Vì vậy, các cơ quan này cũng là nhóm nắm giữ vàng lớn của thế giới, chiếm 20% số vàng được khai thác trên toàn cầu đến nay.Hãng CNN trích lời các chuyên gia cho rằng việc các ngân hàng trung ương tăng cường tích trữ vàng là dấu hiệu cho thấy sự phụ thuộc vào đồng USD đang giảm dần. Cũng theo WGC, lượng vàng mà Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ (RBI tức ngân hàng trung ương) nắm giữ đã chạm mức 812,3 tấn vào cuối tháng Một, từ mức 803,58 tấn của tháng 12/2023.Dữ liệu chính thức cho biết, giá trị vàng trong dự trữ ngoại hối của đất nước tỷ dân này ở mức 55,8 tỷ USD tính tới ngày 12/4, tăng mạnh so với mức 51,487 tỷ USD vào ngày 22/3. Thống đốc RBI Shaktikanta Das cho biết Ấn Độ đã và đang tăng cường dự trữ vàng với việc RBI chủ động tập trung vào việc tăng cường dự trữ ngoại hối trong 4-5 năm qua để chống lại mọi rủi ro trong tương lai khi dòng vốn đồng USD chảy ra khỏi Ấn Độ.

Một cửa hàng kim hoàn ở Hyderabad, Ấn Độ. Ảnh: AFP/TTXVN

Thêm vào đó, vàng cũng được coi là một tài sản an toàn trong thời kỳ biến động chính trị. Trong năm 2024, cử tri ở hơn 60 quốc gia, tương đương 50% dân số thế giới sẽ tham gia các cuộc bầu cử. Ấn Độ cũng tiến hành cuộc tổng tuyển cử để bầu ra 543 hạ nghị sĩ từ ngày 19/4-1/6.

Chiến lược gia cấp cao James Stanley tại công ty Forex.com cũng cho rằng giá vàng sẽ có xu hướng tăng cao hơn trong thời gian từ nay đến cuộc họp tháng Sáu của Fed - thời điểm mà ngân hàng trung ương này có khả năng bắt đầu chu kỳ nới lỏng chính sách tiền tệ. Ông Stanley lưu ý vàng đang được hỗ trợ tốt khi Fed phát tín hiệu sẽ giảm lãi suất ngay cả khi lạm phát vẫn còn cao.

*Sức mua giảm Giá vàng cao kỷ lục là một trong những nguyên nhân khiến sức mua vàng tại Ấn Độ giảm mạnh trong những tháng đầu năm 2024. Dữ liệu cho thấy nhu cầu tiêu thụ vàng đã giảm về cả đồ trang sức, thỏi và tiền xu. Sức mua của cá nhân trong nước giảm kéo theo sức mua tổng thể của cả nước giảm. Bên cạnh đó, việc tăng cường giám sát sự chuyển động của tiền mặt, vàng và đồ trang sức trong mùa bầu cử sẽ tác động đến nhu cầu vàng. Những mặt hàng này thường được các phe phái chính trị sử dụng để lôi kéo cử tri, ngay cả khi chính quyền tăng cường nỗ lực phát hiện để ngăn chặn những hành vi sai trái như vậy. *Triển vọng tăng trưởng Chuyên gia thị trường và là nhà sáng lập SS WealthStreet Sugarandha Sachdeva,cho hay lễ hội “Akshaya Tritiya” của người Ấn Độ năm nay rơi vào ngày 10/5 dương lịch - vốn được coi là một ngày tốt lành để mua vàng nhằm mang lại sự thịnh vượng và may mắn cho gia đình, cũng có thể thúc đẩy nhu cầu mua vàng nếu giá có sự điều chỉnh.Ông Somasundaram P.R. cho rằng nhu cầu vàng ở Ấn Độ, vốn ở mức 700-800 tấn hàng năm kể từ năm 2019, dự kiến sẽ tăng lên 800-900 tấn trong năm 2024 nhờ tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ và thu nhập cao hơn. Theo ông, hiện tại người dân Ấn Độ vẫn có nhu cầu mua vàng mạnh mẽ nhưng họ muốn mức giả ổn định hơn và phải chăng hơn. Dự kiến, nhu cầu mua vàng ở Ấn Độ sẽ tăng vọt trong nửa cuối năm nay vì lúc đó thời tiết thuận lợi giúp người dân tăng thu nhập cộng với việc người tiêu dùng điều chỉnh theo giá cao hơn, và quan trọng là thời điểm đó đã kết thúc cuộc tổng tuyển cử. Bên cạnh đó, tháng cưới cao điểm nhất Ấn Độ sẽ diễn ra từ tháng 10-12. Vào thời điểm này, nhu cầu vàng phục vụ cưới hỏi sẽ rất hứa hẹn. Trong khi ngành công nghiệp vàng phụ thuộc vào tiền mặt và bị phân mảnh, các sáng kiến khác nhau trong Chương trình Ấn Độ Kỹ thuật số có thể đảm bảo vàng trở thành tài sản đáng tin cậy bằng cách loại bỏ tiền mặt khỏi hệ thống. Theo ông Somasundaram, các ngân hàng Ấn Độ nên được phép tham gia bán lẻ vàng vì nó không chỉ mang lại cho các ngân hàng những ngành kinh doanh lớn mà còn khiến lĩnh vực trang sức trở nên cạnh tranh hơn. Dù vàng có tăng giá cao tới mức nào thì tình yêu của người dân Ấn Độ dành cho mặt hàng xa xỉ này dưới mọi hình thức sẽ mãi không bao giờ giảm sút.

Ngọc Thúy (P/v TTXVN tại New Delhi)