Nỗ lực hoàn thành các công trình giao thông trọng điểm chào mừng các sự kiện trọng đại của đất nước

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp thứ 16 của Ban Chỉ đạo. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Cùng dự có các Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà và Hồ Đức Phớc; lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương là thành viên Ban Chỉ đạo. Phiên họp được truyền trực tuyến đến các trụ sở Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố có dự án giao thông trọng điểm.

Phát biểu ý kiến khai mạc Phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, một trong những giải pháp để bảo đảm tăng trưởng ít nhất 8% năm 2025 theo Kết luận 123-KL/TW của Trung ương và Nghị quyết của Quốc hội là tập trung nguồn lực, hoàn thiện kết cấu hạ tầng chiến lược đồng bộ, hiện đại, khơi thông đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư, kích hoạt mọi nguồn lực phát triển đất nước; đầu tư công là động lực tăng trưởng, chủ yếu tập trung hạ tầng giao thông chiến lược, trong đó, phấn đấu trong năm 2025 cơ bản thông tuyến cao tốc từ Cao Bằng đến Cà Mau; và các công trình quan trọng khác Cảng hàng không quốc tế Long Thành, Nhà ga hành khách T3 Cảng hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất… Đây là những công trình chào mừng Đại hội Đảng các cấp, Đại hội lần thứ XIV của Đảng.

Đề cập một số dự án cao tốc phải điều chỉnh rút ngắn thời hạn hoàn thành so kế hoạch, Thủ tướng nêu rõ, khi điều kiện thuận lợi thì phải triển khai nhanh, đẩy nhanh tiến độ thần tốc hơn; nếu công trình giao thông trọng điểm hoàn thành sớm thì các địa phương có dự án đi qua được hưởng lợi, tạo không gian phát triển mới, các khu đô thị, dịch vụ mới, người dân đi lại thuận lợi, giảm chi phí logistics, tăng sức cạnh tranh của hàng hóa ... Cả nước hưởng lợi, địa phương cũng hưởng lợi thì cũng phải chủ động, tích cực với tinh thần "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm".

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu ý kiến tại Phiên họp thứ 16 của Ban Chỉ đạo. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Nhấn mạnh mục tiêu giải ngân vốn đầu tư công năm nay phải đạt ít nhất 95%, Thủ tướng nêu rõ, Chính phủ đang cử các Đoàn công tác đi kiểm tra, nếu các bộ, ngành, địa phương không phân bổ xong vốn đầu tư đến ngày 15/3 này thì phải kiểm điểm, xử lý kỷ luật. Việc hoàn thành chỉ tiêu giải ngân vốn đầu tư công cũng là một trong những tiêu chí đánh giá cán bộ. Bộ, ngành, địa phương nào không làm được sẽ phải chịu trách nhiệm, bị thu hồi vốn và xử lý kỷ luật. Thủ tướng nêu rõ sẽ phải tiết kiệm chi, phấn đấu tiết kiệm thêm 10% chi thường xuyên tăng thêm cho dự toán ngân sách năm 2025 so dự toán năm 2024 để tập trung cho dự án đường sắt khổ tiêu chuẩn Lào Cai-Hà Nội-Hải Phòng.

Đại diện lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương tham dự Phiên họp. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Thủ tướng nêu rõ, năm nay có nhiều sự kiện trọng đại của đất nước, chuẩn bị tổ chức Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội lần thứ XIV của Đảng, do đó phải có những công trình mới chào mừng những sự kiện trọng đại này. Thủ tướng nêu rõ, đối với các dự án đã hoàn thành thủ tục đầu tư thì chủ đầu tư, các nhà thầu, đơn vị phải tăng ca kíp, "3 ca, 4 kíp", "vượt nắng, thắng mưa, không thua bão gió”, "ăn tranh thủ, ngủ khẩn trương", “làm ngày không đủ, tranh thủ làm đêm”, "chỉ bàn làm, không bàn lùi" để đẩy nhanh tiến độ công trình, đồng thời vẫn phải bảo đảm chất lượng, các yêu cầu kỹ mỹ thuật.

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà phát biểu ý kiến tại Phiên họp. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Thủ tướng lưu ý mục tiêu trong năm nay phải hoàn thành 3.000km đường cao tốc và 1.000km đường ven biển. Do đó phải rà soát, đánh giá công việc tại phiên họp này, nhất là tiến độ, chất lượng công trình của các dự án đường cao tốc; yêu cầu các địa phương phải báo cáo việc xử lý các vướng mắc, trong đó xử lý các vướng mắc về mỏ vật liệu xây dựng.

Thủ tướng vẫn nêu một nghịch lý không thể chấp nhận là các mỏ đất, mỏ đá là tài sản của Nhà nước lại rơi vào tay tư nhân rồi khi Nhà nước cần thì phải mua lại với giá cao vì bị “găm hàng, đội giá”. Thủ tướng yêu cầu phải chấn chỉnh tình trạng này, việc cấp mỏ phải thực hiện cấp theo dự án; phải kiểm tra việc này. Thủ tướng cũng chỉ đạo phải tích cực di dời các công trình kỹ thuật; yêu cầu phải cam kết thời hạn hoàn thành các dự án; nếu có vướng mắc thì phải tháo gỡ, trên tinh thần “rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ tiến độ, rõ sản phẩm”.

Phiên họp thứ 16 của Ban Chỉ đạo được truyền trực tuyến tới trụ sở Ủy ban nhân dân các địa phương có dự án giao thông trọng điểm. (Ảnh: TRẦN HẢI)

* Theo Bộ Xây dựng, về tình hình triển khai các dự án đường bộ cao tốc có kế hoạch hoàn thành năm 2025 để đạt mục tiêu cả nước có 3.000km đường bộ cao tốc: Hiện nay, Bộ Xây dựng, các địa phương và Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) đang triển khai thi công 28 Dự án/Dự án thành phần (gọi chung là Dự án) với tổng chiều dài khoảng 1.188km dự kiến hoàn thành vào năm 2025, tiến độ triển khai, cụ thể như sau:

16 dự án với tổng chiều dài 786km đang triển khai bám sát kế hoạch hoàn thành trong năm 2025, nhiều dự án có điều kiện thuận lợi sẽ phấn đấu rút ngắn thời gian thi công từ 3 đến 6 tháng so với hợp đồng (trong đó Bộ Xây dựng 14 dự án/760km, các địa phương 2 dự án/26km).

Đại diện lãnh đạo Bộ Xây dựng báo cáo tại Phiên họp. (Ảnh: TRẦN HẢI)

12 dự án với tổng chiều dài 402km còn gặp khó khăn về giải phóng mặt bằng, nguồn vật liệu xây dựng cần phải quyết liệt, tập trung tháo gỡ, tổ chức thi công “3 ca, 4 kíp” mới có thể hoàn thành trong năm 2025 (trong đó Bộ Xây dựng 3 dự án/129km, các địa phương 9 dự án/273km).

Về việc cung cấp nguồn vật liệu xây dựng: các dự án khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ: nguồn cung cấp vật liệu đã cơ bản đáp ứng nhu cầu thi công. Các dự án khu vực phía nam: Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường), Bộ trưởng Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) đã nhiều lần trực tiếp kiểm tra, làm việc và chỉ đạo các địa phương quyết liệt, tập trung tháo gỡ các khó khăn vướng mắc, ưu tiên cung ứng nguồn vật liệu cho các dự án có kế hoạch hoàn thành năm 2025.

Đặc biệt vào các ngày 15/12/2024 và ngày 13/2/2025, Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã làm việc với các bộ, địa phương, chỉ đạo tập trung tháo gỡ vướng mắc về nguồn vật liệu để cung ứng cho các dự án trọng điểm khu vực phía nam, nêu rõ các tồn tại về thủ tục cấp phép khai thác vật liệu đều thuộc thẩm quyền giải quyết của địa phương và đã chỉ đạo các địa phương tập trung giải quyết từng công việc với thời gian hoàn thành cụ thể.

Đại diện các nhà thầu, đơn vị thi công các dự án giao thông trọng điểm tham dự Phiên họp. (Ảnh: TRẦN HẢI)

Tuy nhiên, đến nay một số địa phương vẫn chưa hoàn thành thủ tục cấp phép khai thác mỏ vật liệu, ảnh hưởng đến tiến độ triển khai các dự án. Ngày 6/3/2025, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cùng các bộ, ngành đã trực tiếp làm việc với các địa phương để chỉ đạo giải quyết; các địa phương đã cam kết sẽ hoàn thiện thủ tục để cấp phép trước ngày 10/3/2025 cũng như đẩy nhanh các thủ tục để bảo đảm đủ nguồn cung ứng cát, đá cho các dự án theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng, Phó Thủ tướng Chính phủ.

Sau khi nghe các bộ, ngành, đơn vị tham luận, kết luận phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, chúng ta quyết tâm phấn đấu đạt mức tăng trưởng năm 2025 ít nhất từ 8% trở lên, do đó thúc đẩy đầu tư công sẽ thúc đẩy tăng trưởng, giải quyết việc làm, sinh kế cho nhân dân; tạo không gian phát triển mới cho địa phương; có cơ hội phát triển khu công nghiệp, khu đô thị, dịch vụ…

Thủ tướng yêu cầu Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà rút ngắn thời gian khi ban hành các quyết định để thành lập hội đồng thẩm định các dự án theo hướng giảm bớt thành phần của hội đồng nhưng không làm ảnh hưởng công việc chung; Bộ Tài chính rà soát, kiến nghị sửa đổi các luật như Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công tư, Luật Đầu tư công, Luật Đấu thầu để báo cáo Chính phủ trong tháng 3, trình Quốc hội tháng 4 để sửa luôn trong Kỳ họp Quốc hội tới.

Về các vấn đề cụ thể, Thủ tướng chỉ đạo Thành phố Hồ Chí Minh và tỉnh Tây Ninh đẩy nhanh tiến độ lập và phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án Thành phố Hồ Chí Minh - Mộc Bài, hoàn thành trong tháng 3/2025. Tỉnh Bình Phước, Đắk Nông đẩy nhanh tiến độ phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án Gia Nghĩa - Chơn Thành để khởi công vào dịp 30/4/2025. Hải Phòng chủ động làm đường kết nối đường cao tốc Ninh Bình - Nam Định - Thái Bình; khẩn trương hoàn thành thủ tục dự án đường Vành đai 4 Thành phố Hồ Chí Minh, điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án Biên Hòa - Vũng Tàu, thẩm định Báo cáo nghiên cứu khả thi dự án Gia Nghĩa - Chơn Thành, tỉnh Hòa Bình khẩn trương trình phê duyệt chủ trương đầu tư Hòa Lạc - Hòa Bình, hoàn thành trong tháng 3/2025.

Thủ tướng yêu cầu trong tháng 6 này, các bộ, ngành phải hoàn thành rà soát để cắt giảm 30% số thủ tục hành chính; nhấn mạnh nguyên tắc, các địa phương chịu trách nhiệm giải phóng mặt bằng, cả hệ thống chính trị phải vào cuộc để thực hiện công tác này. Các địa phương cần nỗ lực hơn nữa, quyết tâm để bàn giao toàn bộ phần mặt bằng còn lại của các dự án có kế hoạch hoàn thành năm 2025 trong tháng 3/2025. Bộ Nông nghiệp và Môi trường khẩn trương hướng dẫn các địa phương thực hiện quy định tại Điều 103 Luật đất đai 2024 (bồi thường đối với cây trồng, vật nuôi), hoàn thành trong tháng 3/2025; tổng hợp báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét đối với trường hợp vượt thẩm quyền. Thủ tướng nhấn mạnh nguyên tắc những dự án hoàn thành trong năm 2025 thì phải bố trí đủ vốn. Về điều chỉnh vốn các dự án hợp tác công tư, Thủ tướng nêu tinh thần lựa chọn phương án nào nhanh nhất để thực hiện; những gì thuộc thẩm quyền của địa phương thì địa phương làm; Chính phủ sẽ xem xét trên mặt chung và khả năng cân đối ngân sách để hỗ trợ vốn cho các địa phương triển khai các dự án.

Về vật liệu xây dựng, Thủ tướng chỉ đạo Bộ Công an vào cuộc kiểm tra việc chấp hành quy định về khai thác khoáng sản đối với vật liệu san lấp của các địa phương. Bộ Nông nghiệp và Môi trường rà soát lại những vấn đề chưa phù hợp, còn vướng mắc liên quan để sửa đổi các quy định luôn trong tháng 3 này với tinh thần mỏ nguyên vật liệu phải giao cho dự án chứ không phải giao tư nhân; tất cả tài nguyên khoáng sản, dù là vật liệu thông thường là của nhân dân do Nhà nước làm đại diện quyền sở hữu, Nhà nước sẽ điều phối khi cần thiết và giao các mỏ cho các dự án khi được phê duyệt. Yêu cầu các tỉnh Tiền Giang, Bến Tre, An Giang, Kiên Giang, Đồng Nai thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà về đáp ứng tất cả yêu cầu của các chủ đầu tư, nhà thầu về vật liệu san lấp.

Thủ tướng yêu cầu đẩy mạnh phong trào thi đua hoàn thành mục tiêu hoàn 3.000km đường cao tốc trong năm 2025 nhất là ưu tiên bố trí toàn lực cho các dự án cao tốc phải hoàn thành trong năm nay. Bí thư cấp ủy, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các địa phương có dự án giao thông trọng điểm đi qua thường xuyên đi sâu đi sát, tìm hiểu, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các nhà thầu; quan tâm chăm lo, động viên đội ngũ người lao động thi công trên công trường.

Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành địa phương có liên quan chủ động phối hợp chặt chẽ trong quá trình 7 Đoàn kiểm tra của Chính phủ rà soát, tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc cho các dự án với tinh thần chỉ rõ nguyên nhân, giải pháp “rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ tiến độ, rõ sản phẩm”.

Thủ tướng cũng đề nghị các nhà thầu giao thêm phần việc cho các doanh nghiệp địa phương để họ trưởng thành để có đủ điều kiện, năng lực, vươn lên phát triển, đủ khả năng tham gia các dự án giao thông trọng điểm thời gian tới, góp phần tạo sinh kế cho nhân dân địa phương; các đơn vị cần tranh thủ thời tiết thuận lợi mùa khô để tăng cường làm "3 ca, 4 kíp".

Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng thực hiện tốt việc triển khai dự án tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng; giao Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà có văn bản giao các địa phương có tuyến đường sắt đi qua chịu trách nhiệm giải phóng mặt bằng; phải lập dự án giải phóng mặt bằng trước khi có dự án xây dựng dự án tuyến đường sắt.

Thủ tướng giao Thành phố Hồ Chí Minh nghiên cứu phương án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt nối Thành phố với Cảng hàng không quốc tế Long Thành; yêu cầu Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) rà soát lại các dự án thành phần của Cảng hàng không quốc tế Long Thành để thúc đẩy nhanh tiến độ; cần có chế tài xử lý các đơn vị, cá nhân không hoàn thành nhiệm vụ, vi phạm tại dự án này…

Thanh Giang